Astma & COPD

• Farmacotherapie
• MBO
• Studiejaar 3

Astma   &    COPD

Deze les

- Uitleg astma & COPD

- Uitleg sympaticus en parasympaticus

- Uitleg medicatie 

- Ruimte voor vragen

Astma

COPD

Wie heeft er al eens een inhalatie instructie gegeven?
Welke aandachtspunten zijn van belang?

Astma 

1. Wat is astma?
2. Hoe ontstaat astma?
3. Wat zijn de symptomen van astma?
4. Wat is de behandeling bij astma? 

Astma is een ontsteking van de longen. De ontsteking is bij astma blijvend. Dit betekent dat er altijd kleine ontstekingen zijn in de longen. Dit kan veel klachten veroorzaken.

Waarom sommige mensen astma krijgen en anderen niet, is nog niet duidelijk. Wetenschappers en Longfonds zoeken nog naar de precieze oorzaak van astma. Astma is vaak erfelijk.

Symptomen van astma: benauwdheid, slijm ophoesten, piepende ademhaling, kortademigheid, weinig energie hebben. 

 

Veel voorkomende behandelingen bij astma: medicatie (inhalator), longfunctietest 

Astma

Overgevoeligheid

1.  Allergisch (huisstofmijt)

2. Niet allergisch (parfum, mist, kou)

Gevolg:

Slijmvorming, zwelling en verkramping glad spierweefsel 

-> luchtwegen vernauwen

Gevolg: benauwdheid, piepen en hoest

Astma

COPD

1. Wat is COPD?

2. Hoe ontstaat COPD?

3. Wat zijn de symptomen van COPD?

4. Wat is de behandeling bij COPD?

COPD

Langdurige prikkeling door roken

(soms erfelijk belast of onbehandelde astma)

Gevolg: verkramping glad spierweefsel, slijmvorming en longbeschadiging -> obstructie luchtwegen -> luchtpijp is vernauwd -> weerstand tegen luchtstroom -> minder goed kunnen uitademen

Gevolg: hoest, slijm en benauwdheid

Astma

* Benauwdheid, piepen, hoest

* Pollen, huisstofmijt, parfum, kou, inspanning

* Histamine komt vrij

 * Klachten in aanvallen 

* Herstel

* Begint vaak op jongere leeftijd

COPD

- Hoesten, slijm, benauwd

- Infectie

- Chronische ontsteking 

- Roken belangrijkste oorzaak

- Niet volledig uitademen

- Lucht blijft achter in longen 

- Kortademigheid

- Begint op oudere leeftijd 40+

- 

Medicatie

- Sympathicomimetica

- Parasympathicolytica

- Corticosteroïden

- Antibiotica

* Jaarlijks een griep vaccin (influenza)

Sympaticus

Vecht & vlucht

Adrenaline

Hart gaat sneller kloppen

Pupillen verwijden

Luchtwegen verwijden

Ademhaling gaat 

makkelijker

Parasympaticus

Rust & verteer

Hartritme vertraagd

Darmen gaan verteren

Luchtwegen vernauwen

Kortom:

Hoe zorg je er voor dat iemand minder benauwd is?

1. De sympaticus activeren

2. De parasympaticus onderdrukken 

Sympaticus activeren

Salbutamol & Salmeterol

Werken voornamelijk in de longen en voor een klein gedeelte in het lichaam ->

Bijwerkingen:

hartkloppingen, tremor

ACTIE

Parasympaticus onderdrukken

Tiotropium & Ipratropium 

Bijwerkingen:

Minder speeksel aanmaak of

obstipatie doordat de parasympaticus wordt onderdrukt. De darmen verteren daardoor minder

RUST

Sympaticus activeren

- Sympathicomimetica 

- Nabootsen sympathische

 zenuwstelsel

- Luchtwegverwijder

- Werkt snel & direct

- Salbutamol & Salmeterol

Sympathicolytica

- Remmen het sympathische zenuwstelsel

Parasympaticus onderdrukken

- Parasympathicolytica

- Remmen parasympatische zenuwstelsel 

- Eerste keus COPD

- Tiotropium & Ipratropium 

Parasympathicomimetica

Bootsen het parasympatische zenuwstelsel na

Astma

Start: Sympathicomimetica kortwerkend - luchtwegverwijdend

Stap 2: Onderhoudsbehandeling met ontstekingsremmende middelen (cortico's)

COPD

Start: Sympathicomimetica langwerkend 

Stap 2: parasympathicolytica  of antibiotica 

Kortwerkende sympathicomimetica

- Salbutamol 

- Terbutaline

Langwerkende sympathicomimetica

- Salmeterol

- Formoterol 

Kortwerkende parasympathicolytica

Ipratropium

Langwerkende parasympathicolytica

Tiotropium (Spiriva)

Ontstekingsremmend 

Corticosteroïden -> Fluticason & Budesonide 

Onderdrukken het immuunsysteem

Voornamelijk bij allergische reactie (astma)

Heet ook wel: luchtwegbeschermers 

Astma - onderhoudsbehandeling - inhalatie

COPD - luchtweginfectie-  oraal (prednisolon)

Antibiotica

Bacteriën (op slijmvlies) zorgen voor vernauwing van de luchtwegen

Komt vaak voor bij COPD patiënten door minder elastisch longweefsel -> slijm kan niet goed opgehoest worden -> bacteriën blijven zitten

COPD patiënten hebben vaak een antibiotica kuur thuis liggen

Amoxicilline en Doxycycline 

Vragen?