14.1 Zintuigcellen

H14.1 Zintuigcellen





1 / 22
next
Slide 1: Slide
BiologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

This lesson contains 22 slides, with text slides.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

H14.1 Zintuigcellen





Slide 1 - Slide

H14.1 Zintuigcellen





Hoe komt het dat je draaierig wordt als je uit een zweefmolen stapt?

Slide 2 - Slide

H14.1 Zintuigcellen





Hoe komt het dat je draaierig wordt van alcohol?

Slide 3 - Slide

Doel 14.1
Je leert de verschillende typen zintuigcellen
Je leert hoe de zintuigcellen een prikkel omzetten in een impuls 
Je leert hoe het evenwichtszintuig werkt


Slide 4 - Slide

Lezen: blz. 199-201
Klaar met lezen? Sla je boek dicht en probeer eens samen te vatten wat je net hebt gelezen.
timer
7:00

Slide 5 - Slide

Zintuigcellen
Registreren prikkels zoals:
- trillingen
- licht
- temperatuur.

Ieder zintuigcel is gemaakt om te slecht één specifieke prikkel te registreren, de adequate prikkel


Slide 6 - Slide

Zintuigcellen
Algemene werking:
1. De prikkel leidt tot openen van een ionkanaal.
2. Positieve ionen stromen hierdoor de cel in
3. De cel krijgt hierdoor een positievere lading
4. Bij bereiken -50 mv (drempelwaarde): Spanningsgestuurde Ca2+ kanalen gaan open als reactie
5. Ca2+ leidt tot het afgeven van neurotransmitters in de synaptische spleet 
6. Neurotransmitters binden aan de chemisch gestuurde ion kanalen (receptoren) op het post-synaptische membraan van een sensorisch neuron 
7. Dit leidt tot actiepotentialen in het sensorisch neuron

Slide 7 - Slide

Evenwichtszintuig
Bevindt zich in het binnenoor.

Registreert de stand van je
hoofd én beweging van je
hoofd.

Slide 8 - Slide

Evenwichtszintuig - vestibulum
Vestibulum (Rode cirkel):
  • Bevat endolymfe (vloeistof)
  • Bevat 2 maculae (1)

Registreren rechtlijnige
bewegingen (ja-knikken),
vertragen en versnellen
(voortwaarts/ achterwaarts
en naar boven/ beneden)

Slide 9 - Slide

Macula
Geleilaag met kalksteentjes.
Deze geleilaag en de kalksteentjes
reageren op beweging (als gevolg 
van zwaartekracht of versnelling).
Zintuigharen (ciliën) op de
zintuigcellen registreren deze
verandering

Slide 10 - Slide

Macula - horizontaal

Slide 11 - Slide

Macula 2 - verticaal
Registreert ook zwaartekracht
en versnelling omhoog/ omlaag (lift)

Slide 12 - Slide

Evenwichtszintuig - 
Halfcirkelvormige
kanalen

Slide 13 - Slide

Halfcirkelvormige kanalen
Halfcirkelvormige kanalen:
  • Bevatten endolymfe (vloeistof)
  • Bevatten cupulae (2) 
  • met een geleiachtige massa

Registreren bewegingen/ 
versnellingen in de X, Y en Z-
richting

Slide 14 - Slide

Cupula
Cupula klappen om als de
endolymfe gaat stromen
(klapdeur)  



Slide 15 - Slide

Cupulae 
Zijn vooral gevoelig voor veranderingen
in snelheid. Niet voor een constante
snelheid.



Slide 16 - Slide

Cupulae en de zweefmolen
Als je een tijdje ronddraait op dezelfde snel-
heid registreren je cupulae dit niet (meer).
De vloeistof in de kanalen draait dan op
dezelfde snelheid als het lichaam.
Staat je lichaam daarna stil dan slaan de 
cupula wél weer uit, de vloeistof blijft nog
even draaien: duizelig.

Slide 17 - Slide

Cupulae en alcohol
Stap 1 (begin al na 10 minuten)
Alcohol komt via het bloed in de
cupula. Deze wordt dan lichter dan water. 
De cupula in het vertikale kanaal gaat
zweven.
Draaisensatie!

Slide 18 - Slide

Cupulae en alcohol
Stap 2 (na 6 uur):
Alcohol zit óók in de endolymfe.
De cupula heeft dan weer dezelfde dicht-
heid en zweeft niet.

Slide 19 - Slide

Cupulae en alcohol
Stap 3:
Alcohol is uit de cupula maar nog niet 
uit de endolymfe.
De cupula zakt dan juist in de endolymfe.
Draaisensatie.
Wat helpt? Nieuwe alcohol.

Slide 20 - Slide

Doel 14.1
Je hebt de verschillende typen zintuigcellen geleerd
Je hebt geleerd hoe de zintuigcellen een prikkel omzetten in een impuls 
Je hebt geleerd hoe het evenwichtszintuig werkt


Slide 21 - Slide

Opdrachten
Maak opdracht 1 t/m 5

Klaar -> Schematisch overzicht/samenvatting 14.1 + lezen 14.2

Slide 22 - Slide