17.1 Biodiversiteit

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Welkom

Telefoon in telefoontas

Tas van tafel

Laptop pakken & in Lesson-Up

Binas pakken

Week	les 1	les 2	les 3
9	17.1	17.2	uitval
10	17.3	17.4	17.5
11	17.6 - 17.9	onderzoek	onderzoek
12	uitval	uitval	uitval
13	herhalen	uitval	uitval
14	uitval	TW	TW

Planning:

Toets: Hst 17 + onderzoeksvaardigheden

Doel deze les:

Je weet wat biodiversiteit is en kunt beargumenteren waarom biodiversiteit belangrijk is.

Je kunt in een gegeven situatie beredeneren hoe de vorm van een organisme/orgaan/cel past bij de functie hiervan.

Biodiversiteit:

aantal soorten

Biodiverse ecosystemen

• Leveren meer biomassa

• Nemen meer koolstofdioxide op
• Reguleren het klimaat beter
• Voorkomen plagen
• Leveren schoon drinkwater
• etc

Doel

Je kunt in een gegeven situatie beredeneren hoe de vorm van een organisme/orgaan/cel past bij de functie hiervan.

algemene principes:         oppervlakte/ inhoud, diffusie

specifieke voorbeelden: snavels, poten, vacht

vergelijken: homoloog/analoog

https://www.examenblad.nl/system/files/exam-document/2023-09/Syllabus%20biologie%20havo%202024%20-%20versie%204.pdf

Waarom heeft een olifant grote oren?

Vorm - functie denken

- Hoe groter een dier, hoe groter zijn inhoud is ten opzichte van zijn oppervlak

- Olifanten verliezen relatief gezien dus veel minder warmte dan een muis

Aanpassingen aan de structuur van dieet

hebben consequenties voor de bouw van een dier

Welke groep heeft de langste darmen?

1. Herbivoor
2. Omnivoor
3. Carnivoor

Plaats het voedsel bij de juiste snavel.

lange snavel

scherpe, kromme snavel

pincetsnavel

priemsnavel

dikke snavel

schepsnavel

insecten en larven uit boombast

insecten en kleine zaden

prikken eten uit de grond

of het water

zaden
en bessen

waterplanten en -dieren

vlees

Sleepvraag

Vraag: Hebben jullie goed op de video gelet? Welk voedsel hoort bij welke snavel?

Doe: Sleep het voedsel naar de juiste snavel. 

Vraag: Waarom heeft iedere vogel een andere snavel?

Antwoord: Iedere soort vogel eet andere dingen. De snavels zijn zo gebouwd dat ze het voedsel dat de vogel eet makkelijk kunnen vastpakken, vangen, plukken of oprapen

Beschrijf van een pinguïn een vorm + functie

Het binnenste membraan van een mitochondrium is sterk geplooid. Hierdoor heeft het binnenste membraan heel veel oppervlakte. Waarom is dat gunstig? (vorm-functie denken) (T1)

Vorm-functie denken.

Hiernaast zie je cactussen. Welke twee aanpassingen hebben deze om verdamping tegen te gaan?

Warmteproductie in een organisme

Door dissimilatie

Waar in de cel?

Wat wordt gedissimileerd?

evenredig met volume

Vorm - functie denken

- Om warmte vast te houden is het handig om je extremiteiten (oren, neus) klein te hebben
(minder oppervlakte tov inhoud)

- Om warmte te verliezen is het handig om je extremiteiten groot te hebben
(meer oppervlakte tov inhoud)

homoloog/analoog

1. Homoloog
2. Analoog

Huiswerk

Maken LessonUp vragen 17.1

Samenvatten LessonUp 17.1

Lees 17.1 & 17.2 (alvast inlezen voor volgende les)