Uitlegvideo Melatonine

• Biologie
• HBO
• Studiejaar 1

Uitlegvideo 'Melatonine'

Inhoud:

1) Waar in het lichaam wordt het hormoon gemaakt? 

2) Wat zijn de doelwitcellen? Dus welke cellen reageren op het hormoon?

3) Hoe werkt het hormoon op orgaanniveau en op celniveau/receptorniveau?

4) Wat is de structuur van het hormoon? Peptide of steroïdhormoon? Zie ook binas

5) Hoe ziet het feedbackschema eruit? Zie bijvoorbeeld binas 89a.

6) Is er een link met andere hormonen en zo ja, met welke hormonen en op welke manier?

7) Beschrijf een hormoonstoornis (ziekte) horend bij het door jullie gekozen hormoon en noem een behandeling/oplossing voor het probleem.

1) Waar in het lichaam wordt het hormoon gemaakt? 

De ligging in de hersenen

De pijnappelklier wordt ook wel epifyse genoemd en is een kleine hormoonklier die zich onder de hersenbalk in de hersenen bevindt. De pijnappelklier heeft zijn bijzondere naam te danken aan zijn vorm. De klier heeft namelijk de vorm van een pijnappel en heeft de grootte van ongeveer een rijstkorrel.

2) Wat zijn de doelwitcellen? Dus welke cellen reageren op het hormoon?

3) Hoe werkt het hormoon op orgaanniveau en op celniveau/receptorniveau?

3) Hoe werkt het hormoon op orgaanniveau en op celniveau/receptorniveau?

4) Wat is de structuur van het hormoon? (organisch)

Het molecuul:

Melatonine is een hormoon dat bij mensen in de pijnappelklier (epifyse) geproduceerd wordt uit serotonine en in een met de tijd van de dag variërende hoeveelheid aan het bloed en het hersenvocht wordt afgegeven. 

De productie

Bij mensen is de natuurlijke productie van melatonine door de pijnappelklier direct gekoppeld aan de blootstelling aan licht van bepaalde receptoren in het netvlies van de ogen. Bij de aanwezigheid van blauwachtig licht (uit zonlicht of uit kunstlicht en beeldschermen) wordt de productie van melatonine geremd. Neemt de blootstelling aan licht af, dan komt de natuurlijke productie van melatonine weer op gang. Voor het lichaam is dit het signaal om de dag-activiteiten te verminderen en zich voor te bereiden op de nacht.

5) Hoe ziet het feedbackschema eruit? Zie bijvoorbeeld binas 89a. 

• Melatonine (start)
  
• Cortisol (ontwaken)
  

• Adenosine (slaapdruk)
  

Hormonenspel

Wat valt je op?

6) Is er een link met andere hormonen en zo ja, met welke hormonen en op welke manier?

Cortisol is het hormoon dat je overdag aanmaakt. Het zorgt ervoor dat je actief en alert bent. 

Melatonine is het hormoon dat je 's avonds en 's nachts aanmaakt hierdoor word je moe en slaap je.   

7) Beschrijf een hormoonstoornis (ziekte) horend bij het door jullie gekozen hormoon en noem een behandeling/oplossing voor het probleem. 

• Slaapritmestoornissen  

• Jetlag

1. Jetlag

De meest voorkomende klachten zijn vermoeidheid en slapeloosheid. Je hebt het gevoel moe en futloos te zijn, maar je kan niet slapen. Ook je eetlust verdwijnt, je bent (manisch) depressief, snel prikkelbaar, voelt je misselijk en duizelig en hebt last van hoofdpijn.

2. Slaapstoornis

Een slaapstoornis kan ontstaan door verschillende zaken, zoals stress, leefgewoonten of traumatische gebeurtenissen. De oorzaken van apneu, narcolepsie en verstoringen van het slaap-waakritme liggen vaak anders.

Extra: Wat te doen bij slapeloosheid of een jetlag?

1. Ga sporten en bewegen, overdag of vroeg in de avond. 
2. Neem 's avonds geen koffie, andere drank met cafeïne en nicotine . 
3. Stop een uur voor het slapengaan met kijken naar tv, tablet, computer en smartphone. 
4. Zorg een uur voor het slapengaan voor ontspanning (korte wandeling, warm bad, ontspanningsoefeningen, muziek).