9 beeldspraak

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Welkom bij Nederlands

Wat gaan we doen?

• Beeldspraak 
• Uitleg spreekwoorden & uitdrukkingen 
• Herkennen figuurlijke en letterlijk taalgebruik
• Bouwsteen

Leerdoelen

• De student oefent met spreekwoorden en uitdrukkingen.
• De student oefent met kijken & luisteren.

Wat is beeldspraak?

1. Je moet een zin/tekst niet letterlijk nemen
2. Figuurlijk taalgebruik
3. Je vergelijkt iets met een bepaald beeld
4. Ander woord voor gebarentaal

Spreekwoorden en uitdrukkingen

Verschil spreekwoorden en uitdrukkingen

• Een spreekwoord is een vaste zin met een wijsheid of tip.
  Bijvoorbeeld: Je moet een gegeven paard niet in de bek kijken. 
  
  
• Een uitdrukking is een woord of groepje woorden met een aparte betekenis die je in zinnen kunt gebruiken.
  Bijvoorbeeld: vlinders in je buik hebben. 

Letterlijk vs. figuurlijk

*Letterlijk taalgebruik -> Wat er staat, is wat je bedoelt.

-Toen Jan gegeten had, legde hij zijn handen op zijn buik.

*Figuurlijk taalgebruik -> Er staat iets anders dan wat je bedoelt.

-Mijn ouders zijn twee handen op één buik.

Uit de rest van de tekst kun je opmaken of een zin letterlijk of figuurlijk bedoeld is.

Toen ik 's avonds thuiskwam, lag mijn hond in zijn mand.

1. Letterlijk
2. Figuurlijk

Toen ik 's avonds thuiskwam, vond ik de hond in de pot.

1. Letterlijk
2. Figuurlijk

• Hij heeft een hoge vlucht genomen.
• Zij is geen hoogvlieger. 
• Iemand vliegen afvangen.
• Hij ziet ze vliegen.

Het wordt groen en geel voor de ogen.

Uit de doppen kijken

Het oog is groter dan de maag.

Een sloddervos zijn

Iemand de oren afzagen

Duizelig of misselijk worden

Goed opletten

Meer op je bord scheppen dan je op kunt eten

Een slordig iemand zijn

Steeds blijven aandringen

Welke spreekwoorden herken je in de volgende video?

Wat zijn de juiste uitdrukkingen/gezegden? Verbeter de uitspraken van Fred.

Aan de slag

Spelling/grammatica (10 min)

Bouwsteen 7

Woordenschat Bouwsteen 7

Welkom bij Nederlands

Wat gaan we doen?

• Beeldspraak: letterlijk vs. figuurlijk taalgebruik
• Studiemeter oefeningen

Leerdoelen

• De student oefent met spreekwoorden en uitdrukkingen.

De iPhone is de Rolls-Royce onder de mobieltjes.

1. Letterlijk
2. Figuurlijk

Mijn Rolls-Royce staat tussen de andere auto´s geparkeerd.

1. Letterlijk
2. Figuurlijk

Mark wilde zijn rijbewijs gaan halen, maar hij zag veel beren op de weg.

1. Mark kwam tijdens zijn rijles beren op de weg tegen.
2. Mark zag veel moeilijkheden bij het halen van zijn rijbewijs.

De boze student had nog een appeltje met zijn docent te schillen.

1. De student moest voor zijn docent een appel gaan schillen.
2. De student moest nog een vervelende zaak afhandelen.

Aan de slag

Studiemeter

Starttaal Online - 3F - Taalverzorging - Beeldspraak

Maak de oefeningen bij "beeldspraak".

Beeldspraak

W = werkelijkheid en B = beeld

• Vergelijking --> W en B worden beide gegeven.

       Voorbeeld: Peter en Mike lijken als twee druppels water op elkaar.

Beeldspraak

W = werkelijkheid en B = beeld

• Vergelijking --> W en B worden beide gegeven.

       Voorbeeld: Peter en Mike lijken als twee  druppels water op elkaar.

• Metafoor --> alleen B wordt gegeven. B en W lijken op elkaar.

       Voorbeeld: Die zwijnenstal moet je eerst opruimen.

       Spreekwoorden en gezegdes zijn vaak metaforen, vaak wordt 'als, lijken, zijn' gebruikt.

Beeldspraak

W = werkelijkheid en B = beeld

• Vergelijking --> W en B worden beide gegeven.

       Voorbeeld: Peter en Mike lijken als twee  druppels water op elkaar.

• Metafoor --> alleen B wordt gegeven. B en W lijken op elkaar.

       Voorbeeld: Die zwijnenstal moet je eerst opruimen.

       Spreekwoorden en gezegdes zijn vaak metaforen, vaak wordt 'als, lijken, zijn' gebruikt.

• Personificatie --> dingen/zaken krijgen menselijke eigenschappen

        Voorbeeld: Het gevaar loerde op elke straathoek.

Beeldspraak

W = werkelijkheid en B = beeld

• Vergelijking --> W en B worden beide gegeven.

       Voorbeeld: Peter en Mike lijken als twee  druppels water op elkaar.

• Metafoor --> alleen B wordt gegeven. B en W lijken op elkaar.

       Voorbeeld: Die zwijnenstal moet je eerst opruimen.

       Spreekwoorden en gezegdes zijn vaak metaforen, vaak wordt 'als, lijken, zijn' gebruikt.

• Personificatie --> dingen/zaken krijgen menselijke eigenschappen

        Voorbeeld: Het gevaar loerde op elke straathoek.

• Metonymia --> W wordt vervangen door B, maar ze lijken niet op elkaar, er is wel een verband.

        Voorbeeld: In die zaal hangt een prachtige Rembrandt.