WENR les 6

Wat betekent ethiek?

Ethiek

 Ethiek 'kritisch nadenken over wat goed is om te doen'.

Hoe denk je dat je in je toekomstige baan te maken krijgt met ethiek?

Waarden 

Waarden zijn opvattingen over wat belangrijk is. Ze worden uitgedrukt in één woord. 

Bijvoorbeeld: veiligheid, rechtvaardigheid, vrijheid, eerlijkheid et cetera. 

Elk mens heeft zijn eigen persoonlijke waarden en ook groepen, culturen en samenlevingen hebben hun eigen kenmerkende waarden.

In Nederland is vrijheid een belangrijke waarde, die is opgenomen in de grondwet. Bijvoorbeeld in artikel 6: 'Ieder heeft het recht zijn godsdienst of levensovertuiging, individueel of in gemeenschap met anderen, vrij te belijden, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet'. Daarmee is de norm gesteld dat mensen in Nederland vrijheid van godsdienst hebben.

Eventueel nog een filmpje dat je kunt gebruiken:

https://www.youtube.com/watch?v=i8dC46L6wLU&t=382s

Leeractiviteit 6

Je krijgt een casus van de docent. Beantwoord de onderstaande vragen.
Maak daarbij aantekeningen in je document. 

1. Welke dilemma staat in deze casus centraal?

2. Welke waarden komen er naar voren?

3. Komen deze waarden overeen met jouw persoonlijke waarden?

4. Hoe zou jij in deze situatie handelen en waarom?

Werknemerschap en recht

Deel 

Programma

1. AWR

2. Verwachtingen 

Programma deel 2

3.Lesdoelen

4.Terugblik vorige les

5. Etische dilemma's

6. Leeractiviteit 

8. Afsluiting - Huiswerk Leeractiviteit 11

Deel 1: 90 min

- Start

5 min. Welkom en AWR

3 min. Programma

3 min. Energizer

2 min. lesdoelen

7 min. terugblik

- De theorie - 15 minuten

- Aan de slag - casus Henk - 45 minuten

80 minuten

Afsluiting: Vragen en Huiswerk

85 min. totaal

Aanwezigheidsregistratie

Aanwezigheid zal door de docent geregistreerd worden. Aanwezigheid kan meerdere malen tijdens de les worden gedaan. Bij vroegtijdig verlaten van de les, zonder geldige reden, zal je op 'ongeoorloofd afwezig' staan. 

Ben je te laat? Geef dit dan door aan het einde van de les aan de docent. Dit is jouw verantwoordelijkheid. 

Verwachtingen 

• Niet eten en drinken (uitzondering flessen) in de klas
• Toilet? Eerst vragen
• Telefoon weg stoppen
• Leermiddelen in orde 
• Beroepshouding correct
• Feedback over de lessen is altijd welkom

--> Zonder waarschuwing wordt je eruit gestuurd! Geen gemaar, geen excuus en geen discussie...

Lesdoelen

Aan het einde van de lessen  kun jij :

• omschrijven wat een ethisch dilemma is,
• uitleggen wat het verschil is tussen normen en waarden
• benoemen wat een ethisch stappen plan is
• kun een ethisch stappen plan in toepassen aan de hand van een casus

Even terugkijken.....

Terugblik

We hebben het de afgelopen lessen gehad over de 6 kernkwaliteiten.

Je laat de docent je document zien en je laat zien wat je hebt en eventueel nog mist. Maak hier samen een afspraak over. 

Let op! 7 minuten...........

Theoretische gedeelte

Waarden (herhaling)

Waarden zijn opvattingen over wat belangrijk is. Ze worden uitgedrukt in één woord. 

Bijvoorbeeld: veiligheid, rechtvaardigheid, vrijheid, eerlijkheid et cetera. 

Elk mens heeft zijn eigen persoonlijke waarden en ook groepen, culturen en samenlevingen hebben hun eigen kenmerkende waarden.

In Nederland is vrijheid een belangrijke waarde, die is opgenomen in de grondwet. Bijvoorbeeld in artikel 6: 'Ieder heeft het recht zijn godsdienst of levensovertuiging, individueel of in gemeenschap met anderen, vrij te belijden, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet'. Daarmee is de norm gesteld dat mensen in Nederland vrijheid van godsdienst hebben.

Eventueel nog een filmpje dat je kunt gebruiken:

https://www.youtube.com/watch?v=i8dC46L6wLU&t=382s

Geef de betekenis van het woord 'integriteit'.

1. zeer duidelijk
2. betrouwbaarheid, oprechtheid
3. eerlijk zijn en verantwoording kunnen afleggen over eigen gedrag en keuzes
4. jouw gedachten en gevoelens aan een ander toekennen

Wat is een voorbeeld van Empathie?

Bram is van de trap gevallen en komt Samira tegen. Samira reageert:

1. Lekker voor je dat je bent gevallen!
2. Wat vervelend voor je zeg! Het lijkt me erg pijnlijk.
3. Ik ben laatst ook zo gevallen, het deed zo'n pijn bij mij!
4. Tja, jammer maar mijn broer valt zo vaak en die zeurt er ook niet over.

Pak je boek erbij!

We lezen met elkaar uit het boek: 

Professional maatschappelijke zorg

Hoofdstuk 9.5 Verdieping: In de praktijk

Ethisch dilemma

Een dilemma is een situatie waarin het lastig is om te beslissen wat je het best kunt doen, omdat:

• Er sprake is van een zwaarwegend belang
  
• Er meerdere handelingswijzen mogelijk zijn
  
• Elke optie zowel voordelen als nadelen heeft

Bij ethische dilemma's gaat het om botsende waarde.

Denk hierbij aan dat jij een begeleider bent van een dementerende vrouw die angstig is voor de kapper (jouw waarde veiligheid)  en haar dochter die wil dat haar moeder er verzorgt uitziet (waarden dochter- verzorging)

Ethisch stappenplan

Stap 1: Gegevensverzameling of analyse van de feiten

Stap 2: Verhelderen van de beleving van de betrokkenen

Stap 3: Verhelderen van de normen en waarden die in het geding zijn

Stap 4: De argumentatie van het besluit met de afweging van die normen en waarden

Ethisch handelen

Ethisch handelen betekent dat je niet alleen je werk goed doet, maar in je werk ook het goede doet!

3 niveaus:

microniveau: bij jezelf -> eigen waarden en normen

mesoniveau: in kleinere groepen -> je familie, collega's of de organisatie

macroniveau: op samenlevingsniveau -> normen en waarden van de samenleving

Microniveau - bij jezelf

Op microniveau gaat het om je eigen waarden en normen. Om het luisteren naar je geweten, naar je hart. 

Stel dat een cliënt vertelt een eind te willen maken aan zijn leven. Of abortus wil plegen. Of weg wil gaan bij zijn kinderen. Of jou een hand wil geven terwijl dat strijdig is met de religieuze voorschriften die je wilt volgen. 

Er zijn allerlei situaties waarin je als begeleider in een persoonlijk gewetensconflict kunt komen. De vraag is dan, hoe ga je daarmee om? Houd je vast aan je eigen behoeften, normen en waarden of ga je mee in wat de cliënt van je vraagt?

Op mesoniveau - in kleine groepen

Op mesoniveau gaat het om de waarden en normen in groepen zoals je familie, collega's of de organisatie. 

Welke normen en waarden, regels en voorschriften en protocollen heeft de instelling waar je werkt? Botst dit soms met de begeleiding die je wil geven of de vraag van je client?

Op macroniveau - de samenleving

Op macroniveau gaat het om de waarden en normen in de samenleving. 

Denk aan wetten en regelgeving. Hoewel in Nederland abortus wettelijk is toegestaan (ook hier zijn regels voor) kan het zo zijn dat hier op micro en mesoniveau anders over wordt gedacht. 

Leeractiviteit 11 - Casus Henk

1. Lees de casus

2. Zoek de woorden op waarvan je de betekenis niet weet

3. Beantwoord vervolgens de vragen 

Zijn de lesdoelen behaald?

• Omschrijven wat een ethisch dilemma is,
• Uitleggen wat het verschil is tussen normen en waarden
• Benoemen wat een ethisch stappen plan is
• Kun een ethisch stappen plan in toepassen aan de hand van een casus

Afsluiting

Vragen?

WENR les 6