9.5 Bloed en orgaandonatie

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Het 'biologische momentje' van de dag...

Hoeveel komt je bloedgroep voor?

In NL: 47% van de Nederlanders heeft bloedgroep 0. Daarna komt bloedgroep A met ongeveer 42%, bloedgroep B met 8% en slechts 3% van de Nederlanders heeft bloedgroep AB.

Wereldwijd: AB- = 0,45% van de wereldbevolking, gevolgd door B- = 1,39%, A- = 3,52%, bloedgroep 0- = 4,33%. Daarna AB+ 5,06%. Dan B+ = 20,59%, A+ = 28,27% en het vaakst voorkomende is 0 + = 36,44%.

Bloedgroepen zijn erfelijk. Beide ouders geven A, B of 0 door. Sommige groepen zijn dominant ten opzichte van andere groepen. Bloedgroep 0 is ondergeschikt aan A en B.

Antistof

Ziekteverwekker

Antigenen

Antistofcel

Vreetcel

Wat zijn de genummerde delen in de afbeelding?

1. 1 antistof 2 ziekteverwekker 3 antigeen
2. 1 antigeen 2 ziekteverwekker 3 antistof
3. 1 ziekteverwekker 2 antistof 3 antigeen
4. 1 antigeen 2 antistof 3 ziekteverwekker

Wat zit er in een prik bij een vaccin? 

1. Antistoffen tegen de ziekteverwekkers
2. Antigenen tegen de ziekteverwekker
3. Antigenen van de ziekteverwekker
4. Antistoffen van de ziekteverwekker

Welke ziekteverwekker kan een ontsteking veroorzaken?

1. Bacterie
2. Schimmel
3. Virus
4. Parasiet

Bloedgroepen:

• Celmembranen bevatten antigenen
    (bloedfactoren).
  
• Antigeen A en antigeen B.
  
  
  
• Antistoffen bevinden zich in het
   bloedplasma.
  
• Het bloedplasma bevat antistoffen tegen
   de antigenen die niet op de rode
   bloedcellen voorkomen.
• 
  

Wie krijgt van wie?

AB = universele ontvanger.

0 = universele donor.

Match donor - ontvanger.

Foute donor? Klontering bloed = verstoppingen.

- Rode bloedcellen knappen in bloedvaten kapot.
- Hemoglobine komt in het bloedplasma terecht.
- Kan hersenen/nieren beschadigen.

 

www.bioplek.org

biologiepagina.nl