Voeding en dieetleer (DM) (les 2) 1D

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Voeding en dieetleer 

Voeding en dieetleer 

Dieetleer

Hoe zit je erbij?

Leerdoelen 

Aan het einde van de les:

• Je kan verschillende diëten benoemen en in eigen woorden uitleggen;
• Je kunt een dagmenu aanpassen op de dieetwensen van een client met diabetes.

Leerwerkkaart

Today's planning:

De planning van vandaag:

12:30 - 12:50 Theorie dieetleer

12:50 - 13:30 Eerste opdracht  

13:30 - 13:50 Tweede opdracht

13:50 - 14:00 Opdrachten nabespreken 

14:00 - 14:15 Afronding 

14:15 - 14:30 Pauze

14:30 - 15:30 Samenwerkingsopdracht

Terugblik vorige les:
Welke van de 6 voedingsstoffen weet je nog?

Voedingsstoffen zijn bruikbare bestanddelen van een voedingsmiddel die belangrijk zijn voor het lichaam

1. Waar
2. Niet waar

Welke functie van de voedingsstof zorgt ervoor dat alle processen in je lichaam goed verlopen?

1. Bouwstoffen
2. Brandstoffen
3. Reservestoffen
4. Beschermende stoffen

Voeding en vocht heb je nodig om in leven te blijven. De zorgvrager heeft regelmatig hulp nodig bij het eten en drinken. De verzorgende/ verpleegkundige heeft daarbij een belangrijke taak. Deze hulp kan zeer divers zijn. 

Hebben jullie op stage meerdere zorgvragers die je moet helpen met eten en drinken?

De functie van voeding 

Voeding heeft 3 belangrijke functies, namelijk: 

1. Zorgen voor opbouw en herstel van het lichaam;

2. Leveren van energie;

3. Ervoor zorgen dat alle lichaamsprocessen kunnen doorgaan.

Zorgbehoefte inschatten 

Om de zorgbehoefte in te schatten lees je het zorgleefplan en let je op de volgende gegevens:

• Leeftijd en ontwikkelingsfase
• Eet- en drinkgewoonten (soorten en hoeveelheden)
• Eetlust
• Lichaamslengte en lichaamsgewicht 
• Medicatie 
• Slikklachten 
• Problemen met het gebit 
• Ziektebeeld
• Voorgeschiedenis
• Kennis van de zorgvrager over het ziektebeeld 

Verdiepen jullie je in de zorgbehoefte van jouw zorgvragers omtrent voeding en dieetleer?

Soorten diëten 

• Voeding bij natriumbeperkt dieet 
• Voeding bij Diabetes Mellitus 
• Voeding bij vetbeperkt dieet 
• Voeding bij Energieverrijking
• Voeding bij eiwitbeperking 
• Voeding bij eiwitverrijking
• Voeding bij glutenvrij dieet

Volgen jullie ook een dieet?

In de thuiszorg, in het woonzorgcentrum en eigenlijk in de gehele gezondheidszorg kom je altijd cliënten tegen die een dieet moeten volgen. Dat kunnen allerlei diverse diëten zijn.

Als verzorgende/verpleegkundige zal je dus voldoende kennis moeten hebben van de diëten, maar moet je ook in staat zijn om de cliënten te begeleiden in het volgen en volhouden van een dieet.

De volgende twee opdrachten hebben als doel om je een goed inzicht te geven in de diverse diëten en in de begeleiding van cliënten. 

Opdracht in 2-tallen 

Zoek van onderstaande diëten zoveel mogelijk informatie op. Geef in ieder geval antwoord op de volgende vragen:

• Wat kan de oorzaak zijn om het dieet te moeten volgen?
• Welke voedingsmiddelen mag de zorgvrager juist wel of juist niet eten? 
• Wat kunnen de gevolgen zijn wanneer de zorgvrager zich niet goed aan het dieet houdt?

Je verwerkt deze vragen in een kort verslag. 

1. Voeding bij Natriumbeperkt dieet 
   
2. Voeding bij Eiwitverrijkt dieet 

Dieet bij Diabetes Mellitus 

Wat kan de oorzaak zijn om het dieet te moeten volgen?

Er bestaan twee soorten diabetes mellitus, type 1 en type 2. Type 1 komt vaak doordat de B-cellen van de eilandjes van Langerhans beschadigd worden en daardoor geen insuline meer produceren. Diabetes type 2 komt vaak voor bij mensen met overgewicht.

Het diabetes dieet heeft als doel:

• Normale bloedglucose- en cholesterolspiegels
• Voorkomen van een te hoge bloeddruk
• Preventie betreft aandoeningen zoals bijvoorbeeld, oog en nierafwijkingen, aandoening aan hart en bloedvaten.
• Bevorderen van algemeen welbevinden.

Bij diabetes type 1 moet er gespoten worden met insuline om het glucosegehalte op pijl te houden.

Bij diabetes type 2 is vaak spuiten met insuline niet nodig, dit is onder controle te houden doormiddel van een juist voorgeschreven dieet of eventuele glucose verlagende medicatie.

Dieet bij Diabetes Mellitus

Welke voedingsmiddelen mag men juist wel of juist niet eten?

Het is voornamelijk belangrijk dat er goede voeding gegeten wordt, als leidraad kan de schijf van 5 en de richtlijnen goede voeding 2006 gebruikt worden. Ook wordt een gelijkmatige inneming van koolhydraten gewaardeerd om schommelingen betreft het glucosegehalte zoveel mogelijk te voorkomen. Bij een individueel voedingsadvies moet er rekening gehouden worden met sport, werk- en leefomstandigheden en de gezinssituatie.

Dieet bij Diabetes Mellitus

Wat kunnen de gevolgen zijn wanneer men zich niet goed aan het dieet houdt?

Het gemiddelde glucosegehalte bij een ‘normaal’ mens zonder diabetes ligt tussen de 4 en 8 mmol/l.

Wanneer de persoon met diabetes zich niet aan het voorgeschreven dieet houdt, zal het bloedsuikergehalte niet op pijl blijven. Wij spreken dan van hypoglykemie of hyperglykemie. 

De oorzaak van een hypoglykemie komt voornamelijk door het te veel spuiten van insuline of het onvoldoende eten/teveel sporten. 

De hypoglykemie is te herkennen aan de volgende symptomen:

• Concentratieverlies
• Lusteloos 
• Hongergevoel 
• Transpireren
• Trillen
• Hartkloppingen 
• Angst 
• Vermoeidheid 
• Dubbelzien 
• Slaperig 
• Agressief 

Bij een ernstig hypo kan het zelfs leiden tot een coma, mocht dit langdurig zijn kunnen er nare gevolgen van invloed zijn:

• Definitieve hersenbeschadiging  
• Overlijden 

 

De oorzaak van een hyperglykemie komt voornamelijk door dieetfouten, het overslaan van medicatie, foutieve spuittechniek, stress, ziekte of maaltijd met te veel koolhydraten.

De hyperglykemie is te herkennen aan de volgende symptomen:

• Intens dorstgevoel
• Drang om vaak te urineren  
• Buikpijn 
• Misselijkheid  
• Braken  
• Hoofdpijn  
• Toenemende vermoeidheid  
• Angst 

Ook bij een ernstige hyper kan je in een coma raken.  

Opdracht individueel 

Je werkt als verzorgende/verpleegkundige op een afdeling waar je een client hebt met diabetes. Deze client eet volgens een aangepast dieet. Aan jou de taak om het dagmenu van morgen passend te maken aan de dieetwensen van een client met diabetes. 

Welk leerdoel heb je behaald?

Je kan verschillende diëten benoemen en in eigen woorden uitleggen;
Je kunt een dagmenu aanpassen op de dieetwensen van een client met diabetes.

1. 1 Leerdoel
2. Beide leerdoelen
3. Geen leerdoel

Dit vond ik van deze les:

😒🙁😐🙂😃

Feedback:
- Wat vond je leuk en wil je vaker terugzien?

Feedback:
- Wat vond je minder leuk aan de les en wil je anders zien?