Hoofdstuk 10 Zuren en Basen

• Scheikunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 10 Zuren en Basen

H10.1 Zure, neutrale en basische oplossingen

Zure oplossingen zijn oplossingen die zuur smaken.

Zuren zijn stoffen die een H+ kunnen afstaan

Wat dan overblijft noem je een zuurrest-ion

H10.1 Zure, neutrale en basische oplossingen

Deze namen, afkortingen en reactie moet je uit je hoofd leren

Azijnzuur :                HAc        ->      H+  +  Ac-

Azijnzuur is een zuur dat ook veel wordt gebruikt in het bereiden van eten, als ontkalkingsmiddel.

Het zuurrest ion heet Acetaat

H10.1 Zure, neutrale en basische oplossingen

Salpeterzuur:          HNO3   ->        H+  +  NO3-

Salpeterzuur is een zuur dat o.a. gebruikt wordt in de kunstmest- en explosieven industrie

Het zuurrest ion heet Nitraat

H10.1 Zure, neutrale en basische oplossingen

Zoutzuur:                 HCl        ->       H+  +  Cl-

Zoutzuur wordt veel gebruikt om kalksluiers te verwijderen. Vroeger werd het ook veel gebruikt om pH van zwembadwater te verlagen

Het zuurrest ion heet Chloride

H10.1 Zure, neutrale en basische oplossingen

Zwavelzuur:             H2SO4    ->    2 H+  + SO42-

Zwavelzuur wordt ook wel accuzuur genoemt. Het wordt gebruikt in Loodaccu's

Het zuurrest-ion heet Sulfaat

H10.1 Zure, neutrale en basische oplossingen

Fosforzuur:             H3PO4     ->   3 H+   + PO43-

Fosforzuur wordt veel gebruikt als ontroestingsmiddel. Het komt ook voor in Cola.

Het zuurrest-ion heet Fosfaat

H10.1 Zure, neutrale en basische oplossingen

Koolzuur: H2CO3   ->  2 H+  + CO32-  ->   H2O + CO2

Koolzuur wordt veel gebruikt in de dranken industrie

Het is een instabiele stof die snel uiteenvalt in water en koolzuurgas (prik in frisdranken e.d.)

Het zuurrest ion heet Carbonaat

H10.1 Zure, neutrale en basische oplossingen

Zuren zijn stoffen die een pH hebben kleiner dan 7.

Hoe hoger de H+ concentratie in de oplossing, hoe lager de pH

Sterke zuren leveren veel H+ dus hebben een lage pH

Als je water bij een oplossing doet wordt de concentratie H+ kleiner dus de pH gaat dan omhoog tot maximaal 7

H10.1 Zure, neutrale en basische oplossingen

Eigenschappen van Zuren:

Zure oplossingen geleiden stroom (er ontstaat altijd H2 gas)

Zure oplossingen tasten metalen aan (ontstaan van H2 gas)

Zure oplossingen tasten kalksteen aan

Zure oplossingen hebben een pH < 7

H10.1 Zure, neutrale en basische oplossingen

Water is een neutrale stof

Water kan splitsen in H+ en OH-

de pH van water (neutrale stof) = 7

OH-  +   H+    -> H2O

H10.1 Zure, neutrale en basische oplossingen

Een base geeft een zeepachtig gevoel en smaak

Een base is een stof die een OH- kan afstaan of een H+ kan opnemen.

H10.1 Zure, neutrale en basische oplossingen

Hydroxide: OH-  :      OH- + H+  -> H2O

Hydroxiden wordt gebruikt als ontvetter

H10.1 Zure, neutrale en basische oplossingen

Oxide: O2-  :      O2- + 2 H+  -> H2O

Veel oxiden zijn instabiel en reageren snel met water

CaO   + H2O  -> Ca(OH)2 -> Ca2+  + 2 OH-

Na2O  + H2O  -> 2 NaOH  -> Na+  + 2 OH-

H10.1 Zure, neutrale en basische oplossingen

Ammonia: NH3  :      NH3 + H+  -> NH4+

NH4+  heet Ammonium-ion

Ammonia wordt gebruikt als ontvetter en binnen de kunstmest industrie

(Ammoniak is gasvormig NH3, Ammonia is een oplossing van ammoniak in water)

H10.1 Zure, neutrale en basische oplossingen

Eigenschappen van Basen:

Basische oplossingen geleiden stroom 

Basische oplossingen hebben ontvettende werking

Basische oplossing reageren met vetten in de huid en voelen daarom zeepachtig en glibberig aan

Basische oplossingen hebben een pH > 7

H10.1 Zure, neutrale en basische oplossingen

Indicatoren:

Om een pH te bepalen kan je gebruik maken van indicatoren

Zie BINAS

Of met een pH meter