HEY 5.1 Zoutformules en namen 1 & 2

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

5.1 : Zoutformules en namen

Les 1

Leerdoelen

• Je leert hoe zouten worden gevormd.
  
• Je leert een aantal ionsoorten kennen en hoe een ionrooster ontstaat.
  
• Je leert hoe je namen en formules van zouten opstelt.

Herhaling:
Wat betekent de octetregel?

Vorming van ionen

• Na heeft 1 valentie-elektron
• Wilt er 1 wegdoen vanwege octetregel 
• Wordt zelf Na⁺-ion
• Cl heeft 7 valentie-elektronen.
• Wilt er nog 1 vanwege octetregel.
• Wordt zelf Cl^--ion

Vorming van een zout

• Ionen die ontstaan trekken elkaar aan: ionbinding
• Ionen zitten in een ionrooster

Vorming van een zout

• Een zout bestaat uit een positief en een negatief ion
• Zouten bestaan uit een metaal & een niet-metaal
  
  
• 1 uitzondering: NH₄⁺-ion

Welk atoom zal een positief ion vormen en welk ion een negatief ion?

1. metaal =>negatief ion niet-metaal => positief ion
2. metaal => positief ion niet-metaal => negatief ion
3. Ze kunnen allebei positieve en negatieve ionen vormen
4. Dat kan je niet zeggen

Enkelvoudige ionen

• Ionen die bestaan uit 1 atoomsoort
• Bestaan atoomsoorten met verschillende ionladingen
• Aangeven met Romeinse cijfers: goud(I)ion of goud(III)ion
• De namen van deze ionen moet je beide kanten op leren!

Enkelvoudige ionen

• Negatieve ionen eindigen op -ide
• De namen van deze ionen moet je beide kanten op leren!

Samengestelde ionen

samengestelde ionen zijn 

gebonden atomen 

die een lading hebben.

Deze samengestelde ionen 

kunnen opgenomen

worden in een zoutrooster. 

Samengestelde ionen

• Ionen die uit twee of meer verschillende atoomsoorten bestaan.
• De namen van deze ionen moet je beide kanten op leren!

Een samengesteld ion is een ion dat is opgebouwd uit

1. één atoomsoort
2. meerdere ionen
3. positieve en negatieve ionen
4. meerdere atoomsoorten

Welk deeltje is een samengesteld ion?

1. Cl−
2. ClO3−
3. Cl2
4. NaClO3

Een chloride-ion is een ... ion

1. Positief
2. Negatief

De ionbinding ontstaat tussen een negatief- en positief ion

1. Onjuist
2. Juist

Metaal-ionen zijn in een zout hebben meestal een ....... lading

1. positieve
2. negatieve

ion of geen ion ?

1. ion
2. geen ion

Aan de slag

5.1 Zoutformules en namen lezen

Maken opdr. 1 t/m 7

Klaar? Nakijken en daarna samenvatten

5.1 : Zoutformules en namen

Les 2

Leerdoelen

• Je leert hoe zouten worden gevormd.
  
• Je leert een aantal ionsoorten kennen en hoe een ionrooster ontstaat.
  
• Je leert hoe je namen en formules van zouten opstelt.

Naamgeving van een zout

• Systematische naam = combinatie namen ionen
  Vaste volgorde: naam positieve ion + naam negatieve ion
• Let daarbij op eventuele Romeinse cijfers
  
  
• Sommige zouten hebben ook een triviale naam
  Triviale namen van zouten: Binas tabel 66A (leren voor SO)

Wat is de systematische naam van Al2O3?

Wat is de systematische naam van FeCl3?

Ionrooster

In een ionrooster zitten de negatieve- en positieve ionen gestapeld en trekken ze elkaar aan door hun lading.

Er zijn geen individuele zoutmoleculen aan te wijzen

Zoutformules

Zouten zijn ongeladen, dat kan alleen als in het zout de totale lading van de positieve ionen gelijk is aan de totale lading van de negatieve ionen. 

Omdat de lading van een ion vaststaat, komen ionen altijd in een vaste verhouding in een zout voor. Een zoutformule noem je dan ook een verhoudingsformule.

. 

1. Schrijf de naam van het zout op.
2. Schrijf de ionen met ladingen in symbolen.
3. Bereken de verhouding van de ladingen, zodat het samen 0 is.
4. Schrijf de verhoudingsformule op
5. Schrijf de zoutformule op zonder ladingen en met de fase. 

Hoe stel je een zoutformule op?

Voorbeeld 1

Wat is de zoutformule van natriumchloride?

1. Schrijf de naam van het zout op.
   
2. Schrijf de ionen met ladingen in symbolen.
   
3. Bereken de verhouding van de ladingen, zodat het samen 0 is.
   
4. Schrijf de verhoudingsformule op
   
5. Schrijf de zoutformule op zonder ladingen en met de fase. 
   

Voorbeeld 1

Wat is de zoutformule van natriumchloride?

1. Natriumchloride
2. Na⁺              Cl^-


3. 1 plus en 1 min dus verhouding: van beide 1
4. (Na+)1 (Cl-)1
5. NaCl (index 1 schrijven we niet op)

NaCl = keukenzout

Wat is de zoutformule van ijzer(III)oxide?

Voorbeeld 2

1. ijzer(III)oxide

2. 

3.    2     :     3

4. 

5. 

Voorbeeld 2

Fe​3+​​

O​2−​​

(Fe​3+​​)​2​​(O​2−​​)​3​​

Fe​2​​​​​O​3​​(s)

Aan de slag!

5.1 Zoutformules en namen lezen 

Maken opdr. 8 t/m 18