EVE Klas 1 Leesvaardigheid: Leesstrategieën, feit/mening

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, k, g
• Leerjaar 1

Waarom moet je dit weten?

• Je hoeft niet elke tekst helemaal te lezen om het antwoord op een vraag te krijgen. 

• Goed kunnen lezen zorgt voor gezonde hersenen met een goed geheugen. Erg handig voor bij een toets bijvoorbeeld!
  

Leesstrategieën

Deze les:

• leren we vier belangrijke leesstrategieën en hoe je ze moet gebruiken.
  
• leren we het verschil tussen feiten en meningen.
  

Welke leesstrategieën ken je nog?

Steek je vinger omhoog als je er één weet.

Oriënterend lezen

Door oriënterend te lezen, vind je het onderwerp van de tekst. Bij oriënterend lezen hoef je niet de hele tekst te lezen. Oriënterend lezen doe je zo:

1 Bekijk de tekst:

• Lees de titel.

• Kijk naar de afbeeldingen bij de tekst.

• Lees de tussenkopjes (titels van alinea’s).

• Kijk of er woorden zijn die anders gedrukt zijn.

2 Lees het eerste stukje (de eerste alinea) van de tekst. Soms is dat vetgedrukt.

3 Geef in een paar woorden antwoord op de vraag: waarover gaat deze tekst? Het antwoord dat je geeft, is het onderwerp van de tekst.

 Precies lezen

Door precies te lezen, weet je uiteindelijk precies waar de tekst over gaat. Je leest de tekst dan helemaal, van het begin tot het eind.

 Precies lezen doe je zo:

1 Onderstreep woorden die je niet kent en probeer de betekenis van de woorden met een woordraadstrategie (of met een (online) woordenboek) te vinden.

2 Schrijf per alinea in een paar woorden op waar deze alinea over gaat.

3 Noteer het tekstdoel.

4 Noteer de tekstsoort.

.

.

Zoekend lezen

Zoekend lezen wordt ook wel 'scannen' genoemd. Je hebt een vraag waarop je een antwoord wilt hebben. Dat doe je zo:

• Je kijkt naar de titel en de tussenkopjes. In welke alinea zou het antwoord kunnen staan?

Globaal lezen

Door globaal te lezen, vind je de deelonderwerpen van de tekst. Je weet dan alvast een beetje waar de tekst over gaat. Globaal lezen doe je zo:

1 Bedenk welke alinea de inleiding is (vaak de eerste alinea). Omcirkel deze alinea.

2 Bepaal welke alinea het slot is (vaak de laatste alinea). Omcirkel deze alinea. De rest van de alinea’s vormt dan het middenstuk.

3 Vind de deelonderwerpen van het middenstuk. Hiervoor lees je van elke alinea van het middenstuk de eerste en de laatste zin. Zet strepen om duidelijk te maken welke alinea’s bij elkaar horen en dus over hetzelfde deelonderwerp gaan.

Hoofdgedachte

1 Onderstreep de hoofdgedachte van de tekst of schrijf die in je eigen woorden op (de hoofdgedachte is één zin waarin duidelijk wordt wat je na het lezen van de tekst over het onderwerp weet).

Welke leesstrategie gebruik je het meest?

Feit

• Is te controleren.
• Objectief (bijvoorbeeld: de lucht is blauw)
  

Mening

• Is wat een persoon ergens van vindt.
  
• Subjectief (= een persoonlijk oordeel)

Nederlands is het leukste vak op school.

1. Feit
2. Mening

Onze docent Nederlands heeft blond haar.

1. Feit
2. Mening

Donald Trump was een goede president.

1. Feit
2. Mening

Donald Trump was de 45e president van de VS.

1. Feit
2. Mening

Schrijf in je schrift één feit en één mening over school op.

Wat heb je opgeschreven?