HST 12 Hormoonstelsel

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Hormoonstelsel

ZZO.3sa

	Anatomie	TM
Week 1	Zenuwstelsel	10
Week 2	Zenuwstelsel	10
Week 3	CVA
Week 4	Zintuigstelsel	11

Week 5	Zintuigstelsel	11
Week 6	Hormoonstelsel	12
Week 7	Voortplantingsstelsel	12
Week 8	Toets	13
Week 9	-

Leerdoelen

Na deze les kun je:

1. De hormoonklieren benoemen​
   
2. De functie van de hormoonklieren en hormonen beschrijven​​
3. Regelmechanisme van hormonen uitleggen
4. Wat de overgang inhoud

Tijdsindeling

Uitleg 10 min

Werkblad 30 min

Pauze 5 min

Uitleg 30 min

Zenuwstelsel

Berichten sturen: 

snel &  kort 

via zenuwen 

Hormoonstelsel​

Berichten sturen: langzaam & langdurig 

via bloed

voorbeeld hete pan aanraken

Definitie hormonen

'Hormonen zijn chemische boodschappers die doelcellen aanzetten tot bepaalde stofwisselingsprocessen' 

Hormonen worden gemaakt in hormoonklieren

Hormonen bestaan uit aminozuren (bouwstenen eiwitten) of vetachtige stof. 

Doelcellen: Op ieder potje past een dekseltje (dus elk hormoon past maar op een bepaalde cel)

Interne/externe uitscheiding klieren

Hormoonklieren doen inwendige 

afscheiding​ 

=> hormonen maken en afgeven aan het bloed ​

Geen afvoerbuis 

Tegenovergestelde = uitwendige 

afscheiding 

= stoffen afgeven aan buitenwereld ​

Zweet, speeksel, spijsverteringssappen, moedermelk ​

Interne afgifte klieren

• Hormonen worden door hormoonklieren gemaakt​
• Hormoonklieren geven ze aan het bloed​
  
• Bloed stroomt door het hele lichaam ​

​

Hormonen werken alleen op sommige plekken: ​

• Deze weefsels/organen noemen we gevoelig ​
• Bloed met hormoon stroomt door dit weefsel/orgaan ​
• Het weefsel/orgaan gaat dan 'iets doen' 
  

Hormoon werkblad

Maak het werkblad beide kanten

1. De hypofyse ​
   
2. De schildklier​
   
3. De bijnieren​
   
4. De alvleesklier (eilandjes van Langerhans)​
   
5. Mannelijke geslachtsklieren (teelballen)
   
6. Vrouwelijke geslachtsklieren (eierstokken)

Groeihormoon​Schildklierhormoon  

Adrenaline​

Glucagon​ en Insuline​

Testosteron​ 

Oestrogeen en Progestoron

Hypothalamus en hypofyse

• Zijn verbonden aan elkaar en werken veel samen
  
• Hypothalamus is 'de baas'
  
• Hypofyse wordt aangestuurd door de hypothalamus

Hypothalamus

• Regelt de temperatuur, het honger- en dorstgevoel, het dag- en nachtritme, het emotioneel gedrag en het geheugen
• Meet hoeveelheid hormonen in bloed en stimuleert of remt vervolgens de afgifte van hormonen in de hypofyse. 

De hypothalamus 'meet' of er voldoende van een bepaald hormoon in het bloed aanwezig is. Wanneer het lichaam meer of minder van een bepaald hormoon nodig heeft, geeft de hypothalamus de hypofyse een seintje. Dat gaat met behulp van hormonen.

Hypofyse

Hypofyse: 

• Produceert 9 verschillende hormonen
• Bestaat uit een voorkwab en een achterkwab

Voorkwab: 

• 7 verschillende hormonen 

Achterkwab:

• 2 hormonen 

De hypofyse maakt dus veel hormonen om het lichaam en de organen daarin aan te sturen. Zoals gezegd, is de hypofyse echter in twee delen opgebouwd. 

Remmende terugkoppelingsmechanisme

Vrouwen

Meno pauze/ overgang

Sneeuwballen

Schijf op de post-it wat jij weet over de overgang waarvan jij denkt dat de ander het nog niet weet.

maak een propje van de papiertje

De overgang.

Menopauze = laatste menstruatie

De periode ervoor en daarna heet de overgang.

Tussen de 40 en 60 jaar zijn de eicellen op of worden niet meer rijp.

Je lichaam maakt minder oestrogeen aan. 

Klachten overgang

Door de verandering van hormoonhuishouding veel lichamelijke en psychische klachten veroorzaken

Vraag

Welke klachten?

De overgang

• Het slijmvlies van je baarmoeder groeit anders dan eerst. Sneller of langzamer. Daarom vaker of minder vaak ongesteld.
• Het warmte-centrum van je hersenen regelt je temperatuur. Dat moet wennen aan minder oestrogeen. Je lichaam krijgt soms opeens seintjes dat het moet opwarmen, terwijl dat niet zo is.
  
• De bloedvaten van je huid gaan dan meer open staan. Dat geeft een warm gevoel, roodheid en zweten.
• Maar ook vermoeidheid, slapeloosheid, stemmingswisselingen en humeurigheid, concentratiestoornissen.