H3 Motivatie MWWE

• Psychologie & Sociologie
• Secundair onderwijs

Inleiding

• Waar haalde Ewoud Vromant de motivatie voor de tijdrit?
• Welke invloed had zijn ontgoocheling op de individuele achtervolging op zijn prestatie in de tijdrit?
• Heb je zelf al meegemaakt dat een mislukking of ontgoocheling je motiveerde om beter te doen? Of zorgen mislukkingen er juist voor dat je motivatie daalt?

1 Innerlijke kracht p.56

Mogelijke redenen voor gedrag? Oef.1 p.56

• Na school gaat Josse thuis zo snel mogelijk zijn huiswerk maken.
• Romy gaat voor schooltijd een paar rondjes lopen in het park.

1 Innerlijke kracht p.56

Motivatie = de innerlijke kracht die ons stimuleert tot bepaald gedrag.

2 soorten motivatietheorieën:

• De mens heeft behoeften te bevredigen.
                          Tekort -> duwt je gedrag in een richting.
• De mens heeft doelen die hij wil bereiken. 
                           Doel -> trekt je in een richting.

2 Drifttheorie van Hull p.56

Homeostase: toestand van lichamelijk evenwicht

-> niet in evenwicht, behoefte voelen om evenwicht te herstellen

Tekort -> lichamelijke behoefte -> drift -> aanzetten tot handelen

Waarom zou deze theorie niet volstaan voor onze menselijke motivatie?

• Kritiek: niet bruikbaar voor veel menselijke gedragingen (enkel biologische noden), wel nog steeds spreken over 'drive'

3 Theorie van Maslow p.57

Oef.2 p.57: Op een onbewoond eiland...

Wat zouden jullie meenemen? (op bord noteren)

• Maslow: humanistische psychologie - positieve kijk op mensen; mensen streven ernaar om te groeien

• Categorieën van behoeften in vaste volgorde. Welke herkennen jullie op het bord?

3 Theorie van Maslow p.57

Fysiologische behoeften

~ lichamelijke

alles wat we nodig hebben om te overleven

ook seks (denk aan voortplanting, dus ook deel van overleven)

Oef.3 p.57

3 Theorie van Maslow p.57

Behoefte aan veiligheid en zekerheid

bescherming tegen bedreigingen 

behoefte aan orde en stabiliteit

Oef.4 p.57: menselijk gedrag?

Oef.5 p.57: maatschappelijke instellingen?

3 Theorie van Maslow p.58

Sociale behoeften

Behoefte aan liefde en vertrouwen en het gevoel bij een groep te behoren

Oef.6 p.58

3 Theorie van Maslow p.58

Waarderingsbehoeften

• Zelfwaardering: positief zelfbeeld en eigen identiteit
• Gewaardeerd worden: aanzien en erkenning van anderen

Oef.7 p.58

Bovenstaande behoeften: deficiëntiebehoeften

3 Theorie van Maslow p.58

Onderstaande behoefte: zijnsbehoeften

Behoefte aan zelfactualisatie

Zichzelf kunnen ontplooien: alle mogelijkheden die je in je hebt gebruiken en de beste versie van jezelf worden

Oef.8 p.58

3 Theorie van Maslow p.58-59

Behoeften kunnen op meerdere manieren bevredigd worden. 

Maar ook: gedrag kan meerdere behoeften bevredigen.

Oef.9 p.58: Jeugdbeweging?

Oef.10 p.59

3 Theorie van Maslow p.59

3 Theorie van Maslow p.59

Later werden extra behoeften toegevoegd...

• Cognitieve behoeften
  Behoefte naar kennis opdoen en de omgeving te begrijpen
  Oef.11 p.59

• Esthetische behoeften
  Behoefte op zoek te gaan naar schoonheid
  Oef.12 p.59

3 Theorie van Maslow p.60

Oef.13-14-15 p.60

3 Theorie van Maslow p.60

Extra oefening (individueel):

• Ga voor je eigen dagelijks leven na wat je doet om jouw verschillende behoeften te bevredigen.
• Breng in een apart document 3 vb'en per behoefte volgens de theorie van Maslow die voor jou persoonlijk van toepassing zijn.
• Mag tekst zijn, maar ook een andere vorm (mindmap, poster...).
• Upload het document in de uploadzone in SS (opdracht 3).
• Evaluatie: volledig, eigen voorbeelden en 'net' document

3 Theorie van Maslow p.60

Een concreet voorbeeld kan er als volgt uitzien :

o Fysiologische behoeften : Nadat ik ben opgestaan, eet ik een aantal boterhammen als ontbijt.

o Behoefte aan veiligheid en zekerheid : Voor ik met de fiets naar school rijd, controleer ik of de lichten branden.

o Sociale behoeften : Ik rijd niet graag alleen naar school. Ik wacht daarom op mijn vrienden om samen naar school te fietsen.

3 Theorie van Maslow p.60

o Waarderingsbehoeften : Wanneer ik mijn taak terugkrijg van de leerkracht, merk ik dat er bovenaan ‘Goed gewerkt’ op staat.

o Cognitieve behoeften : Na school verdiep ik mij in een boek over de ruimtevaart. Dat boeit me. Ik wil er dan ook alles over weten.

o Esthetische behoeften : Ik zoek online naar een aantal mooie reproducties van schilderijen, die ik wil ophangen in mijn kamer.

o Behoeften aan zelfactualisatie : Ik studeer goed, omdat ik later ingenieur wil worden.

4 Zelfdeterminatietheorie (ZDT) p.60

Ryan en Deci ontwikkelden een uitgebreide theorie:

• gedeelte ervan omtrent motivatie
• ook humanistische psychologen
• groei en zelfontplooiing centraal
• uitgebreide theorie verder uitgewerkt voor Vlaanderen door o.a. Vansteenkiste

4 Zelfdeterminatietheorie (ZDT) p.60

2 onderdelen:

• psychologische basisbehoeften (3)
• fysiologische behoeften

Alle behoeften -> even belangrijk en universeel

4 Zelfdeterminatietheorie (ZDT) p.60

Psychologische basisbehoeften:

• Autonomie:
  Gevoel eigen keuzes kunnen maken en jezelf kunnen zijn
  Bevredigd: eigen gedrag kunnen bepalen
  Niet voldaan: continue controle of dreiging door anderen
• Verbondenheid
• Competentie

4 Zelfdeterminatietheorie (ZDT) p.60

Psychologische basisbehoeften:

• Autonomie
  
• Verbondenheid: 
  Verlangen naar warme, stabiele en veilige relaties
  Bevredigd: zich gewaardeerd en geliefd voelen
  Niet voldaan: ruzie hebben of uitgesloten worden
• Competentie

4 Zelfdeterminatietheorie (ZDT) p.61

Psychologische basisbehoeften:

• Autonomie
  
• Verbondenheid
  
• Competentie:
  Zich bekwaam voelen, dat je iets goed kan en succesvol bent
  Bevredigend: haalbare taken en positieve feedback
  Verminderend: te moeilijke taken en negatieve feedback

4 Zelfdeterminatietheorie (ZDT) p.61

• Bevredigen geeft gevoel van energie en veerkracht
  -> draagt bij aan psychologische groei en welbinden
• Frustratie leiden tot psychische problemen

Oef.16 p.61: welke behoefte en bevredigd/gefrustreerd?

4 Zelfdeterminatietheorie (ZDT) p.61-63

Wetenschappelijk goed onderbouwde theorie!

2 bevestigende onderzoeken:

• Eerste artikel - samenvatten
• Tweede artikel
  Oef.17 p.62
  Oef.18 p.63 - digitaal

Oef.19 p.63 - in groepjes

 p.61-63

4 Zelfdeterminatietheorie (ZDT) p.61-63

4. Zelfdeterminatietheorie (ZDT) p.61-63

Oef 19 p63 : Opdracht over theorie Maslow => geef enkele tips, gebaseerd op 3 behoeften van ZDT, die motivatie van de leerlingen kan verhogen.

5. Prestatiemotivatie p.63

= de mate waarin iemand gemotiveerd is om goed te presteren.

1. Intrinsieke motivatie : gedrag dat je graag doet, omwille van de activiteit zelf ~> flow
   oef20 p64 : geef een concreet vb van intrinsieke motivatie
2. Extrinsieke motivatie : bepaalde gevolgen door gedrag ~> beloning/straf/positieve gevolgen 
   oef21/22 p64 : vb extrinsieke motivatie school/bedrijf

5. Prestatiemotivatie p.64

oef23 p64 : Toon met een concrete situatie aan dat intrinsieke en extrinsieke motivatie vaak samengaan.

5. Prestatiemotivatie p.64

Overrechtvaardiging 

=> IM en EM versterken/verzwakken elkaar?

=> Kan gedrag kan minder plezier worden als je ervoor beloond wordt?

experiment p64 kinderen - tekeningen

= je wordt als het ware teveel beloond voor je gedrag.

5. Prestatiemotivatie p.65

oef 24 p65 Fragment 'niet alles is te koop' ~> pas principe overrechtvaardiging toe

ZDT -> overrechtvaardiging = afh van soort beloning

• beloning -> daling autonomie => IM daalt
• beloning -> competentie verhogen => IM blijft zelfde

5. Prestatiemotivatie p.63

hard werken, trainen, studeren => iets bereiken

Gecontroleerde motivatie : het gevoel dat we iets doen  omdat het moet                                                            => moetivatie

Autonome motivatie : gevoel hebben dat we zelf voor gedrag kiezen                                                                 => goesting

5. Prestatiemotivatie p.63

De ZDT onderscheidt 4 redenen motivatie :

1. Externe druk : beloning, straf ontlopen,...
2. Interne druk : negatieve gevoelens vermijden/ positieve gevoelens ervaren
3. Betekenisvol : nuttig of waardevol 
4. Interesse : prettig

oef26 p66 : nummers bij juiste redenen zetten

5. Prestatiemotivatie p.67

oef27 p67 : Waarom ga je elke week zwemmen?

oef28 p67 : leerkracht => autonome motivatie lln vergroten?

oef29 p67 : schoolmoeheid

6. Faalangst p.69

Taakmotivatie en ego-doelen    

Oef 30 p69 : bvb spreekoefening/toets => kenmerken

• cognitieve
• lichamelijke
• gedrag

=> Joan Duda en John Nicholls : doelgebaseerde MT

6. Faalangst p.69

Doelgebaseerde motivatietheorie

Prestatiemotivatie wordt bepaald door 3 soorten doelen :

1. taakmotivatie : wil activiteit goed af te werken
2. positieve ego-doelen : goede indruk willen maken
3. negatieve ego-doelen : angst negatieve beoordeling

6. Faalangst p.69

taakmotivatie en positieve ego-doelen => presteren => middelmatig moeilijke taken : opdrachten met uitdaging meer wel haalbaar

negatieve ego-doelen => faalangst => te makkelijke of veel te moeilijke taken

self-handicapping : mislukking door situatie

6. Faalangst p.70

oef 31 p70 : Test jezelf + analyseer je resultaat

oef 32 p70 : vergelijk 3 doelen met 4 redenen ZDT

oef 33 p71 : Casus Ferre 

Tips tegen faalangst : Bronnenstudie + verzameling van tips

7. Uitstelgedrag p.72

Procrastinatie = uitstelgedrag

                               -> negatieve vicieuze cirkel

=> gevolg van een conflict tussen korte termijndoelen en lange termijndoelen

oef 34 p72 casus Moussa

7. Uitstelgedrag p.73

zelfcontrole = mate waarin je in staat bent om niet toe te geven aan korte termijndoelen => om lange termijndoelen te bereiken.

oef 35 p73 vb eigen leefwereld

Marshmallowtest van Walter Mischel

oef 36 p73 Fragment Lichaam van Coppens

7. Uitstelgedrag p.73

Factor : betrouwbare omgeving

Kinderen die in een betrouwbare omgeving opgroeien zijn beter in staat om voor lange termijndoelen te kiezen.

7. Uitstelgedrag p.74

Tips tegen uitstelgedrag :

• Sociale druk
• apps die sociale media tijdelijk uitschakelen
• grote taak opdelen in kleine stukjes
• met jezelf beloning afspreken
• 5 minuten-regel
• oef 38 p74