BASISSTOF 1 BLOED

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 2

Thema 3 De bloedsomloop

De Bloedsomloop

Het transportsysteem van jouw lichaam.

Voedingsstoffen en zuurstof worden naar alle weefsels en organen getransporteerd en afvalstoffen en koolstofdioxide worden afgevoerd om uitgescheiden te worden via de longen en nieren. 

Concept: 

Bloed

Leerdoel: 

Je kunt de bestanddelen van bloed noemen met hun kenmerken en functies.

Nieuwe begrippen:

• Bloedplasma: deel van het bloed dat bestaat uit water, voedingsstoffen, plasma-eiwitten en opgeloste stoffen.
• Rode bloedcel: bloedcel zonder celkern en met hemoglobine.
• Hemoglobine: eiwit dat zuurstof bindt en weer loslaat.
• Fibrinogeen: plasma-eiwit dat een functie vervult bij de bloedstolling.
• Witte bloedcel: bloedcel met een celkern en zonder een vaste vorm.
• Bloedplaatje: deel van een uiteengevallen cel dat een functie heeft bij bloedstolling.
• Bloedstolling: het stollen van het bloed als het buiten de bloedvaten komt.

Samenstelling van het bloed

Bloedplasma

plasma-eiwitten zoals fibrinogeen.

opgeloste stoffen zoals zouten.

voedingsstoffen

klein beetje zuurstof

koolstofdioxide

Wat valt jullie op aan de verschillende bloedbestanddelen?

Rode bloedcellen

(Erytrocyten)

Kenmerk:

• Kleine ronde schijfjes die in het midden iets dunner zijn dan aan de rand.
• Géén celkern
  
• Bevatten hemoglobine
  

Functie:

Transport zuurstof

Hemoglobine

Een stof in rode bloedcellen, waardoor rode bloedcellen gemakkelijk zuurstof kunnen opnemen en afgeven.

Witte bloedcellen

Leukocyten

Kenmerken:

• Wél een celkern
  
• Geen vaste vorm
  

Functie:

Ziekteverwekkers onschadelijk maken.

Een neutrofiele granulocyt of kortweg neutrofiel is een granulaire (korrelige) witte bloedcel die een essentieel onderdeel vormt van het immuunsysteem. Neutrofielen vormen de grootste groep leukocyten en maken ongeveer 60% uit van het totale aantal witte bloedcellen dat in een gezond lichaam aanwezig is. Neutrofiele granulocyten zijn kort levende cellen die de primaire immuunrespons vormen waarmee infecties snel gecontroleerd worden. Neutrofielen fagocyteren bacteriën, virussen en schimmels: ze zorgen ervoor dat deze vernietigd worden. Een tekort aan neutrofielen (neutropenie) leidt tot een grotere gevoeligheid voor vooral bacteriële infecties.

Bloedplaatjes

Trombocyten

Kenmerken:

• Delen van uiteengevallen       cellen
• Geen celkern
  

Functie:

Bloedstolling

Bloed in de context van verwondingen.

SO Praktijkopdracht

De reis van een rode bloedcel door de bloedsomloop.

Maken

 basisstof 1

opdrachten 1 t/m 8