Ainea's

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Teksten begrijpen

Titel 

en 

tussenkopjes

Ik wil weten waar een tekst over gaat.
Wat lees ik ?

1. Titel
2. Tussenkopjes
3. Bron
4. Lettertype

Ik wil meer weten over de tekst.
Wat lees ik nog meer?

1. Titel
2. Tussenkopjes
3. Bron
4. Lettertype

Aan het einde van de les kun je:

- het aantal alinea's herkennen in een tekst 

- de kernzin van een alinea onderstrepen

Wat is het verschil?

Alinea's

Een goede schrijver verdeelt zijn/haar tekst in kleine stukjes. DIt noem je een alinea.

Waarom doet hij/zij dat?

Alinea's

Een alinea is een stuk tekst van meerdere zinnen. 

Alinea's beginnen altijd op een nieuwe regel. 

Elke alinea heeft één kernzin. Daarin staat waar de rest van de tekst over gaat.

Alinea's

Een schrijver kan op verschillende manieren laten zien dat iets een alinea is.

Hoe herken je een alinea?

Alinea's herken je aan...

Alinea 

- begint op een nieuwe regel

- springt de eerste regel van de alinea in

- begint na een witregel

Alinea's bestaan uit...

• Zinnen die bij elkaar horen.
• Zinnen die over hetzelfde deelonderwerp gaan.
  
  

Kernzin

De belangrijkste zin van een alinea is de kernzin.

Vaak is het de eerste zin, na deze zin volgt dan een uitleg van de kernzin.

Waar bestaat een alinea uit:

1. twee zinnen.
2. een inleiding, een kern en een slot.
3. een aantal zinnen die bij elkaar horen, omdat ze over hetzelfde deelonderwerp gaan.
4. een paar plaatjes, zinnen en tussenkopjes die over hetzelfde onderwerp gaan.

Opdracht 1

a. Geef de alinea's aan van de tekst.

b. Doe dat door een streep naast de alinea te zetten.

Opdracht 2

Zet bij de tekst een streep onder de kernzin.

Slot

Wat is een alinea?

Wat staat er in een kernzin?

Terugblik leerdoelen

Leerdoelen:

- Je weet wat alinea's zijn en hoe je deze kunt herkennen. 

- Je leert wat kernzinnen zijn en hoe je deze kunt herkennen.

Alinea's bestaan uit...

• Zinnen die bij elkaar horen.
• Zinnen die over hetzelfde deelonderwerp gaan.
  
  

De inleiding is een alinea.
De kern bestaat vaak uit meer alinea's.
Het slot is een alinea.

Dus minimaal 3 alinea's!

Les 1 

Lesdoel: aan het eind van de les heb je jouw kennis over leesvaardigheid opgehaald. 

KENNIS TESTEN

1. Log in op LessonUp

2. Wat weet jij nog van leesvaardigheid? 

3. TIP: gebruik je aantekeningen van §1 t/m §3 - Meer dan Lezen!

Welke vijf tekstdoelen ken je?

Welke tekstsoorten horen bij 'amuseren'?

Welke tekstsoorten horen bij 'informeren'?

De tekstsoorten recept, bijsluiter, spelregels horen bij het tekstdoel...

1. informeren
2. activeren
3. amuseren
4. instrueren

De tekstsoorten betoog, ingezonden brief, recensie horen bij het tekstdoel...

1. amuseren
2. activeren
3. overtuigen
4. informeren

Welk tekstdoel heeft 'een studieboek' ?

Welke vier leesstrategieën ken je?

Wat doe je wanneer je een tekst 'globaal' leest?

1. Eerste en laatste zin van iedere alinea lezen
2. illustraties, tussenkopjes, titel en eerste alinea lezen
3. tekst lezen van begin tot eind
4. je let enkel op de opvallende tekst, tekens en bolletjes

Wat doe je wanneer je een tekst 'precies' leest?

1. Eerste en laatste zin van iedere alinea lezen
2. illustraties, tussenkopjes, titel en eerste alinea lezen
3. tekst lezen van begin tot eind
4. je let enkel op de opvallende tekst, tekens en bolletjes

Noem een voorbeeld van 'zoekend' lezen:

Signaalwoorden bij een 'tegenstelling' zijn:

1. maar
2. toch
3. neem nou
4. zoals

Signaalwoorden bij een 'voorbeeld' zijn:

1. maar
2. zoals
3. zo
4. daarentegen

Les 2 

Inhoud van deze les

- Samen oefenen met de alinea's en kernzinnen.

Opdracht deze les:

1. Maak een tweetal binnen je groepje. 

2. Ga naar NieuwNederlands online -> klik op Cursus 1 - Meer dan lezen -> 

§4 Opdracht 2. 

3. Maak samen opdracht 2 met het tweetal 

(Tekst: Waarom broers en zussen elkaar soms de kop inslaan.)

Keuzemenu voor deze les

Keuze 1 - Zelfstandig stil werken aan de opdrachten uit §14 Mixopdrachten of trainen. 

Keuze 2 - Extra instructie voor een woordsoort naar keuze. 

Keuze 3 - Instructievideo Classroom bekijken.

LES 3

Lesdoel: aan het eind van de les heb je aan de hand van je eigen keuze, geoefend met de woordsoorten. 

DUO'S 1HA

1.   Aeson + Jochem

2.  Aras + Max

3.  Daimy + Suus

4.  Emma + Dani

5.  Isalie + Coen

6.  Jennah + Sem

7. Jill + Sam

8.  Joris + Elin

9. Kyan + Stevan

10.  Lindsy + Silvijn

11.  Maud + Thomas

12.  Merle + Matthijs

DUO'S 1HB

1.   Bente + Danilo

2.  Delayla + Gijs

3.  Femke + Tayfun

4.  Iann + Ingmar

5.  Leine + Esra

6. Tess + Ebbi

7.  Madée + Jayren

8. Mae-Lynn + Isabel

9.  Pepijn + Yvon

10.  Sophie + Melvin

11.  Tristan + Naud
12. Benthe + Amber

DUO'S 1HC

1.   Dewi + Imar

2.  Isis S + Rimke

3.  Lana + Maud

4.  Jara + Liam

5.  Jason + Thierry

6.  Jurre + Storm

7. Kenji + Nore

8. Tes K + Tess vd

9.  Sophie + Vince

10.  Elena + Syl

11.  Mart + Tuana

12. Djay + Isis V