T13 BS 7

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

T13 BS7 Transplantaties en bloedtransfusies

Transplantatie

Een transplantatie is het vervangen van een aangetast weefsel of orgaan. 

Omdat deze organen andere eiwitten bevatten kan het zijn dat je lichaam ze ziet als lichaamsvreemde stof (antigenen)

 

Er is dan gevaar voor een afstotingsreactie: Je gaat antistoffen maken tegen de eiwitten op het nieuwe orgaan.

Donor

Om de kans op een afstotingsreactie zo klein mogelijk te maken gaan ze op zoek naar een een persoon (donor) die veel overeenkomstige eiwitten heeft. 

(Bij voorkeur iemand uit je familie.)

Auto-immuun reactie

Je lichaam kan ook antistoffen gaan maken tegen je eigen eiwitten, omdat hij ze niet meer herkent : Auto-immuunziekte 

Bij een bepaalde vorm van Reuma

herkent je lichaam de eiwitten op het 

gewrichtskapsel niet meer, en gaat

deze aanvallen.

BLOEDGROEPEN

Er zijn verschillende bloedgroepen: A, B, AB en O

Welke bloedgroep je hebt is erfelijk bepaald

De bloedgroep wordt bepaald door welke bloedfactor er aanwezig is op de rode bloedcellen.

BLOEDPLASMA

Bevat antistoffen tegen bloedfactoren die niet op de rode bloedcellen voorkomen

Bloedgroepen en transfusies

Bloedgroep bepalen

P heeft dus bloedgroep A

Q heeft bloed groep B

R heeft bloedgroep AB

S heeft bloedgroep 0

Resusfactor

Los van de bloedfactoren kan er ook een resusfactor (resusantigeen) op je bloedcellen aanwezig zijn

Resus-negatief

Iemand die resusnegatief is en resuspositieve bloedcellen ontvangt ontwikkelt een afweerreactie en gaat antiresus aanmaken.

Dit bloed zal ook gaan klonteren.

Bij een bloedtransfusie kun je dus geen resus-pos bloed aan een resus-neg persoon geven.

Resus-baby

Een resus negatieve moeder is zwanger van een resuspositieve baby.

Tijdens de bevalling kan er een klein beetje bloed lekken van het kind naar de moeder. 

Het lichaam van de moeder reageert hierop door Anti-resus te gaan maken

Resusfactor bij zwangerschap

resuskindje!

Afstotingsreacties

• Getransplanteerde orgaan is ‘lichaamsvreemd’.
  
• Afweersysteem reageert hierop door het op te willen ruimen m.b.v. antistoffen.
  
• Met medicijnen zijn deze afstotingsreacties af te remmen.
  
• Xenontransplantatie = organen van een dier ontvangen (bv. varken)
  

Aan de slag!

Wat?	Basisstof 7: maak opdracht 1, 2, 3, 5, 6, 7
Hulp nodig? Meer hulp nodig?	Lees basisstof 7 Steek je vinger omhoog
Klaar?	Thema 14: basisstof 1: een constant inwendig milieu

Aan de slag!