M5 Herhaalde spelen en Meerdere evenwichten

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Programma

H2: Oplossingen gevangenendilemma

• Afspraak maken? Herhaling van het spel? (2.3) + Opdracht
• Samenvatting 4 oplossingen vorige les (2.4)

H3: Onderhandelen

• Meerdere evenwichten in een spel, wat dan? (3.1 en 3.2)
• Opdrachten maken

Volgende les: berovingsprobleem en ultimatum spel (eind M5)

Oplossingen voor het gevangenendilemma

Is een oplossing een afspraak te maken?

• Het maken van een afspraak lost het gevangenendilemma niet op.
• Beide spelers houden een prikkel om de gemaakte afspraak niet na te komen.

Het spel nog een keer herhalen - betere uitkomst?

• Het maken van een afspraak lost het gevangenendilemma niet op.
• Als er nog een 2e ronde komt, kan je rekening houden met acties 1e ronde.
• Als de ander zich de 1e ronde niet aan de afspraak heeft gehouden, doe je dat zelf niet in de 2e ronde ("vergelding")

Het spel nog een keer herhalen - betere uitkomst?

- Het maken van een afspraak lost het gevangenendilemma niet op.
- Als er nog een 2e ronde komt, kan je rekening houden met acties 1e ronde.
- Als de ander zich de 1e ronde niet aan de afspraak heeft gehouden, doe je dat zelf niet in de 2e ronde ("vergelding")

• Afspraak lost het gevangenendilemma ook niet op als het spel herhaald wordt (met vergeldingsstrategie) => blijft een prikkel om afspraak niet na te komen in 2e ronde. Dan kan je net zo goed in de eerste ronde al niet nakomen (hogere uitkomst).
• Opdracht 5 Toepassen paragraaf 2.5 (pagina 56)

Uitleg

Tot nu toe bij gevangenendilemma en ook bij collectief belang: 1 evenwicht.

• Wat is hier het Nash-evenwicht?
• Nu situatie met twee evenwichten.

Uitleg

Situatie met twee evenwichten.

Wat is de oplossing?

• Er moet onderhandeld worden over de keus die gemaakt wordt.
• De uitkomst beïnvloeden? => Alvast een investering doen, waarmee je zorgt voor een dominante actie voor jezelf.
• Waar moet die investering dan aan voldoen?
• Investering mag maar bij een van de acties waarde hebben en de investering kan niet teruggedraaid worden (verzonken kosten).

Uitleg

Situatie met twee evenwichten.

Van invloed op jouw onderhandelingen > Verzonken kosten.

Investering die je al gedaan hebt waar je alleen iets aan hebt bij 1 van de acties. Stel: Jeroen heeft een vriendenpas voor het toneel.

Opdrachten maken

3.1 Opdracht 1 en 2

3.2 Opdracht 1, 2, 4, 5 en 6