Examentraining herhaling les 1

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Examentraining

Wat schrijf je op een kladpapier voordat je het examen begint?

Herhaling over Planten, Bloedsomloop en Gaswisseling

We maken elke keer tussendoor opdrachten

Planten

fotosynthese,  

bast en houtvaten, 

wind en insecten bloemen, 

bestuiving & bevruchting, 

zaadverspreiding, 

geslachtelijk en ongeslachtelijke voortplanting, 

Fotosynthese

Bladgroenkorrels --> fotosynthese

Nodig voor fotosynthese:

1. Koolstofdioxide
2. Water
3. Zonlicht

Producten van fotosynthese:

1. Glucose (suiker)
2. Zuurstof

Transport

Vaatbundels -> houtvaten/bastvaten

In stengel/stam: houtvaten binnen, bastvaten buiten

In blad: houtvaten boven, bastvaten onder

Windbloemen

Bestuiving door wind -> windbloemen

Veel stuifmeel

Kleine onopvallende bloemen

Insectenbloemen

Bestuiving door insecten -> insectenbloemen

Aangetrokken door:

• Nectar
• Grote opvallende
  kroon-bladeren
• Geur

Bestuiving

Bestuiving

Wanneer stuifmeel van een meeldraad op de stempel van een stamper terechtkomt,

heet dit bestuiving.

Bestuiving door insecten->insectenbloem
Bestuiving door de wind-> windbloem

Bevruchting bij planten 

Gebeurt dit ook bij windbloemen?

Bouw van een bloem

Stamper: Vrouwelijke voortplantingsorgaan die bestaat uit stempel, stijl, vruchtbeginsel. 

Zaadbeginsel: Zit in het vruchtbeginsel.

Eicel: Zit in het zaadbeginsel.

Zaadverspreiding 

Geslachtelijke en Ongeslachtelijke voortplanting

Opdrachten maken

Maak nu via Online slagen de opdrachten over planten. Er staan 2 taken klaar. Als je de ene al eerder had gedaan dan doe je de andere. Kijk jezelf streng na, of vraag mij om hulp. 

Bloedsomloop

Namen vaten,

Slagader tot ader,

 functies bloed & onderdelen bloed,

 bloeddruk en ziektes,

hart onderdelen en werking,

 samenwerking met longen

Namen van bloedvaten:

Van het hart naar orgaan: slagader

Van orgaan naar het hart: ader

+ de naam van het orgaan

Dus hoe noem je de ader die naar 

de nier toegaat?

Uitzonderingen

Aorta: Grote slagader die zuurstofrijk bloed verspreid door lichaam

Bovenste holle ader: zuurstofarm bloed vanaf de bovenkant van het lichaam stroomt via hier naar het hart

Onderste holle ader: zuurstofarm bloed vanaf de onderkant van het lichaam stroomt via hier naar het hart

> Poortader: 

Van slagader naar ader

Ader

Slagader

Haarvat

Functies bloed

afleveren stoffen:

   > zuurstof, voedingsstoffen en hormonen

afvoeren stoffen:

   > CO2, melkzuur

- warmte verdelen

- ziektes bestrijden (antistoffen)

bloeddruk

lage bloeddruk:

meestal geen probleem: soms wat duizelig of hoofdpijn

hoge bloeddruk:

vaak wel een probleem: kan wanden van slagaders beschadigen:  Plaque

--> Afbeelding hoe slagaderverkalking ontstaat.

Het hart aan de binnenkant

Bloedsomloop

2 bloedsomlopen:

• Kleine bloedsomloop
  
• Grote bloedsomloop
  

Opdrachten maken

Maak nu via Online slagen de opdrachten over Transport 1 en eventueel 2. 

 Kijk jezelf streng na, of vraag mij om hulp. 

Gaswisseling

longen,

 verschil ademhalen gaswisseling,

 manieren van ademhalen,

 ademhalingsstelsel,

 ziektes, 

slijmvliezen, 

Ademhaling van dieren,

verbrandingsformule

Ademhalingsstelsel

Neusholte en mondholte

De functie van het slijmvlies: verwarmen en bevochtigen van ingeademde lucht. 

Functie neusharen: grote stofdeeltjes kunnen hierin blijven hangen.

Keelholte en strottenhoofd

• Via neus en mond naar keelholte
• Strotklepje en huig

Luchtpijp en longen

De luchtpijp is een holle buis die aansluit op de onderkant van het strottenhoofd. 

De luchtpijp hebben kraakbeenringen in de wand. Deze zorgen voor stevigheid en zorgen ervoor dat hij altijd openstaat. 

Luchtpijp en longen

 De bronchiën vertakken zich tot kleinere buisjes met aan het eind de longblaasjes. 

Daar wordt zuurstof opgenomen in het bloed en koolstofdioxide wordt uit het bloed weer afgegeven aan de lucht. 

De wanden van de luchtpijp, bronchiën, buisjes en longblaasjes zijn bekleed met slijmvlies. Aan het slijm blijven stof en ziekteverwekkers plakken. Als het slijmvlies extra veel slijm maakt, ga je hoesten.

Gaswisseling

Rib ademhaling (borstademhaling)

 De ribben zitten aan de wervelkolom en borstbeen vast door gewrichten en kraakbeen.

 Hierdoor kunnen de ribben bewegen.

 Inademen:  ribben + borstbeen omhoog = borstholte wordt groter.

 Uitademen: ribben + borstbeen omlaag = borstholte wordt kleiner.

Borstademhaling

• door bewegingen van ribben en borstbeen.
• dankzij gewrichten en kraakbeenverbinding kunnen borstbeen en ribben bewegen.
• tussenribspieren spannen en ontspannen zodat borstbeen en ribben gaan bewegen.

Buikademhaling

Middenrif trekt samen, gaat naar beneden, borstholte wordt groter en zuigen lucht naar binnen

Bij rustige ademhaling is het borst+buik ademhaling

Astma

• Bij astma zijn de bronchiën ontstoken

• Spiertjes in de luchtwegen trekken samen bij een astma-aanval. 

Hooikoorts

• Hooikoorts is een allergie
• Allergie = overgevoelig voor bepaalde stoffen
• Bij hooikoorts heb je een allergie voor stuifmeelkorrels

Wat gebeurt er allemaal als je hooikoorts hebt?

Allergie

Allergie= reactie op een bepaalde stof

Hierdoor kun je een allergische reactie krijgen

Gaswisseling bij dieren

Hoe was die verbrandingsformule ook alweer?

..... + .....   -->   ..... + ..... + .....

Opdrachten maken

Maak nu via Online slagen de opdrachten over Gaswisseling/ademhaling. 

 Kijk jezelf streng na, of vraag mij om hulp.