Les 3B - De Opstand tot 1580

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

De Nederlandse Opstand

Plan vandaag

• Oefenvragen
• Begin Nederlandse Opstand 1568 en verder
• Misschien tijd voor opdrachten
  

Doel

Je kunt verklaren welke gebeurtenissen hebben bijgedragen aan het uitbreken van de Nederlandse Opstand en waarom

Wat is geen oorzaak van de Nederlandse opstand?

1. Nederlandse burgers willen stemrecht.
2. Hoge belastingen.
3. De adel heeft minder macht.
4. Protestanten vervolgingen.

Welke gebeurtenis zorgde voor het begin van de Nederlandse Opstand?

1. Luther presenteert zijn 95 stellingen
2. De Beeldenstorm
3. Het ontstaan van de Republiek der Nederlanden
4. De vervolging van protestanten onder Filips II

Willem van Oranje vluchtte aan het begin van de opstand naar Frankrijk

1. Juist
2. Niet juist

In het begin van de Opstand was Willem van Oranje erg succesvol.

1. JUIST
2. ONJUIST

Wie speelden de hoofdrollen in de Nederlanden rond 1560?

De koning

De landvoogd(es)

De stadhouder

Margaretha van Parma

Willem van Oranje

Filips II

Karel V

Wat is de naam van het tijdvak bij hoofdstuk 1?

Nederland raakt verdeeld

Neem de tekst over en vul de missende woorden in:

Na de successen van de _________ in Den Briel in ____ (jaartal) steunen steeds meer steden en __________ de Opstand. In het begin van de Opstand won het _____ leger veel veldslagen doordat zij gebruik maakten van _________. Doordat zij nu op meerdere _______ moeten vechten hebben zij geen geld om hun soldaten te betalen. Hierdoor zwakt het leger af en behaalt het ________ leger meer winsten. 

Nederland raakt verdeeld

Neem de tekst over en vul de missende woorden aan

Na de successen van de watergeuzen in Den Briel in 1572 (jaartal) steunen steeds meer steden en gewesten de Opstand. In het begin van de Opstand won het Spaanse leger veel veldslagen doordat zij gebruik maakten van huurlingen. Doordat zij nu op meerdere fronten moeten vechten hebben zij geen geld om hun soldaten te betalen. Hierdoor zwakt het leger af en behaalt het Nederlandse leger meer winsten. 

De Nederlanden raken verdeeld

Weinig steun voor Willem van Oranje want:

• Hij verliest veel veldslagen
  

• Veel katholieken steunen de Spanjaarden omdat ze bang waren niet meer dat hun geloof niet meer werd toegestaan
  

Dit verandert na inname Den Briel en wanneer Spaanse soldaten zich gaan misdragen.

De opstand is een schaakspel

Spanje vecht harder tegen Nederland:

• Verklaart Willem van Oranje vogelvrij (1580)

Nederland vecht harder tegen Spanje:

• Erkennen Filips II niet meer (Plakkaat van Verlatinghe 1581)

Spanje vecht terug:

• Willem van Oranje wordt vermoord (1584)

Nederland wordt onafhankelijk: De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden

Schaakmat!

Spaanse Furie in Antwerpen 1576

Spanje voerde oorlog over de hele wereld.

 Hierdoor hadden sommige soldaten al 2.5 jaar

 geen soldij (salaris) gekregen. 

Gevolg: muiterij, plunderingen, en het in brand 

steken van de stad Antwerpen.

Gevolg voor de Nederlanden: 8 november 1576

wordt de Pacificatie van Gent getekend:

• geloofsvrijheid, terugtrekking Spanje, herstel rechten gewesten en samenwerking.

De Nederlanden raken verdeeld

In 1579 besloten de opstandige noordelijke gewesten en steden in de Nederlanden een verbond te sluiten: de Unie van Utrecht. 

Samenwerken tegen de Spanjaarden.

Als reactie hierop besloten de zuidelijke gewesten die wel trouw waren aan Spanje zich te verenigen in de Unie van Atrecht.

De Nederlanden raken verdeeld

De Pacificatie van Gent was niet genoeg om de verschillen tussen protestanten en katholieken te overbruggen.

In 1579 besloten de opstandige noordelijke gewesten en steden in de Nederlanden een verbond te sluiten: de Unie van Utrecht. Daarin besloten ze beter te gaan samenwerken in hun strijd tegen de Spaanse koning. 

Als reactie hierop besloten de zuidelijke gewesten die wel trouw waren aan Spanje zich te verenigen in de Unie van Atrecht.

Opdrachten 1.4

• Maken §1.4: 2,3,6,7
• Begrippen in schrift
• Aanvullen tijdlijn