Erfelijkheid

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

ERFELIJKHEID

Leerdoel:

Aan het einde van deze les kun je beschrijven hoe erfelijke eigenschappen worden doorgegeven en hoe ze in de tijd kunnen veranderen.

Waarom lijken kinderen op hun ouders?

Wat is erfelijkheid?

Erfelijkheid is het doorgeven van eigenschappen van ouders aan hun kinderen. Bijvoorbeeld oogkleur of haarkleur.

Erfelijke eigenschappen worden doorgegeven via genen.

Genen komen in paren voor: 1 van moeder en 1 van vader

Genen

Voor elke eigenschap heb je dus een gen van je moeder en een gen van je vader.

Sommige eigenschappen zijn 'sterker' 

en komen daarom vaker voor.

Het 'sterke' gen wint.

GENEN

Twee gelijke genen 

of twee ongelijke genen

Welke is het 'sterke' gen?

Hoe noteer je genen?

Kies een letter (maakt niet uit).

'Sterk' gen: Hoofdletter -> A

'Zwak' gen: kleine letter -> a

Een genenpaar kan dus bestaan uit de codes:

- 2 hoofdletters (= 2x sterk)      (AA)

- 2 kleine letters (= 2x zwak)     (aa)

- 1 grote en 1 kleine letter (= 1x zwak en 1x sterk)     (Aa)

Voorbeeld: vachtkleur.
Donkere vacht (XX) of lichte vacht (xx). Wat krijgen de kinderen?

Vachtkleur: donkere vacht (XX), lichte vacht (xx)

Kruisingstabel: wat krijgen de kinderen?

Genencode vachtkleur:                              Kruisingsschema:

Moeder: donkere vacht (XX)

Vader: lichte vacht (xx)

1.) De bruine slakken worden gemakkelijk gepakt... Krijgen minder nakomelingen (want zijn dan al opgegeten)

2. Groene slakken krijgen wél nakomelingen...