Gt4 Regeling Bs6: Het hormoonstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 4

10.6: Het hormoonstelsel

De afbeelding is een
doorsnede van
de ruggenmerg.
De ruggenmerg hoort
bij het...

1. Centrale zenuwstelsel
2. De hersenen
3. De zenuwen

De reflexboog van je knie reflex gaat via ....

1. het ruggenmerg
2. de hersenstam
3. de kleine hersenen
4. de grote hersenen

Welke onderdelen horen bij:

Centrale zenuwstelsel

Zenuwstelsel

zenuwen

Hersenen

Hersenen

ruggenmerg

Ruggenmerg

prikkel

reactie

impuls

1

2

3

4

5

gevoelszenuw

bewegingszenuw

ruggenmerg

Hersenen

ruggenmerg

Wat is een reflex?

1. Flexibele reactie
2. Een snelle reactie
3. Een snelle automatische reactie
4. Een snelle reactie om het lichaam te beschermen

Grote hersenen

Kleine hersenen

Hersenstam

Ruggenmerg

In de wervelkolom ligt je ruggenmerg. Wat doet het ruggenmerg?

1. schokken opvangen.
2. Signalen van de hersenen naar de zenuwen sturen.
3. zorgen voor goede beweging.
4. het is geel beenmerg, dus vetopslag

Reflexen
Hieronder staan vier beweringen over reflexbewegingen.
1 Impulsen voor reflexbewegingen verlopen altijd via het ruggenmerg.
2 Een bepaalde reflexbeweging komt meestal sneller tot stand dan dezelfde bewuste beweging.
3 Reflexbewegingen kunnen niet worden onderdrukt.
4 Reflexbewegingen komen tot stand voordat of zonder dat het individu zich van de prikkel bewust wordt.

Welke beweringen zijn juist?

1. Alleen de beweringen 1 en 3.
2. Alleen de beweringen 2 en 4.
3. Alleen de beweringen 1, 2 en 3.
4. Alleen de beweringen 2, 3 en 4.

Leerdoelen

• Je kunt de bouw en functie van het hormoonstelsel beschrijven en je kunt in een afbeelding de belangrijkste hormoonklieren benoemen.
  
• Je kunt de werking beschrijven van hormonen uit de hypofyse en uit de schildklier.
  
• Je kunt de werking beschrijven van hormonen uit de eilandjes van Langerhans en uit de bijnieren.

Het hormoonstelsel

Regelt langzame en langdurige processen.

Hormonen: stoffen die de werking van bepaalde organen regelen

Klieren

1. Klieren met afvoerbuizen: zoals speekselklier, zweetklier

 2. Klieren zonder afvoerbuizen: hormoonklieren geven hormonen af aan het bloed

Hormoonklieren

• Produceren hormonen
  
• Direct in het bloed
  
• Alleen de organen die gevoelig zijn voor het hormoon reageren hierop

Hypofyse

• ligt tegen de onderkant van de hersenen
• produceert verschillende hormonen

1. groeihormoon
2. hormonen die andere hormoonklieren aansturen

Schildklier

Schildklierhormoon beïnvloedt de stofwisseling, groei en ontwikkeling

• te veel schildklierhormoon te veel verbranding
•  te weinig schildklierhormoon te weinig verbranding

Eilandjes van Langerhans

• Groepjes cellen die hormonen maken (insuline en glucagon)
  
• Regelen hoeveelheid suiker in je bloed: glucose
  
• Glucosegehalte in bloed = bloedsuikerspiegel
  

Glucosespiegel

• Als je eet: koolhydraten > verteerd tot glucose > opgenomen in je bloed via de dunne darm
  
• De eilandjes van Langerhans (in de alvleesklier) regelen de hoeveelheid glucose in je bloed door middel van twee hormonen --> insuline en glucagon

Niet op te slaan in lichaam

Wel op te slaan in lichaam

Bloedsuikerspiegel

Diabetes

Suikerziekte

• Lichaam maakt te weinig insuline
• Cellen reageren niet op de insuline 

Gevolg: minder glucose wordt omgezet in glycogeen, waardoor de hoeveelheid glucose in het bloed stijgt

Bijnieren

Produceren het hormoon adrenaline

• Doel: zorgt ervoor dat je snel kunt handelen
• Heel bang/woedend/hard schrikt
• Gevolg: glycogeen in lever en spieren wordt omgezet in glucose --> in bloed
• Het hart gaat sneller kloppen, ademhaling versnelt

 

vragen

VRAGEN? 

Welke is GEEN hormoonklier?

1. Lever
2. Eierstokken
3. Teelballen
4. Schildklier

Wat regelt het schildklierhormoon?

1. stofwisseling
2. lichaamstemperatuur
3. andere hormoonklieren
4. bloeddruk

Welke hormoonklier regelt de aanmaak van hormonen in de eilandjes van Langerhans?

Kan glucose worden opgeslagen?

1. Ja
2. Nee

Welk hormoon maken de bijnieren?

1. Glucagon
2. Adrenaline
3. Testosteron
4. Insuline

Bewegingszenuwcel

schakelcel

ruggenmerg

Gevoelszenuwcel

ruggenmerg

wervel

zenuw

Hersenen

Zenuwen

Ruggenmerg

In het ruggenmerg bevinden zich

1. Alleen schakelcellen
2. Gevoelszenuwcellen en het cellichaam van de bewegingszenuwcel
3. Schakelcellen en het cellichaam van de bewegingszenuwcel
4. Alleen gevoelszenuwcellen

Ruggenmerg

In afbeelding hiernaast zie je een doorsnede van het ruggenmerg.

Bij welk punt komt een impuls die ontstaat in de rechterbiceps aan in het ruggenmerg?

1. Bij punt 1
2. Bij punt 2
3. Bij punt 3
4. Bij punt 4

Grote hersenen

Hersenstam

Kleine hersenen

Ruggenmerg

Grote hersenen

Kleine hersenen

Hersenstam

Ruggenmerg

Ruggenmerg

Zenuwen

Hersenen

Aan het (huis)werk

Maak opdracht 1 t/m 8 van bs 6

Klaar?

Begrippen flitsen

Test jezelf 8.1 + 8.2 + 8.3 + 8.4 + 8.5

biologiepagina.nl