2.2 - Een vrouw

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2,3

BS 2 Een vrouw

Doelen van §2.2

Je kunt de delen van het voortplantingsstelsel van de vrouw noemen met hun functies en kenmerken

Je kunt de menstruatiecyclus beschrijven

Baarmoeder en eierstokken

Eierstokken - bevat (onrijpe) eicellen, elke maand rijpt er 1 (vanaf puberteit)

Eileider - hier vindt bevruchting plaats. Zaadcellen/eicellen kunnen hier enkele dagen overleven

Baarmoeder - hier groeit na bevruchting een kind

Maagdenvlies

Randje weefsel aan begin vagina, kan scheuren bij eerste keer seks

Niet iedereen heeft dit!

Clitoris en schaamlippen

uitwendige geslachtsorganen

(vulva)

• vagina: erg rekbaar, niet zo gevoelig 
• clitoris: erg gevoelig voor aanraking 
• kleine schaamlippen: produceren slijm 
• grote schaamlippen: vaak groter dan de kleine schaamlippen
• urinebuis: mondt niet uit in de vagina!
• Zwellichamen zwellen op bij opwinding

Menstruatie

Wand van baarmoeder wordt verstevigd met slijmvlies (met bloedvaten)

Als er geen bevruchting is geweest, wordt het afgebroken

Bloed en slijm verlaat lichaam via vagina

Opgevangen d.m.v. tampon, maandverband of menstruatiecup

Menstruatiecyclus

Gemiddeld 28 dagen (niet voor iedereen)

Hormonen

Stoffen die processen regelen

Specifieke hormonen voor vruchtbaarheid/voortplanting

Gestart door hormoonklier hypofyse (in hersenen)

Bij vrouwen: oestrogeen

Bij mannen: testosteron

hypofyse

In de puberteit produceert de hypofyse hormonen : FSH en LH

hormonen

• oestrogenen, progesteron en testosteron worden geproduceerd in de eierstokken 
• oestrogenen zorgen voor secundaire geslachtskenmerken
• oestrogenen zorgen voor stemmingswisselingen
• progesteron is van belang bij een zwangerschap
• testosteron zorgt voor o.a. een stevige spiermassa.

gele lichaam

follikel

• Eicellen zijn al bij de geboorte aanwezig in rust
• Follikels kunnen rijpen in de puberteit 
• Cellen in de wand produceren oestrogenen
  

rijpende follikel

ovulatie/eisprong

ovulatie

• elke 4 weken
• 1 eicel per keer
• om en om uit beide eierstokken
• eicel kan niet bewegen
• eicel leeft maar 12-24 uur

bevruchting

menstruatie cyclus

0

bevruchting

menstruatie

• 1 keer in de 28 dagen
• 3-8 dagen

Menstruatiecyclus

1. Er rijpt een eicel in één van de eierstokken

2. Het baarmoederslijmvlies wordt dikker

3. Ovulatie

4. Menstruatie

wat kun je gebruiken?

• maandverband 
  
• tampons
  
• mooncup
  

0

0

Vragen?

Begrippen:

Baarmoeder

Eierstokken

Eicellen

Ovulatie/eisprong

Eileider

Vulva

Clitoris

Clitoriseikel

Clitorishoed

Zwellichamen

Binnenste schaamlippen

Buitenste schaamlippen

Vagina

Maagdenvlies

Menstruatie (ongesteld zijn)

Maandverband

Tampon

Menstruatiecup

Menstruatiecyclus

Hormonen

Hypofyse

Overgang

nummer 2
is de

1. eierstok
2. urineblaas
3. zaadleider
4. eileider

nummer 3
is de

1. eierstok
2. urineblaas
3. zaadleider
4. eileider

Waarin worden de eicellen rijp?

1. Eileider
2. Baarmoeder
3. Eierstok
4. Vagina

nummer 5
is de

1. Vagina
2. Eierstok
3. Eileider
4. Urineblaas

nummer 10 speelt
een rol bij

1. de innesteling
2. de bevruchting
3. het vrijkomen van een eicel
4. de opvang van urine

Hoe noemen we het samensmelten van zaadcel en eicel?

1. bevruchting
2. innesteling
3. menstruatie
4. ovulatie

Als er geen bevruchting is geweest, vindt er dan een innesteling plaats?

1. ja
2. nee
3. soms wel
4. dat kun je niet weten

Het maagdenvlies is een echt vlies en sluit de vagina helemaal af

1. Juist
2. Onjuist
3. niet bij iedereen
4. dat kun je niet weten

Wat wordt er meestal weggehaald bij de besnijdenis van een meisje

1. buitenste schaamlippen
2. binnenste schaamlippen en clitoris
3. aambeien
4. maagdenvlies

Wat is een ander woord voor eisprong

1. Orgasme
2. Organisme
3. Ovulatie
4. Innesteling

baarmoederslijmvlies groeit

eisprong

rijpen eicel

menstruatie

Plenda

Maak de opdrachten van bs 4.2 

Leer bs 4.2

maak de test jezelf

Opdracht: schrijf op je blaadje

• een vraag die je hebt over dit thema. 
• en/of iets wat je geleerd hebt.

FSH en LH

Menstruatiecyclus

1. FSH --> rijping eicellen/follikel

2. Rijpende follikels maken oestrogeen

3. Oestrogeen zorgen voor dikker worden baarmoederslijmvlies

4. Oestrogeen stimuleert LH. LH piek zorgt voor ovulatie

5. Oestrogeen remt FSH, dus geen eicelrijping

6. Restant follikel wordt nu gele lichaam genoemd

7. Gele lichaam maakt progesteron

8. Progesteron zorgt voor extra bloedvaten in baarmoederslijmvlies

9. Progesteron remt LH en FSH. Geen rijping nieuwe eicel

1. Hypofyse: afgifte FSH --> rijping eicel/follikel

2. Rijpende follikels maken oestrogeen

3. Oestrogeen zorgt voor dikker worden baarmoederslijmvlies

4. Oestrogeen stimuleert afgifte LH. 

5. LH piek zorgt voor ovulatie + vorming geel lichaam

6. Oestrogeen remt FSH, dus geen eicelrijping

7. Restant follikel wordt nu gele lichaam genoemd

8. Gele lichaam maakt progesteron en oestrogeen

9. Progesteron zorgt voor extra bloedvaten in baarmoederslijmvlies

10. Progesteron remt LH en FSH. Geen rijping nieuwe eicel

11. Afname progesteron en oestrogeen zorgt er voor dat baarmoederslijmvlies afbreekt en haalt de rem van LH en FSH af

Menstruatiecyclus 

FSH stimuleert de ontwikkeling van

1. De hypofyse
2. Oestrogeen
3. Progesteron
4. Follikels

Welk hormoon stimuleert de groei van het baarmoederslijmvlies?

1. FSH
2. LH
3. progesteron
4. oestrogeen

Welk hormoon speelt een rol bij ovulatie?

1. LH
2. FSH
3. Progesteron

Welk hormoon produceert het gele lichaam?

1. FSH
2. LH
3. progesteron
4. oestrogeen