Woordenschat 1

Onbekende woorden begrijpen

1.1: Betekenis afleiden uit de tekst

1.2: Betekenis afleiden uit het woord

1.3: Figuurlijk taalgebruik

1 / 46

Slide 1: Slide

NederlandsMBOStudiejaar 1

This lesson contains 46 slides, with interactive quizzes and text slides.

Lesson duration is: 60 min

Items in this lesson

Woordenschat 1

Onbekende woorden begrijpen

1.1: Betekenis afleiden uit de tekst

1.2: Betekenis afleiden uit het woord

1.3: Figuurlijk taalgebruik

Slide 1 - Slide

Voorkennis:

1. Wat betekent woordenschat?

2. Waarom is dit belangrijk?

Slide 2 - Slide

Wat betekent woordenschat?

Slide 3 - Mind map

Woordenschat 1

1.1 Betekenis afleiden uit de tekst

Slide 4 - Slide

Betekenis afleiden uit de tekst

Soms begrijp je niet goed wat een woord betekent. Stop dan niet met lezen!

Lees de volgende tips om de betekenis van het woord te vinden in een tekst.

Slide 5 - Slide

Betekenis afleiden uit de tekst

Tip 1

Zoek een woord in de tekst dat ongeveer hetzelfde betekent (een synoniem).

Tip 2

Zoek naar een omschrijving van het woord.

Lees de alinea waarin het woord staat helemaal. Soms geeft de schrijver in de zinnen voor of na het woord een uitleg of omschrijving.

Slide 6 - Slide

Betekenis afleiden uit de tekst

Tip 3

Zoek voorbeelden soms kun je hieruit de betekenis van het woord afleiden.

Tip 4

Kijk of er in de tekst een tegenstelling staat. Ken je het tegenovergestelde woord, dan kun je de betekenis van het andere woord hieruit afleiden.

Slide 7 - Slide

Betekenis afleiden uit de tekst

Tip 5

Staat er een afbeelding bij de tekst? Soms kan die je ook helpen de betekenis te vinden.

Slide 8 - Slide

OEFENEN

Slide 9 - Slide

Noem een synoniem voor: drinken

Slide 10 - Mind map

Wat is het tegenovergestelde van:

VRIEZEN

BEVROREN

DOOIEN

GRONINGERS

VERWARMEN

Slide 11 - Quiz

Wat is het tegenovergestelde van:

BOL

BOOS

STRAK

HOL

TULPEN

Slide 12 - Quiz

Rondvraag

Zijn er over dit onderdeel nog vragen?

Slide 13 - Slide

Oefenen/huiswerk

Slide 14 - Slide

Woordenschat 1

1.2 Betekenis afleiden uit het woord

Slide 15 - Slide

Betekenis afleiden uit het woord

Soms kun je de betekenis van een onbekend woord vinden door goed naar het woord zelf te kijken:

Herken je een deel van het woord?

Herken je voor- en/of achtervoegsels bij het woord?

Lijkt het onbekende woord op een woord dat je wel kent?

Slide 16 - Slide

Betekenis afleiden uit het woord

Ik herken een deel van het onbekende woord:

voorrangsregel

Als je voorrang hebt, mag je iets doen voordat anderen het mogen.

Een regel vertelt je wat wel en niet mag.

Dus: Een voorrangsregel geeft aan wanneer je voor mag gaan.

Slide 17 - Slide

Betekenis afleiden uit het woord

Ik herken een voor- en/of achtervoegsel van het onbekende woord:

heractiveren

Activeren is iets actief maken.

Her- betekent opnieuw.

Dus: Heractiveren betekent dat je iets opnieuw actief maakt.

Slide 18 - Slide

Betekenis afleiden uit het woord

Het onbekende woord lijkt op een woord dat ik wel ken:

circuleren:

In ‘circuleren’ kun je het woord ‘cirkel’ herkennen.

Cirkel is een ander woord voor ‘rondje.

Dus: Circuleren betekent dus ‘rondgaan’ of ‘de ronde doen’.

Slide 19 - Slide

Voorbeeld

Slide 20 - Slide

OEFENEN

Slide 21 - Slide

Nu Suze vijf jaar in Spanje woont, spreekt ze eindelijk accentloos Spaans.

- accentloos -

met een accent

zonder accent

Slide 22 - Quiz

Met vrijwilligerswerk kun je een betekenisvolle bijdrage leveren aan onze samenleving.

- betekenisvolle -

met weinig betekenis

van veel betekenis

Slide 23 - Quiz

Op 4 mei herdenken we de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en oorlogen die daarna kwamen.
- herdenken -

opnieuw aan iets of iemand denken

niet meer aan iets of iemand denken

Slide 24 - Quiz

De snelle temperatuurwisselingen van de afgelopen maanden zijn ongunstig voor de mens en de natuur.
- ongunstig -

heel goed

niet goed

Slide 25 - Quiz

Pas drie uur na het ongeval was de weg weer begaanbaar.

- begaanbaar -

je kunt eroverheen lopen of rijden

je durft er niet op te lopen of te rijden

Slide 26 - Quiz

Rondvraag

Zijn er over dit onderdeel nog vragen?

Slide 27 - Slide

Oefenen / Huiswerk:

Slide 28 - Slide

Woordenschat 1

1.3 figuurlijk taalgebruik

Slide 29 - Slide

In teksten kom je vaak zinnen met figuurlijke betekenis tegen.

Om teksten goed te kunnen begrijpen, is het belangrijk om figuurlijk taalgebruik te herkennen.

Wanneer je zinnen met een figuurlijke betekenis letterlijk opvat, dan is het moeilijk om de tekst te begrijpen.

Slide 30 - Slide

LETTERLIJK

- precies zoals het geschreven is

FIGUURLIJK

- bij wijze van spreken

- er wordt iets anders bedoeld dan er eigenlijk staat

- ookwel beeldspraak genoemd

Slide 31 - Slide

Helaas kwam er geen kip naar de gratis tennisles

LETTERLIJK

Er kwamen geen kippen naar de gratis tennisles

Helaas kwam er geen kip naar de gratis tennisles

FIGUURLIJK

Er kwam helemaal niemand naar de gratis tennisles

Slide 32 - Slide

UITDRUKKINGEN

- combinatie van woorden die samen een eigen,

soms figuurlijke, betekenis hebben

- als je niet weet wat een uitdrukking betekent, dan zoek je in het woordenboek naar het eerste belangrijke woord uit de uitdrukking

Slide 33 - Slide

Tim en Tom kunnen heel goed samen door één deur.

Wat is de letterlijke betekenis?

Slide 34 - Open question

Tim en Tom kunnen heel goed samen door één deur.

Bij welk woord zoek je in het woordenboek naar
de figuurlijke betekenis?

Slide 35 - Open question

Lees de tekst

Dit verhaal zuig ik uit mijn duim.

De twee voetbalvrienden Geer en Ger kunnen meestal heel goed samen door één deur. Ze steunen elkaar door dik en dun.

Ze hebben ruzie als er een van de twee met het verkeerde been uit bed is gestapt. Als hun team een wedstrijd verliest, dan zijn de rapen gaar. Niets is goed en ze maken van een mug een olifant.

Gelukkig gaat dat snel voorbij en is alles weer koek en ei.

Slide 36 - Slide

zuig ik uit mijn duim

altijd, onvoorwaardelijk

goed met elkaar overweg kunnen

verzin