Samentrekkingen en beknopte bijzin

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Dinsdag 9 januari 

• Vakantie
• Boekrecensie 17-01 + toetsweek 2
• Korte herhaling congruentie
• Uitleg en oefenen met samentrekkingen en beknopte bijzinnen
• Aan de slag met je spel - dinsdag 16 januari af! 

Herhaling  congruentie

Dertig procent van de deelnemers hebben de eindstreep niet gehaald.

1. Goed
2. Fout

Het is moeilijk om te beoordelen of de media wel betrouwbaar zijn.

1. Goed
2. Fout

Het netje ballen was al aan de voetballers gegeven.

1. Goed
2. Fout

Dit jaar zijn het aantal veranderingen in de wetgeving wel erg groot.

1. Goed
2. Fout

Samentrekkingen

LESDOEL: Ik kan (foutieve) samentrekkingen en beknopte bijzinnen herkennen

Eerst even oefenen

GOED

FOUT

De clown trok zijn kleren uit en zich niets van zijn publiek aan.

Ze stak de sigaret met een aansteker en de kaars met een lucifer aan.

GOED

FOUT

De hond werd voortdurend gepest en tenslotte ziek.

Schaatsen is gezond en doe ik regelmatig.

Samentrekking op zinsniveau

Het feest duurde lang en het feest was erg gezellig.

Dezelfde functie: In beide zinnen is 'het feest' het onderwerp

Dezelfde betekenis: 'het feest' heeft dezelfde betekenis

Hetzelfde getal: 'het feest' heeft hetzelfde getal

--> samentrekking op zinsniveau:

Het feest duurde lang en was erg gezellig.

Samentrekking controleren

1. Noteer de weggelaten woorden.
2. Bepaal de functie, betekenis en getal van de samengetrokken woorden in het eerste deel.
3. Bepaal de functie, betekenis en getal van de weggelaten woorden in het tweede deel. 
4. Controleer of ze in beide gevallen hetzelfde zijn: functie, betekenis en getal. 

GOED

FOUT

De ambulance bracht het slachtoffer naar het ziekenhuis en de agenten de dader naar het politiebureau. 

De docenten Nederlands geven les in het Nederlands en de docenten Engels in het Engels

Foutieve samentrekking -getal

Foutieve samentrekking betekenis

Foutieve samentrekking gram. functie

Jerry keek naar een hond en daardoor niet uit bij het oversteken. 

Marcel heeft zijn vriendin gefeliciteerd en een cadeau gegeven.

Paul is ziek en naar huis gegaan.

Beknopte bijzinnen

Je mag twee zinnen ook samenvoegen en het onderwerp samentrekken. Let wel op dat het onderwerp in beide zinnen gelijk moet zijn!

Hij gilde van de pijn. Hij pakte zijn knie vast.

Gillend van de pijn pakte hij zijn knie vast.

* Gillend van de pijn, pakte de knie zich vast. 

Na koffie te hebben gedronken in Hamburg, reed de bus richting Denemarken.

1. Goed
2. Fout

Net op tijd in het stadion aangekomen, liepen de supporters snel naar hun plaatsen.

1. Goed
2. Fout

Na drie uur gewacht te hebben, gingen de hekken eindelijk open.

1. Goed
2. Fout

Aan de slag

Werk verder aan je spel: Per categorie 4 vragen:

1. Dubbelop: contaminatie, tautologie, pleonasme, dubbele ontkenning

2. congruentie

3. samentrekking / beknopte bijzin

4. inversie (komt nog)

16 januari is het spel af en klaar om gespeeld te worden.

Lesdoel behaald?

Kan je een foutieve samentrekking opsporen en uitleggen?

Oefen thuis verder en maak de volgende opdrachten:

Formuleren H2 opdracht 1, 2 en 3 (pag. 64/65)