les 6: telwoorden/bijwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Grammatica woordsoorten

Telwoorden en bijwoorden

Hoeveel mensen staan er in de rij?

1. 7
2. 9
3. 8
4. 3

Wanneer is de man met de pet aan de beurt?

1. eerste
2. tweede
3. derde
4. laatste

Wanneer is de man met het rode boek aan de beurt?

1. tweede
2. derde
3. vierde
4. vijfde

grammatica woordsoorten

Telwoorden

• hoofdtelwoorden (htw): geven een hoeveelheid aan

1, één, 8, acht, 35, vijfendertig, 1000, duizend

• rangtelwoorden (rtw): geven een volgorde aan

eerste, 1e, tweede, 2e, 120e, honderdtwintigste 

Welk soort telwoord is het?

eerste

3. hoofdtelwoord
4. rangtelwoord

Het woord ZEVENDE is een:

3. hoofdtelwoord
4. rangtelwoord

bepaald of onbepaald telwoord

• bepaald telwoord (btw)

het aantal is bekend. vijf, 5, vijftig, 50

• onbepaald telwoord (otw)

het aantal is niet bekend. veel, weinig, enkele

Bepaalde hoofdtelwoorden

Noemt een bekend aantal of bekende hoeveelheid

Voorbeeld

Zeven boeken, zesendertig koeien, drie vijfde van de klas

Onbepaalde hoofdtelwoorden

• Noemt een onbekend aantal of onbekende hoeveelheid

Voorbeeld

Veel, weinig, enkele

Rangtelwoorden

Bepaalde rangtelwoorden

Geeft een bekende plaats in een rij aan

Voorbeeld

Zevende, zesendertigste

Onbepaalde rangtelwoorden

• Geeft een onbekende plaats in een rij aan

Voorbeeld

Middelste, zoveelste, laatste, hoeveelste

Veel leerlingen hebben voor die toets een voldoende gehaald.
Welk woord is 'veel'?

1. bepaald rangtelwoord
2. bepaald hoofdtelwoord
3. onbepaald rangtelwoord
4. onbepaald hoofdtelwoord

Alle leerlingen van de Dean Academy in Engeland kregen plotseling vrij.
Wat is 'alle'?

1. bepaald rangtelwoord
2. onbepaald hoofdtelwoord
3. bepaald hoofdtelwoord
4. onbepaald rangtelwoord

Het 6e lesuur zijn wij vrij.
wat is '6e'?

1. bepaald rangtelwoord
2. onbepaald rangtelwoord
3. onbepaald telwoord
4. bepaald telwoord

Hoe noem je
"tweede - tachtigste - honderdste"?

1. hoofdtelwoord
2. rangtelwoord
3. voorzetsel
4. voegwoord

3. Twee derde van mijn klas haalde voor die toets een cijfer hoger dan een voldoende.

1. Twee derde = bepaald hoofdtelwoord
2. Twee derde = bepaald rangtelwoord

Bijwoorden

Bijwoorden

Bijwoorden zeggen iets over... 

- werkwoorden 

- bijvoeglijk naamwoorden

- andere bijwoorden

Bijwoorden

We hebben bijwoorden van...

-  plaats/richting: 'daar, elders, links, rechts, hier'

 - tijd/duur: 'nu, tijd, binnenkort, morgen'

-  frequentie: 'wel, niet, soms, voortdurend, regelmatig'

- wijze (hoe iets gebeurt): 'snel, kort, fraai'

- graad: 'erg, zeer, heel'

Ook hebben we vragende bijwoorden: hoe, waarom, wanneer, waar, etc.

Wat is het bijwoord: 'wetenschappers hebben de verste ster ooit ontdekt'

1. wetenschappers
2. verste
3. ster
4. ooit

Wat is het bijwoord: 'het gras is altijd groener bij de buren'

1. gras
2. altijd
3. groener
4. buren

Wat is het bijwoord: 'morgen zal er op sommige plekken sneeuw vallen'

1. morgen
2. sommige
3. plekken
4. sneeuw

Wat is het bijwoord: 'strompelend kwam de winnaar over de finish'

1. strompelend
2. winnaar
3. over
4. finish

Wat is het bijwoord: 'Nergens kun je zo lekker eten als hier'

1. nergens
2. lekker
3. eten
4. hier

Aan het werk!

Je kunt twee dingen doen:

- Numo --> taken maken

- Werkbladen maken (woordsoorten, bijwoorden, telwoorden, etc.)