H3 Motivatie

• Psychologie & Sociologie
• Secundair onderwijs

Inleiding

• Waar haalde Ewoud Vromant de motivatie voor de tijdrit?
• Welke invloed had zijn ontgoocheling op de individuele achtervolging op zijn prestatie in de tijdrit?
• Heb je zelf al meegemaakt dat een mislukking of ontgoocheling je motiveerde om beter te doen? Of zorgen mislukkingen er juist voor dat je motivatie daalt?

1. Innerlijke kracht p50

Motivatie = de innerlijke kracht die ons stimuleert tot bepaald gedrag.

2 soorten motivatietheorieën :

• De mens heeft behoeften te bevredigen.
                          Tekort -> duwt je gedrag in een richting.
• De mens heeft doelen die hij wil bereiken. 
                           Doel -> trekt je in een richting.

2. Theorie van Maslow p50

Oef1 p50 : Op een onbewoond eiland...

Wat zouden jullie meenemen? (op bord noteren)

• Maslow : humanistische psychologie - positieve kijk op mensen; mensen streven ernaar om te groeien

• Categorieën van behoeften in vaste volgorde. Welke herkennen jullie op het bord?

2. Theorie van Maslow p50

Fysiologische behoeften

~ lichamelijke

alles wat we nodig hebben om te overleven

ook seks (denk aan voortplanting, dus ook deel van overleven)

Oef2 p51

2. Theorie van Maslow p51

Behoefte aan veiligheid en zekerheid

bescherming tegen bedreigingen 

behoefte aan orde en stabiliteit

Oef3 p51 : menselijk gedrag?

Oef4 p51 : maatschappelijke instellingen?

2. Theorie van Maslow p51

Sociale behoeften

Behoefte aan liefde en vertrouwen en het gevoel bij een groep te behoren

Oef5 p51

2. Theorie van Maslow p51

Waarderingsbehoeften

• Zelfwaardering : positief zelfbeeld en eigen identiteit
• Gewaardeerd worden : aanzien en erkenning van anderen

Oef6 p51

Bovenstaande behoeften : deficiëntiebehoeften

2. Theorie van Maslow p52

Onderstaande behoefte : zijnsbehoeften

Behoefte aan zelfactualisatie

Zichzelf kunnen ontplooien: alle mogelijkheden die je in je hebt gebruiken en de beste versie van jezelf worden

Oef7 p52

2. Theorie van Maslow p52

Behoeften kunnen op meerdere manieren bevredigd worden. 

Maar ook: gedrag kan meerdere behoeften bevredigen.

Oef8 p.52: Sportclub/Jeugdbeweging?

2. Theorie van Maslow p52

Oef9 p52

2. Theorie van Maslow p52

Later werden extra behoeften toegevoegd...

• Cognitieve behoeften
  Behoefte naar kennis opdoen en de omgeving te begrijpen
  Oef10 p52

• Esthetische behoeften
  Behoefte op zoek te gaan naar schoonheid
  Oef11 p53

2. Theorie van Maslow p53

Oef12-13-14 p53

2. Theorie van Maslow p54

Evaluatie Maslow : 

Positief =>

• mens wordt positief benaderd
• behoeften zijn herkenbaar
• onderzoek Tay en Diener : bevestiging 

2. Theorie van Maslow p54

Evaluatie Maslow : 

Kritiek =>

• weinig onderzoeksgegevens ondersteunen theorie
• begrip zelfactualisatie = vaag
• individualistische culturen
• vaste volgorde klopt niet altijd

3. Zelfdeterminatietheorie (ZDT) p54

Ryan en Deci ontwikkelden een uitgebreide theorie:

• gedeelte ervan omtrent motivatie
• ook humanistische psychologen
• groei en zelfontplooiing centraal
• uitgebreide theorie verder uitgewerkt voor Vlaanderen door o.a. Vansteenkiste

3. Zelfdeterminatietheorie (ZDT) p54

2 onderdelen:

• psychologische basisbehoeften (3)
• fysiologische behoeften

Alle behoeften -> even belangrijk en universeel

3. Zelfdeterminatietheorie (ZDT) p54

Psychologische basisbehoeften:

• Autonomie:
  Gevoel eigen keuzes kunnen maken en jezelf kunnen zijn
  Bevredigd: eigen gedrag kunnen bepalen
  Niet voldaan: continue controle of dreiging door anderen
• Verbondenheid
• Competentie

3. Zelfdeterminatietheorie (ZDT) p54

Psychologische basisbehoeften:

• Autonomie
  
• Verbondenheid: 
  Verlangen naar warme, stabiele en veilige relaties
  Bevredigd: zich gewaardeerd en geliefd voelen
  Niet voldaan: ruzie hebben of uitgesloten worden
• Competentie

3. Zelfdeterminatietheorie (ZDT) p54

Psychologische basisbehoeften:

• Autonomie
  
• Verbondenheid
  
• Competentie:
  Zich bekwaam voelen, dat je iets goed kan en succesvol bent
  Bevredigend: haalbare taken en positieve feedback
  Verminderend: te moeilijke taken en negatieve feedback

3. Zelfdeterminatietheorie (ZDT) p55

• Bevredigen geeft gevoel van energie en veerkracht
  -> draagt bij aan psychologische groei en welbinden
• Frustratie leiden tot psychische problemen

Oef15 p61 : welke behoefte en bevredigd/gefrustreerd?

3. Zelfdeterminatietheorie (ZDT) p55

Wetenschappelijk goed onderbouwde theorie!

2 bevestigende onderzoeken:

• Eerste artikel : fiets-autonomie -> samenvatten oef 16 p46
• Tweede artikel : Tetris - agressie ~> grafiek maken 

 

3. Zelfdeterminatietheorie (ZDT) p55-56

Oef16 p56

fietsexperiment

3. Zelfdeterminatietheorie (ZDT) p55-56

Artikel Tetris - Agressie

3. Zelfdeterminatietheorie (ZDT) p56

Oef 17 p56 : Leerkracht SocPsy

 Opdracht =>  theorie Maslow => geef enkele tips, gebaseerd op 3 behoeften van ZDT, die motivatie van de leerlingen kan verhogen.

3. Zelfdeterminatietheorie (ZDT) p57

Evaluatie ZDT 

Oef18 p57 = tabel

oef 19 p57 = vergelijking ZDT - Maslow

4. Prestatiemotivatie p.57-58

= de mate waarin iemand gemotiveerd is om goed te presteren.

1. Intrinsieke motivatie : gedrag dat je graag doet, omwille van de activiteit zelf ~> flow
   oef20 p57: geef een concreet vb van intrinsieke motivatie
2. Extrinsieke motivatie : bepaalde gevolgen door gedrag ~> beloning/straf/positieve gevolgen 
   oef21 p58 : vb extrinsieke motivatie school/bedrijf

4. Prestatiemotivatie p58

oef22 p58 : Toon met een concrete situatie aan dat intrinsieke en extrinsieke motivatie vaak samengaan.

4. Prestatiemotivatie p58

Overrechtvaardiging 

=> IM en EM versterken/verzwakken elkaar?

=> Kan gedrag kan minder plezier worden als je ervoor beloond wordt?

Onderzoek p58 kinderen - tekeningen

=> welk soort onderzoeksmethode werd er gebruikt?
=> Welke 2 onderzoekspopulaties herken je?

4. Prestatiemotivatie p58

tekening maken -> beloning krijgen

tekening maken -> er werd niets gezegd over beloning

Twee dagen later: groep 1 minder enthousiast dan groep 2

-> beloning zorgde voor verminderde intrinsieke motivatie

= Overrechtvaardiging : te veel beloond worden voor je gedrag= je wordt als het ware teveel beloond voor je gedrag.

4. Prestatiemotivatie p59

oef 23 p59 Fragment 'niet alles is te koop' ~> pas principe overrechtvaardiging toe

4. Prestatiemotivatie p59

oef24 p59 ZDT -> overrechtvaardiging = afh van soort beloning

• beloning -> daling autonomie => IM daalt
• beloning -> competentie verhogen => IM blijft zelfde
• 
  

4. Prestatiemotivatie p59

hard werken, trainen, studeren => iets bereiken

Gecontroleerde motivatie : het gevoel dat we iets doen  omdat het moet                                                            => moetivatie

Autonome motivatie : gevoel hebben dat we zelf voor gedrag kiezen                                                                 => goesting

4. Prestatiemotivatie p59

IM / EM / Autonome / gecontroleerde motivatie (2'49")

verband tussen 4 types motivatie

duurzame intrinsieke motivatie door extrinsieke middelen in te zetten 

4. Prestatiemotivatie p59

One common goal => extrinsieke motivatie / verbondenheid

4. Prestatiemotivatie p60

Redenen voor gecontroleerde motivatie :

Externe druk : beloning bereiken, straf vermijden, voldoen aan verwachtingen => EM

Interne druk : negatieve gevoelens vermijden of positieve gevoelens ervaren => EM

supporters

4. Prestatiemotivatie p60

Redenen voor autonome motivatie :

• Betekenisvol : activiteit voelt nuttig of waardevol om te doen => EM
• Interesse : sluit aan bij je interesses of je vindt het prettig om te doen => IM

intrinsieke motivatie = duurzaamste / sterkste, proberen te bereiken

4. Prestatiemotivatie p59

4. Prestatiemotivatie p61-62

oef 25 p 60 Redenen motivatie : nummers op juiste plaats

4. Prestatiemotivatie p61-62

oef26 p61 

Waarom ga 

je elke week 

zwemmen?

 reden!

4. Prestatiemotivatie p61-62

 oef27 p61-62 jongeren motiveren werk? Werkwaarden 

1. Maslow : welke behoeften?
2. ZDT = Welke psychologische basisbehoefte?
3. autonoom/gecontroleerd?

5. Faalangst p63

5. Faalangst p63

Growth vs fixed mindset : Caroll Dwek

http://www.https://www.eduratio.be/dweckmythes.html

5. Faalangst p63

Taakmotivatie en ego-doelen    

Oef 28 p63 : bvb spreekoefening/toets => kenmerken

• cognitieve
• lichamelijke
• gedrag

=> Joan Duda en John Nicholls : doelgebaseerde MT

5. Faalangst p63

Doelgebaseerde motivatietheorie

Prestatiemotivatie wordt bepaald door 3 soorten doelen :

1. taakmotivatie : wil activiteit goed af te werken
2. positieve ego-doelen : goede indruk willen maken
3. negatieve ego-doelen : angst negatieve beoordeling

5. Faalangst p63

taakmotivatie en positieve ego-doelen => presteren => middelmatig moeilijke taken : opdrachten met uitdaging meer wel haalbaar

negatieve ego-doelen => faalangst => te makkelijke of veel te moeilijke taken

self-handicapping : mislukking door situatie

https://www.eduratio.be/dweckmythes.html 

Waarom vertonen sommige leerlingen doorzettende reacties en reageren anderen hulpeloos wanneer ze geconfronteerd worden met moeilijkheden?

6. Faalangst p64

oef 29 p64 : Test jezelf + analyseer je resultaat

oef 30 p64 : vergelijk 3 doelen met 4 redenen ZDT

oef 31 p65 : Casus Ferre 

Tips tegen faalangst : Bronnenstudie + verzameling van tips

6. Faalangst p64

https://www.eduratio.be/dweckmythes.html