5.4 De opstand (2)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Vooraf

Voor het einde van de timer, zorg je dat je klaar bent voor de les (dus niet pas als de timer voorbij is....)

Lessonup

• Gebruik je eigen naam (smiley/emoji mag)

• Gebruik elke keer dezelfde naam!

Rules!

• We respecteren elkaar en elkaars spullen; we laten elkaar uitspreken en behandelen elkaar met respect.
• Je komt goed voorbereid naar de les; materiaal goed voor elkaar, ingelezen, etc.
• Eten, drinken of naar het toilet doen we zoveel mogelijk na de les of in de pauze
• De telefoon blijft in de tas, broekzak (o.i.d) tenzij anders wordt aangegeven.
• We gebruiken de laptop uitsluitend voor schooldoeleinden
  

Wat is de visie van de kerk op het bereiken van zielenheil?

(zielenheil: bevrijding van je ziel na de dood; kortom hoe kom je in de hemel)

Hoe kon je volgens Maarten Luther zielenheil bereiken?

1. Het doen van goede werken in naleving van de bijbel
2. Het kopen van aflaten
3. Boete doen voor de zonden die je hier op aarde hebt begaan
4. Vanaf je geboorte ben je al voorbestemd om naar de hemel te gaan

Wat is geen gevolg van de centralisatie politiek van Karel V in de Nederlanden?

1. De steden raken hun privileges kwijt op gebied van bestuur en rechtspraak
2. Elk gewest moet zich nu aan dezelfde wetten houden
3. Belasting wordt gelijkgesteld in elke gewest
4. Gewestelijke bestuursorganen werden opgeheven

Plaats de onderstaande woorden op juiste plaats:

Vorst

Staten-Generaal

Raad van state

Geheime raad

Landvoogd

Gewestelijke staten

Raad van Financiën

Karel V besloot dat wanneer een edelman uit de raad van state of raad van financiën stierf, deze vervangen werd door een jurist.

Is dit besluit in het voordeel van centralisatie of particularisme? Leg je antwoord uit.

Kort samengevat

1) Maarten Luther had kritiek op de kerk (luxe, aflaten, corruptie, etc.), nadat hij zijn kritiek openbaar had gemaakt begon de reformatie (kerksplitsing).

2) De reformatie leidde tot menig conflict tussen katholieken en protestanten: Boerenoorlog (Heilige Roomse rijk), Hugenotenoorlog (Frankrijk). In 1555 zou de Boerenoorlog beëindigt worden met de vrede van Augsburg waarbij elk Duitse gebied haar eigen religie mocht kiezen.

3) Karel V voerde een centralisatie en uniformeringsbeleid in zijn rijk (Heilige Roomse rijk, Spanje en Nederland). Dit kwam op fel verzet in de Nederlanden omdat de gewesten hiermee hun zelfstandigheid kwijt zouden raken. Ook was het protestantisme doorgedrongen in de Nederlanden (voornamelijk in de steden).

4) Karel V richt drie nieuwe raden op: geheime raad (nieuwe wetten en regels) bestaande uit juristen, raad van financiën (belasting) bestaande uit edelen en juristen, raad van state (politiek advies) bestaande uit edelen en juristen.

 

Willem van Oranje

• Willem van Oranje (Nederlands adellijk geslacht) erft het hertogdom Orange

• Willem van Oranje groeit op aan het hof van Karel V naast Filips II (zoon van Karel V)

• Wordt benoemd tot stadhouder van Holland, Zeeland en Utrecht

• 1555 volgt Filips II zijn vader op als koning van Spanje en de Nederlanden (Frederik wordt keizer van HHR).

• FIlips II zet de centralisatie en uniformeringspolitiek van zijn vader voort evenals de vervolgingen van protestanten
  

Uit het filmpje blijkt een belangrijk verschil ten opzichte van het beleid van Karel V, welke?

Margaretha van Parma

•  Filips II vertrekt naar Spanje en stelt zijn halfzus Margaretha van Parma aan als landvoogdes

• Vervolgingen nemen toe aan intensiteit; Willem van Oranje spreekt zich openlijk uit tegen het godsdienstbeleid van Filips II.

• Edelen 'smeken'  Margaretha van Parma om:

1) De Staten-Generaal weer bijeen te roepen

2) De straffen tegen protestanten te stoppen

Zou Margaretha van Parma hiermee akkoord gaan?

1. Ja
2. Nee

Beeldenstorm

• Hagenpreken

• Radicale predikers roepen volgelingen op om katholieke kerken te slopen (beeldenstorm)

• Margaretha van Parma neemt maatregelen om orde te herstellen

• Willem van Oranje sluit in Antwerpen een godsdienstvrede
  

Alva wordt gekroond door de duivel.

Hier zie je de edelen. Die het zwijgen wordt opgelegd.

Duizenden mensen stierven door de wreedheid van het Spaanse leger.

Hier zie je de martelingen die plaats vonden tijdens het bewind van Alva.

De vrouwen stellen de gewesten voor. Geketend aan de voeten van Alva.

Homework

Lezen:

Maken: