4.1 Prikkels en gedrag (V)

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

4.1 Prikkels en gedrag

Dit ga je leren vandaag:

1. Je kunt beschrijven wat prikkels en gedrag is.
   
   
2. Je kunt beschrijven waardoor gedrag ontstaat.
    
3. Je kunt uitleggen wanneer een mens of dier reageert.
   
   
4. Je kunt uitleggen hoe je gedrag onderzoekt. 
   

Wat is gedrag?

Alles wat een mens of dier doet!

Gedrag is een reactie op een prikkel (een verandering in de omgeving of in je lichaam)

Wat zijn de flamingo's hier volgens jou aan het doen? En waarom?

Waarom?

1. Welke functie heeft gedrag in de natuur?
   
   
   
2. Wat is de aanleiding voor gedrag?
   
   
   
3. Hoe ontstaat gedrag tijdens de ontwikkeling van een dier?

Daarom!

1. Succesvol gedrag leidt tot overleving, groei en voortplanting
   
2. Gedrag ontstaat als reactie op inwendige en uitwendige prikkels
   
3. Succesvol gedrag wordt geleerd door: inprenting, gewenning, imitatie, oefening, operant- en klassiek conditioneren en inzicht.

Inwendige prikkels

Uitwendige prikkels

De jonge pimpelmeesjes sperren. Op welke inwendige en uitwendige prikkels reageren de vogels?

Motivatie

• Wat kost het vangen (tijd, energie, risico)
• Wat levert het op (hoe groot is de prooi)
• Hoe hard heb ik het nodig?

Motivatie

Als de optelsom boven de drempelwaarde komt, is de motivatie groot genoeg om bepaald gedrag te vertonen.

Sleutelprikkel

Prikkel die vrijwel altijd leidt tot dezelfde reactie van een dier.

Huiswerk

mk 4.1 vr. 2 t/m 6 en 8 t/m 14

bij vr 3 hoort het volgende filmpje: 

Dit ga je leren vandaag:

1. Je kunt beschrijven wat prikkels en gedrag is.
   
   
2. Je kunt beschrijven waardoor gedrag ontstaat.
    
3. Je kunt uitleggen wanneer een mens of dier reageert.
   
   
4. Je kunt uitleggen hoe je gedrag onderzoekt. 
   

Ethologie

Bij het goed bestuderen van gedrag zien we dat gedrag is opgebouwd uit opeenvolgende handelingen, dit zijn de ‘losse’ dingen die een dier doet

Ethogram: een lijst met beschrijvingen en afkortingen van handelingen

Je gebruikt de ethogram om een protocol te maken, dan hou je gedurende een bepaalde tijd bij hoe vaak, in welke volgorde of hoe lang een dier iets doet

Een lijst met handelingen en afkortingen heet een...

1. Tabel
2. Protocol
3. Ethogram
4. Grafiek

Hoeveel handelingen staan in de volgende zin?
'De hond staat op uit zijn mand en loopt naar zijn bak, waar hij gaat eten'

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Waar of niet waar?
Je maakt een protocol, voor je het ethogram maakt

1. Waar
2. Niet waar

Huiswerk

Opdracht 12, 14, 16 tm 22 van 4.1, dus  niet vr 13, 15, 20