afkortingen en symbolen

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Spelling: afkortingen en symbolen

Lesdoel

Eind van de les ken je vijf manieren om een woord korter te schrijven: met een afkorting, een letterwoord, een initiaalwoord, een verkorting en een symbool.

Waar staat de afkorting 'dr.' voor?

Waar staat het symbool '$' voor?

Waar staat het initiaalwoord 'hbo' voor?

Waar staat de verkorting 'prof' voor?

Afkortingen

Een afkorting is de weergave van een woord(groep) door een beperkt aantal (begin)letters, die je uitspreekt als het oorspronkelijke woord.

m.a.w. (spreek uit: met andere woorden)
z.s.m. (spreek uit: zo snel mogelijk)

Schrijfwijze van afkortingen

Een afkorting schrijf je met een of meer punten. Je gebruikt een hoofdletter als die ook in het oorspronkelijke woord voorkomt.

blz. (bladzijde)
i.v.m. (in verband met)

Z.K.H. (Zijne Koninklijke Hoogheid)

Kort af:
jongstleden, naar aanleiding van, vergelijk

Symbolen

Een symbool is een notatie van een wetenschappelijk begrip, een eenheid of een valuta (betaalmiddel). De schrijfwijze is vaak internationaal. Ook als je een symbool leest, spreek je het hele woord uit waar het voor staat.

Mg (magnesium)

km/h (kilometer per uur)

Schrijfwijze van symbolen

Een symbool schrijf je zonder punt. Je gebruikt de hoofdletters of kleine letters die internationaal zijn afgesproken. 

MHz (megahertz)
NOK (Noorse Kroon)

CO₂ (koolstofdioxide)

Schrijf het symbool voor:
millimeter, kilometer per uur, Calcium

Letterwoorden 

Bestaat uit de eerste letters van een naam of woordgroep. Als je ze voorleest, spreek je de korte vorm uit, niet de gehele naam of woordgroep waar het voor staat.
Letterwoord: als je het geheel als een woord leest
havo (spreek uit: haavoo, niet h-a-v-o : hoger algemeen voortgezet onderwijs
vip (spreek uit: vip, niet v-i-p): very important person

Schrijfwijze letterwoorden 

Een letterwoord schrijf je zonder punt. Je gebruikt een hoofdletter als die ook in het oorspronkelijke woord voorkomt. Maar als een organisatie zelf een schrijfwijze hanteert, dan respecteer je die schrijfwijze (zoals Benelux).
pin (persoonlijk identificatienummer)
BuZa ((Ministerie van)Buitenlandse Zaken)

Schrijf voluit (let op de spelling!!):
NAVO

Initiaalwoorden

Bestaat uit de eerste letters van een naam of woordgroep. Als je ze voorleest, spreek je de korte vorm uit, niet de gehele naam of woordgroep waar het voor staat.

Initiaalwoord: spreek je uit als een stel losse letters
pc (spreek uit: peesee) : personal computer

NS (spreek uit: ènès) : Nederlandse Spoorwegen 

apk (spreek uit: aapeekaa) : algemene periodieke keuring

Schrijfwijze initiaalwoorden

Een initiaalwoord schrijf je zonder punt. Je gebruikt een hoofdletter als die ook in het oorspronkelijke woord voorkomt. Maar als een organisatie zelf een schrijfwijze hanteert, dan respecteer je die schrijfwijze.

btw (belasting over de toegevoegde waarde)
wc (watercloset)

Schrijf voluit:
OM

Verkorting

Een verkorting is opgebouwd uit een of meer (delen van) lettergrepen.
horeca (hotels, restaurants, cafés)

airco (airconditioning)

Schrijfwijze verkortingen

Verkortingen schrijf je alsof het gewone woorden zijn. Als het om een eigennaam gaat, schrijf je een hoofdletter. 

prof (professor)
info (informatie)

Geef de betekenis van het symbool 'Mg'

Wat is de betekenis van de afkorting 'n.o.t.k.' ?

Wat betekent de afkorting 'i.p.v.' ?