Leestekens (NN. p. 194)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkom! 

Deze les hoort bij p. 184 van je theorieboek. 

Lesdoel: 

Aan het einde van deze les: 

• Kan je komma's correct gebruiken. 
• Kan je een dubbele punt/aanhalingstekens gebruiken bij citaten. 

Welke leestekens
ken je al?

1. De komma (,)

Je zet een komma:

1. Tussen twee persoonsvormen,
2. Tussen de delen van een opsomming. 
3. Tussen een naam of uitroep en de rest van de zin. 
4. voor: maar, dat, doordat, nadat, omdat, terwijl, want, zodat, zodra etc. 

Komma tussen twee persoonsvormen:

Als jij de groente snijdt, bak ik het vlees. 

Als Stef zijn tas gaat halen, zal ik vast zijn moeder bellen. 

Tussen delen van een opsomming

Let op: voor 'en' zet je geen komma. 

Rianne spreekt Engels, Frans en Duits. 

Ik heb rode, zwarte en witte schoenen meegenomen. 

We reizen door Utrecht, 's-Hertogenbosch, Eindhoven en Maastricht. 

Tussen een naam of een uitroep en de rest van de zin. 

Vertel eens, wat heb jij gedaan dit weekend? 

Mevrouw, wat gaan we doen vandaag? 

Lize, weet jij waar je zus is? 

Hallo, mijn naam is Fiene. 

Voor voegwoorden (maar, omdat, doordat etc.)

Mijn vriendin wil graag naar de bioscoop, maar ik blijf liever thuis. 

Ik was de laat op mij afspraak, omdat ik de trein gemist had. 

Ik had een onvoldoende voor mij toets, terwijl ik zo goed geleerd had. 

Dubbele punt

Je schrijft een dubbele punt als je iets aankondigt. 

Een opsomming: 

Wij hebben drie huisdieren: een hond, een kat en een konijn. 

Een toelichting: 

Mijn verjaardag was leuk: alle genodigden waren aanwezig. 

Een citaat: 

De docente biologie zei: "Pak nu allemaal je boek."

Directe en indirecte rede:

directe rede = letterlijk weergeven wat iemand zegt (citeren)

indirecte rede = niet lekker wat iemand zegt. 

Hij zei: "Ik kom je wel ophalen na mijn werk."

Hij zei dat hij mij na het werk wel zou komen ophalen. 

"Wie gaat er mee naar de verjaardag van Hasan?", vraagt Jasper.

1. Direct
2. Indirect

Carlo zei dat we vanmiddag bij hem thuis mogen gamen.

1. Direct
2. Indirect

"Ik weet het ook niet meer.", zuchtte de agent.

1. Direct
2. Indirect

Iemand vertelde mij gisteren dat hij een avondklokboete gekregen had.

1. Direct
2. Indirect

Opdracht

Geef steeds aan wel leesteken tussen de (.) moet komen te staan. 

Ik heb gisteren nieuwe kleren gekocht (.) schoenen, een rokje en een groene sjaal.

1. ""
2. :
3. ,
4. .

Dit jaar gaan we niet naar Toscane (.)maar naar Seoul!

1. .
2. ,
3. ""
4. :

Als je genoeg fruit eet (.) is dat goed voor je gezondheid.

1. ,
2. .
3. :
4. ""

Opdracht

Correct of niet correct? 

Ik denk: "Laat ik dat maar niet doen."

Goed

Fout

Mijn moeder vroeg aan mij: wat wil je eten vanavond?

Goed

Fout

Mijn broertje riep: "ik heb het niet kapotgemaakt"

Goed

Fout

Vragen tot nu toe? 

Maak een zin in de directe rede waarin je een komma, aanhalingstekens en een dubbele punt verwerkt.