Interpunctie

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 3

Welkom bij Nederlands!

Interpunctie

Lesdoelen

- Je kent het belang van het gebruik van interpunctie (gebruik van leestekens) en hoofdletters;

- Je hebt kennis van de belangrijkste theorie omtrent interpunctie en hoofdletters;

- Je hebt geoefend met kommagebruik

Met leestekens en hoofdletters maak je het verschil!

Waar mis je de interpunctie?

Kommagebruik maakt verschil

Bijvoorbeeld......

• Hij zat op haar schoot en rustte uit.
• Hij zat op haar, schoot en rustte uit.

Wat staat hier eigenlijk?

De meester zei Pietje is een monster

De meester zei: "Pietje is een monster."

Of.....

"De meester," zei Pietje, "is een monster."

• Info
• Uitleg: Schrijven van betoog/meninggevende tekst
• Werken
  
• Vragen?
• Afsluiting
  

Komma

• Tussen twee ww van een ander gezegde;
• Tussen bijv. nw. die van plek kunnen wisselen;
• Tussen de delen van een opsomming;
• Voor signaalwoorden: maar, want, omdat, doordat, tenzij, terwijl, mits, zodat, zodra;

voorbeeld

"Wie goed heeft opgelet, weet al wat ik ga vragen."

voorbeeld

"Dat is een kleine, blauwe tafel."

voorbeeld

"Wil je twee, drie of vier kaartjes bestellen?"

voorbeeld

"Ik blijf thuis, want ik moet nog veel huiswerk maken."

• Info
• Uitleg: Schrijven van betoog/meninggevende tekst
• Werken
  
• Vragen?
• Afsluiting
  

Komma - vervolg

• Na een naam, aanhef of uitroep;
• Voor een naam, aanhef of uitroep.

voorbeeld

"Poeh, moet dat allemaal naar boven?"

voorbeeld

"Komt u maar, meneer De Jong."

dubbele punt (:)

De patiënt redt het niet het donorhart invriezen dus

dubbele punt (:)

De patiënt redt het: niet het donorhart invriezen dus!

De patiënt redt het niet: het donorhart invriezen dus!

dubbele punt (:)

1) Voor een toelichting of verklaring

Vingerafdrukken worden als uniek beschouwd: zelfs verschillende vingers van dezelfde hand zijn niet gelijk.

dubbele punt (:)

1) Voor een toelichting of verklaring

2) voor een opsomming

De volgende leerlingen moeten nablijven: Daniël, Demi, Anouk en Annelin.

dubbele punt (:)

1) Voor een toelichting of verklaring

2) voor een opsomming

3) Voor een citaat

De docent meldde: "Maak je huiswerk en stel de juiste vragen, dan hoef je amper te leren voor de toets."

Leestekens: puntkomma

Als je twee zinnen wil samenvoegen die sterk samenhangen:

''We moesten overal lang wachten; vooral de wachtrij van de Vliegende Hollander was lang.''

Je kunt de puntkomma hier vervangen door een punt.

Even oefenen....

Ik weet wel hoe het komt * jij speelt de bal nooit af.

1. ,
2. ;
3. :

In de avond lijkt het beter te gaan * ik heb geen idee hoe dat komt.

1. ,
2. ;
3. :

Terwijl ik de boel nog in de hand probeerde te houden * ging mijn vriend zelf op de vuist.

1. ,
2. ;
3. :

Niet doen, schreeuwde hij op het einde nog.

1. goed
2. fout

"Ik heb het geprobeerd," zei hij, "maar het is me niet gelukt."

1. goed
2. fout

Hoofdletters 

Hoe schrijf je:
engels drop

1. Engels drop
2. engels drop

Hoe schrijf je:
loes van loo

1. Loes van Loo
2. Loes Van loo .

Hoe schrijf je:
ik ga met kerstmis naar groot- brittannië

1. Ik ga met Kerstmis naar Groot- Brittannië.
2. Ik ga met kerstmis naar groot- Brittannië.

Hoe schrijf je:
op dinsdag gaan we naar de maas

1. Op dinsdag gaan we naar de Maas.
2. Op Dinsdag gaan we naar De Maas.

Regel 1: organisaties, merken, producten

Organisaties, merken en producten krijgen een hoofdletter.

• Apple
• Verenigde Naties

Soms gebruiken bedrijven de hoofdletters afwijkend, je neemt dit dan over.

• iPhone

Regel 2: aardrijkskundige namen, volken, talen, windstreken

Bij aardrijkskundige namen van landen, steden, rivieren enzovoort gebruik je een hoofdletter.

• Eindhoven
• Amerikaanse president

Ook bij volken, talen of dialecten gebruik je een hoofdletter.

• Fransman
• Limburgs dialect

Regel 3: religieuze en culturele begrippen

Heilige begrippen wel een hoofdletter.

• God
• Bijbel

Godsdiensten en culturele stromingen en woorden die daarvan zijn afgeleid krijgen geen hoofdletter.

• jodendom
• humanisme
• jood

• God
• Bijbel

Namen van personen

Is er geen voornaam of voorletter, dan krijgt het tussenvoegsel wel een hoofdletter.

• meneer De Vries

Bij een tweede achternaam krijgt het tussenvoegsel geen hoofdletter.

• mevrouw Van de Ven - de Vries 

Geen hoofdletter

Seizoenen, maanden en gewone dagen krijgen geen hoofdletter.

• zaterdag
• januari

Ook een historische periode krijgt geen hoofdletter.

• renaissance
• prehistorie

Wat is goed geschreven?

1. Met ananas erop is het geen Italiaanse pizza!
2. Met ananas erop is het geen italiaanse pizza!

Wat is goed geschreven?

1. Wil jij een pepsi max?
2. Wil jij een Pepsi Max?
3. Wil jij een Pepsi max?

Opdracht voor studiepunt

Maak op een blaadje Oefenexamen 1 opdracht 2 (Starttaal3F)

Zet je naam en klas bovenaan

Op de achterkant maak je binnenkort een betoog als opdracht 2

Afsluiting

Boek Starttaal 3F

Volgende keer: betoog