§6.2/ §6.3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 1,2

Pak voor je: 

- IB blz. 70/71

- WB blz. 98

Wat gaan we doen vandaag? 

- Welkom! 

- Herhaling §6.1

- Uitleg §6.2 

- Aan de slag! 

- Evt. uitleg §6.3

- Afsluiting

H6 Regenten en vorsten

6.1 De Gouden Eeuw van Nederland

1588

• Republiek der zeven verenigde Provinciën
• Geen koning, geen centraal bestuur
  

De Gouden Eeuw

&

&

De Gouden Eeuw

Haven van Amsterdam

Stapelplaatsen

Kapitalisme 

Kapitalisme = winst maken

Vraag en aanbod

§6.2 Machthebbers in Europa

Informatieboek blz. 70/71

Het bestuur van de Republiek

Wat is een stadhouder?

• Opperbevelhebber van leger en vloot. 
  

Regenten

• Rijke burgers met een bestuursfunctie: Regenten
  

Bijna alle belangrijke banen waren in handen van de regenten.

De Staten-Generaal

Van vader op zoon

• Regentenfamilies hielden mooie baantjes in hun eigen of bevriende familie

• Jonge kinderen erfden titels of kregen voorrang bij banen 

Gerard Bicker was een zoon van Andries Bicker, een van de machtigste koopmannen uit Amsterdam. Gerard had een goed leven. Hij hoefde dankzij de macht en rijkdom van zijn vader niet echt heel hard te werken. Hij zou zo'n 220 kilo hebben gewogen en werd in de volksmond ook wel "de dikke Bicker" genoemd.

• Michiel de Ruyter
  

(zee)oorlogen 

Leerdoel §6.1 

Hoe bloeide de economie in Nederland in de 17e eeuw? 

Leerdoel 1 §6.2 

Wie had in Nederland de macht in handen?

Leerdoel 2 §6.2

Met welke landen was Nederland in oorlog? 

Aan de slag! 

Wat: Maak in je werkboek blz. 100 vraag 1 en 2 van §6.2.

(Met) wie:  Je blijft op je eigen plek zitten!

Hoe: Op fluisterniveau

Hoelang: 10 min

Nakijken

§6.3 'Europa en de wereld'

IB: blz. 72/73 WB: blz. 102/103

Handel op de hele wereld 

1595: begin handel tussen Republiek en Zuidoost-Azië

Eerste compagnie (handelsbedrijf) wordt opgericht

Handel op de hele wereld:

• vraag en aanbod krijgen invloed op elkaar
• suiker, koffie, tabak
• plantages in Amerika en Azië 

Omdat er zoveel handel was over de hele wereld, werd er wel gesproken over een wereldeconomie.

Het Oost-Indisch zeemagazijn

Azië en Oost-Afrika

Oorzaak: Europese expansie

Gevolg: groeiende wereldeconomie

Nederland en Engeland gaan meedoen (eerst was het alleen Portugal) in de 17e eeuw

1602: oprichting VOC door alle kleine compagnieën samen te voegen -> VOC krijgt monopolie (alleenrecht) op handeldrijven in Azië

Gouverneurgeneraal leidde in Azië de VOC

Handel op zee

Peper, thee, porselein: het kwam uit 'de Oost'. Europeanen ontdekten een zeeroute naar Azië en haalden er allerlei kostbaarheden vandaan. Nederlanders wilden meeprofiteren en richtten in 1602 de Vereenigde Oostindische Compagnie op, die een belangrijke handelsmacht werd maar daarbij veel geweld gebruikte.

             Om de handel 

    Goed te regelen werd de             Verenigde Oostindische

        compagnie opgericht.

De VOC

Door het oprichten van de VOC mocht niemand meer alleen specerijen kopen. Dit mocht alleen de VOC. 

Zij kregen het alleenrecht, -> het monopolie op de handel met Azië.

Om de Nederlandse handel te versterken werden er forten gebouwd, kolonies gesticht en zelfs oorlog gevoerd. 

Oorlogsschepen moesten de handelsschepen beschermen.

V.O.C.

De VOC-tijd (1596-1799)

Compagnieën werden samengevoegd

tot één groot bedrijf.

Zo konden ze beter concurreren

met andere landen

Voordeel:

Door dit alleenrecht konden ze ook zelf de prijzen bepalen!

Op een VOC-schip 

De jongens kregen als uitrusting mee: Drie dozijn pijpen, zes pond peperkoek, twee stoop sterke drank, drie pond tabak, twee pond tamarinde (een laxeermiddel), twee pond suiker, twee paar kousen en twee paar wanten, twee slaapmutsen, een half dozijn messen, vier grove en vier fijne kammen, een kannetje inkt, een pennemes, pennen, papier en een stukje rode lak. Verder ontbrak ook niet het bijbeltje, een pistool, kleding, een hangmat, dekens, een kussen, een bord en 3 lepels. Hun uitrusting verschilde van keer tot keer. Dat was afhankelijk van leeftijd, de rang die ze gingen bekleden en de bestemming van de reis.

Europese expansie in Amerika en West-Afrika.

WIC

Door het succes van de VOC werden de Nederlanders hebberig!

In 1621 werd de WIC opgericht:

West-Indische Compagnie.

Dit bedrijf regelde de handel met Afrika en Amerika. Maar de WIC had ook als taak om Spaanse schepen te beroven. Tot 1648 voerde Nederland oorlog met Spanje.

WIC

• Opgericht:1621 
• Handel met (gebied): 

     west -afrika, amerika,

     Suriname 

• Welke producten? 

 slaven, cacao, koffie, thee   suiker

Driekhoeksroute

• wapens, textiel naar Afrika
  
• slaven naar Amerika
  
• suiker, koffie, thee naar   Europa
  

De Route

 
kolonialisme

• Kolonies van Europese landen in Amerika. (Kolonialisme)
  
  
• Oorspronkelijke bevolking van koloniën naar het binnenland

Kolonialisme

• Kolonialisme: in het bezit nemen (door Europese landen) van overzeese gebieden voor economisch of politiek voordeel

Aan de slag! 

Wat: Maak in je werkboek blz. 102/103, vraag 1-2-3-5

(Met) wie:  Je blijft op je eigen plek zitten!

Hoe: Op fluisterniveau

Hoelang: 10 min