Proeftoets NL na 1945

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Proeftoets 

NL na 1945

Is, wat op de afbeelding te zien was, kenmerkend voor Nederland na 1945?

Ja

Nee

Is, wat op de afbeelding te zien was, kenmerkend voor Nederland na 1945?

Ja

Nee

Is, wat op de afbeelding te zien was, kenmerkend voor Nederland na 1945?

Ja

Nee

Wat betekent sociale controle?

1. Mensen moeten controleren of iemand zich sociaal gedraagt.
2. Mensen geven commentaar op elkaars gedrag.
3. Mensen snitchen elkaars gedrag aan de leiding.
4. Mensen houden elkaar in de gaten.

Wie waren het niet eens met de verzuiling?

1. De jongeren
2. De regering
3. De atheïsten
4. De werkenden

Welke norm was niet belangrijk voor de verzuiling?

1. Altijd op dezelfde partij stemmen.
2. Naar dezelfde kerk gaan als jouw ouders.
3. Trouwen met iemand van een ander geloof.

Hoe was de situatie in Nederland na 1945?

1. Het verliep allemaal goed, er was genoeg werk voor iedereen en de oorlogsschade viel mee
2. Slecht. Er was veel werkloosheid, de fabrieken + infrastructuur lagen in puin

Passen stakingen bij consensuspolitiek?

1. Consensus betekent dat je vooral voor je eigen belangen opkomt, dus het is logisch dat stakingen daarbij kunnen passen.
2. Nee, bedrijven en vakbonden waren er juist op gericht om tot overeenstemming te komen, ondanks hun tegenstrijdige belangen.
3. Vakbonden waren het niet eens met het lagelonenbeleid, en kondigden daarom inderdaad vaak stakingen af.
4. Nee, dankzij de toenemende sociale zekerheidswetgeving vonden vakbonden stakingen nooit meer nodig.

Marshallhulp

Wat vindt

de tekenaar van de Marshallhulp?

Wat is de Marshallhulp?

1. Hulp aan arme kinderen in Afrika
2. Hulp van de VS aan Europa na de 2e wereldoorlog.
3. Hulp voor militairen
4. Hulp voor de SU tijdens de Koude Oorlog.

Wat veranderde er niet eind jaren '60?

1. De manier van denken over gezin en huwelijk
2. De manier hoe jongeren zich gedragen
3. Hoe de politiek ingericht was
4. De manier van consumeren (spullen kopen)

Wat zie je hier?

1. Een demonstratie voor het krijgen van de pil
2. Een demonstratie over het legaliseren van XTC
3. Een demonstratie tegen abortus

Wat valt je op aan deze foto?

Foto uit de jaren '50. 

Grootste verandering die te zien is: de centrale verwarming. 

Rolverdeling tussen man en vrouw valt niet duidelijk op. Wel hebben ze aparte stoelen. Man leest de krant en vrouw leest een boek (waarschijnlijk een kookboek of huishoudboek).

Kinderen spelen op de grond. Er is geen mechanisch speelgoed, dat komt pas veel later.

Wat valt je op aan deze foto?

Foto uit de jaren '50.

Gezin om de radio. Voor de uitvinding van de televisie was het voornaamste massamedium de radio. Veel gezinnen luisterden toen naar 'hoorspellen' en/of het nieuws. 

Rolverdeling is dat de vrouw aan het breien is (normaal tijdverdrijf voor een vrouw eind jaren '50).

De man leest de krant. Kinderen luisteren naar de radio.

Hoe is de rolverdeling man/vrouw op deze foto?

Foto uit de jaren '50. Man zit aan het hoofd van de tafel, vrouw kookt en zorgt voor het huishouden. 

Hierna bron 1 bekijken in het boek. Benoemen wat de leerlingen zien op de foto. 

Benoemen wat een kolenkachel is en wat het verschil is met de CV. 

Koppeling maken met het katholieke geloof. Vraag aan leerlingen welk geloof zij hebben.

Wat valt je op aan deze foto?

Foto aan het eind van de jaren '50. 

Vraag leerlingen wat ze zien op de foto. Welke grote verandering is er te zien? Televisie. 

Hoe is de rolverdeling tussen man en vrouw te zien? Vrouw is vooral aan het lezen (krant, misschien reclamefolder). 

Man zit aan de televisie (verzet waarschijnlijk het volume, een afstandsbediening bestond nog niet). Kinderen zitten op de grond. 

Wat is cultuur?

1. Alles wat mensen maken.
2. Alles wat mensen doen.
3. Alles wat mensen maken en hoe zij leven.
4. Hoe mensen denken.

Wat is mentaliteit?

1. Hoe mensen denken over Trump.
2. Hoe mensen denken over de wereld om hen heen.
3. Hoe mensen denken over Nederland.
4. Hoe mensen denken over Europa.

Wat is een gezagsdrager?

1. Mensen die je leren hoe je je moet gedragen.
2. Mensen die je leren hoe je moet werken.
3. Mensen die je leren hoe je aantekeningen moet maken.
4. Mensen die je leren hoe je asociaal moet zijn.

Noem drie culturele veranderingen sinds 1945.

Noem drie mentale veranderingen sinds 1945.

Stel, je doet een onderzoek naar de herziening van de verzorgings-

staat. Jouw onderzoeksvraag is: ‘Waarom besloot de 

overheid in de jaren tachtig de verzorgingsstaat te herzien?’

➤Welke bron is voor jouw onderzoek het meest bruikbaar? Verklaar je antwoord.

Doe het zo:

Bron ... (schrijf het nummer op) is het meest bruikbaar voor mijn onderzoek, omdat ... (schrijf een verklaring op).

Gebruik de bron

➤Welke kritiek heeft de tekenaar op het beleid van de regering?

Gebruik de bron

Vanaf de jaren zeventig tot nu is er in Nederland volop discussie 

geweest over euthanasie.

➤Waarom was er aan het begin van de 20e eeuw nog geen discussie over euthanasie en aan het eind van de 20e eeuw wel? Geef hiervoor één verklaring.

Doe het zo:

begin 20e eeuw nog geen discussie, want ... (geef verklaring) 

eind 20e eeuw wel discussie, want ... (geef verklaring)

Aan het einde van de 19e eeuw werd verschillend gedacht over de manier waarop de armoede bestreden moest worden.

➤Leg uit op welke wijze de socialisten de armoede wilden bestrijden. Gebruik daarvoor de volgende drie begrippen: algemeen kiesrecht, politieke macht en sociale wetten.

Je mag meer dan één zin gebruiken.

➤Welk soort hulp kreeg deze vrouw van de overheid vóórdat ze ‘verraden’ werd?

Gebruik de bron

➤Welke kritiek heeft de tekenaar op een uit de hand gelopen 

onderdeel van de verzorgingsstaat?

Gebruik de bron

Hieronder staan vier stromingen die aan het eind van de 19e en aan het begin van de 20e eeuw een belangrijke rol speelden.

➤Geef van elke afbeelding aan bij welke stroming deze hoort. Sleep hiervoor de stroming naar de afbeelding.

Let op: er blijft één stroming over.

katholicisme

protestantisme

socialisme

liberalisme

Onder leiding van de overheid besloten werknemers en 

[.......(a).......] samen te werken en Nederland weer op te bouwen. In ruil voor werk en goede voorzieningen waren de werknemers bereid zuinig te leven en hard te werken. 

Deze wijze van samenwerking werd toen [......(b)......] -model genoemd. Toen de [......(c)......] de geleide loonpolitiek afschafte, was het afgelopen met de arbeidsrust.

➤Sleep drie begrippen naar de juiste plek in de tekst.

overheid

katholieken

socialisten

liberalen

schaal

polder

werkgevers

kerk

harmonie

Na de Tweede Wereldoorlog kreeg Nederland allerlei volksverzekeringen. De drie personen kunnen gebruikmaken van de drie genoemde volksverzekeringen.

➤ Welke volksverzekering hoort bij welke persoon?

Ik ben overbodig geworden, zegt mijn baas, en daarom zit ik nu thuis.

Ik ben van een bouwsteiger gevallen en nu kan ik niet meer metselen.

Ik ben vorige week 66 jaar geworden en ik ben nog goed gezond.

WIA

WW

AOW

Hieronder staan drie uitspraken over de rol van de overheid in de 20e eeuw:

➤Combineer de juiste uitspraak met de juiste groep.

Naast de overheid moet de kerk een duidelijke rol in de armenzorg blijven spelen.

Niet de kerk, maar de overheid moet de armenzorg regelen.

Armenzorg is geen taak van de overheid.

katholieken en protestanten

liberalen

socialisten

Speelde rond 1980 geen actieve rol in het stelsel van sociale voorzieningen.

Overheid

kerk

Zag rond 1980 de noodzaak om te bezuinigen op de sociale voorzieningen.

Overheid

kerk

➤Welke conclusie naar aanleiding van de bron is juist?

Gebruik de bron

1. Alle uitgaven zijn in iedere periode procentueel steeds toegenomen.
2. Een steeds groter deel van de overheidsuitgaven wordt besteed aan de verzorgingsstaat.
3. Tussen 1950 en 1988 zijn uitgaven voor sociale zaken procentueel minder snel gestegen dan die voor volkshuisvesting.
4. Vanaf 1980 wordt door de regering bezuinigd op bestaande sociale voorzieningen.

➤Hieronder staan drie onderzoeksvragen. Op welke onderzoeksvraag geeft de bron antwoord?

Gebruik de bron

1. Waarom besloot de overheid in de jaren tachtig op de overheidsuitgaven te bezuinigen?
2. Waarom nam de werkloosheid en het aantal arbeidsongeschikten na 1970 toe?
3. Waarom stegen de inkomsten van de overheid tussen 1970 en 1980 minder hard dan de uitgaven?

➤Wat is af te leiden uit de tekening?

In Nederland maken ...(veel / weinig)... mensen gebruik van de sociale voorzieningen.

Gebruik de bron

1. veel
2. weinig

➤Wat is af te leiden uit de tekening?

Er zijn in Nederland ...(genoeg / te weinig)... werkende mensen die belasting betalen om alle sociale voorzieningen op peil te houden.

Gebruik de bron

1. genoeg
2. te weinig

➤Een ‘verzorgingsstaat’ is een staat waarin

1. alle arme mensen steun kunnen krijgen van liefdadigheids-organisaties.
2. iedere burger in welvaart leeft zonder vrees voor armoede.
3. alleen ouderen, werklozen en jongeren steun kunnen vragen.
4. niemand gebrek heeft aan de eerste levensbehoeften.