M8 H3 Monetair beleid

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

H3 Monetair beleid

Lesdoelen, je kunt:

• uitleggen hoe de centrale bank de interne waarde van de euro bewaakt
• de verkeersvergelijking van Fisher toepassen
• de gevolgen van monetair beleid op KT en LT verklaren

Programma

LessonUp vragen en uitleg

Afsluiting: wat heb je geleerd?

Schrijf eens op ...

Rol van / taken van centrale bank (DNB/ECB):

• 1:
• 2:
• 3:
• 4:
• 5:

Uitleg

Rol van / taken van centrale bank (DNB/ECB):

1. In omloop brengen chartale geld
2. Beheerder reserve buitenlandse valuta
3. Toezicht monetaire infrastructuur
4. Toezicht aanbieders financiële producten
5. Bewaken interne waarde van valuta (euro)

Uitleg

Verschijningsvormen van geld:

• Chartaal geld: munten en bankbiljetten
• Giraal geld: saldo op betaalrekeningen bij bank

• Fiduciair geld?
• Waarde van geld is gebaseerd op vertrouwen, iedereen accepteert de waarde die is afgesproken

Schrijf eens op ...

Waarden van geld:

• Intrinsieke waarde = 
• Nominale waarde = 
• Interne waarde =
• Externe waarde =

Uitleg

Waarden van geld:

• Intrinsieke waarde (wat materiaal waard is)
• Nominale waarde (waarde die erop staat)
• Interne waarde (wat je ervan kunt kopen = koopkracht)
• Externe waarde (hoeveel buitenlands geld je ervan kunt kopen)

Schrijf eens op ...

Wat is de maatschappelijke geldhoeveelheid en hoe ligt de relatie met de interne waarde van €?

Uitleg

Maatschappelijke geldhoeveelheid (M):

• Al het geld (chartaal en giraal) in handen van het publiek.
• Centrale bank bepaalt hoe groot M is.
• Meer geld in omloop (grotere M) => inflatie
• Hogere prijzen => daling koopkracht => daling interne waarde.

Video

• Maatschappelijke geldhoeveelheid: chartaal en giraal geld (in handen van publiek)

• Bekijk het filmpje en beantwoord dan de volgende vraag: Hoe ontstaat het girale geld?

0

Video

• Girale deel van maatschappelijke geldhoeveelheid ontstaat door kredietverlening door banken.

• Bekijk het filmpje en beantwoord dan de volgende vraag: Hoe kan DNB/ECB de girale geldhoeveelheid beïnvloeden?

Uitleg

Verkeersvergelijking van Fisher M x V = P x T

• M: Maatschappelijke geldhoeveelheid
• V: Omloopsnelheid van geld 
• P: Prijsniveau
• T: Aantal transacties (verkoop goederen/diensten)
• Stel T = 100, P = € 2, M = € 40 (40 munten 1€), V= ?

V

Omloopsnelheid: aantal keren per jaar dat het geld gebruikt wordt om goederen of diensten te kopen.

Omloopsnelheid blijkt in praktijk vrij constant (verandert niet veel).

M x V = P x T

Monetaire expansie. Centrale bank verhoogt M. V is constant. Op korte termijn zijn prijzen star. Dus T stijgt of bij ieder prijsniveau gaat de gevraagde hoeveelheid omhoog.

1. Hoe verklaar je de verschuiving met de verkeersvergelijking van Fisher?

2. Is dit een verschuiving op korte of lange termijn?

Uitleg

Maatschappelijke geldhoeveelheid stijgt

• Korte termijn, prijzen star => T / vraag stijgt
• Lange termijn, productieomvang maximaal => prijzen stijgen = inflatie
• Lange termijn => geld is neutraal, reëel niet anders
• Stel T = 100, P = € 2, M = € 40 (40 munten 1€), V= 5
• M wordt € 50. Gevolg KT? Gevolg LT?

Wat heb je onthouden?

De ECB bewaakt de interne waarde van de euro. Dat betekent?

Wat is de
verkeersvergelijking van Fisher?

Wat zijn instrumenten van DNB/ECB in het monetair beleid?

Wat zijn de gevolgen van monetair beleid op KT en op LT?

Lesdoelen, je kunt:

• uitleggen hoe de centrale bank de interne waarde van de euro bewaakt
• de verkeersvergelijking van Fisher toepassen
• de gevolgen van monetair beleid op KT en LT verklaren

Huiswerk

Bestuderen § 3.3 en maken opdracht 6 t/m 14