realisme

realisme

• 2e helft 19e eeuw -->Als reactie op le romantisme -->le  réalisme + le naturalisme
• je moet de werkelijkheid beheersen ipv ontvluchten. Pas dan is er verbetering mogelijk.
• zowel in literatuur als in de schilderkunst.
• Le naturalisme heeft een wetenschappelijke insteek--> beschrijft ook het leven en de problemen van de laagste sociale klassen.
• 19e eeuw is een eeuw vol onrust. verschillende revoluties vinden plaats
• dankzij industriële revolutie groeit de welvaart. Vooral middenklasse en hogere burgerij profiteren.

bekende schrijvers

Honoré de Balzac: (la comédie humaine, 90 romans)

Gustave Flaubert : Madame Bovary. hij documenteerde alles als wetenschapper. Het schrijven was voor hem een lastig proces vanwege zijn perfectionisme.

Stendhal : pseudoniem voor Henri Beyle en bekend om ‘ beylisme’ : le culte du moi

Guy de Maupassant : les réalistes de talent devraient s’appeler des illusionnistes (faire vrai c’est donner l’illusion du vrai)

Emile Zola: schreef met name over de arme arbeidersklassen.  Les Rougon - Macquart : l’homme est le produit de son milieu et des circonstances de sa vie. ZIjn werk vertelt het verhaal over de familie Rougon Macquart, de ondergang van de familie door ‘genetica ‘ : je ontkomt niet aan je genen, je lot zit in de genen.

--> L'assomoir/ Germinal= een van bekendste werken. HIj beschrijft hierin het leven in de Franse mijnen zeer nauwkeurig. Hij is hiervoor ook zelf in de mijnen gaan werken. Kijk de bande annonce van de film Germinal hier Je krijgt een goed beeld van het zware leven in die tijd.

Honoré de Balzac (1799-1850)

• bevond zich tussen le romantisme <-->le réalisme
• schreef 'la Comédie Humaine' (90 romans) : een minimaatschappij beschrijven
• Project : LA COMÉDIE HUMAINE : scènes de la vie privée/province/parisienne/politique / militaire
• het thema 'hebben  versus zijn 'speelt een grote rol in zijn werk
• geld speelt allesoverheersende rol
• mooie gevoelens als liefde en vriendschap worden tenietgedaan door geldproblemen
• de meeste personages in zijn boeken zijn bereid alles te doen voor geld
• nobele zielen die weerstand bieden, verliezen de strijd
• in 'le père Goriot' gaat de vader van 2 dochters ten onder aan de liefde voor zijn dochters. 
• dit boek verscheen eerst als feuilleton in de krant (als kort verhaal)
• Balzac was een broodschrijver.  Voor hem was het : Ecrire ou mourir de faim
• Hij creëert een literair universum waarin observatie en fictie centraal staan.
• Ondanks de beschrijvingen en observaties hoort het werk evenwel thuis in de romantiek want alle personages worden gedomineerd door hun passies.

Voila un fragment du livre. Bespreek in tweetallen de antwoorden en vul daarna de slides in (voor eigen naslag)

lis le fragment et réponds aux questions suivantes : 

1.Hoe komt het dat Goriot zijn dochters in het geheim moet zien?(r3)

2. Wat doet hij om zijn dochters te zien?(r5-15)

3. Wat hoort hij zeggen als zijn dochters voorbijkomen? Wat vindt hij ervan ( r11-12)? 

4. Goriot benadrukt in het fragment hoe gelukkig hij is.

Hij zegt: 'chacun a sa façon d'aimer'(r14) ben je het met hem eens? leg uit waarom wel/niet

5.Lis fragment 2:

Goriot zegt: 'je le savais' (r16)

wat wist hij?

6. 'l'argent donne tout, même des filles'

de laatste zin van dit fragment drukt het hoofdthema uit van het werk van Balzac. Wat is het thema en leg het verband uit met deze laatste zin.

Hoe komt het dat Goriot zijn dochters in het geheim moet zien?(r3)

Wat doet hij om zijn dochters te zien?(r5-15)

Wat hoort hij zeggen als zijn dochters voorbijkomen? Wat is zijn reactie hierop? ( r11-12)

Goriot benadrukt in het fragment hoe gelukkig hij is.Hij zegt: 'chacun a sa façon d'aimer'(r14) ben je het met hem eens? leg uit waarom wel/niet

Lis fragment 2:
Goriot zegt: 'je le savais' (r16)
wat wist hij?

1. dat zijn dochters geld nodig hadden
2. dat zijn dochters van hem hielden
3. dat zijn dochters hem alleen lieten nu zijn geld op was.
4. dat zijn dochters gelukkig waren

'l'argent donne tout, même des filles'
de laatste zin van dit fragment drukt het hoofdthema uit van het werk van Balzac. Wat is het thema en leg het verband uit met deze laatste zin.

Eerder is al gezegd dat het verhaal eerst als feuilleton verscheen in de krant.
welke sociale klasse had in die tijd (rond 1820) interesse in het verhaal?

1. de kleine burgerij (de middenklasse)
2. de arbeiders (de onderklasse)
3. de geestelijken

Heeft het personage 'le père Goriot'volgens jou kenmerken van de romantiek? en van het realisme? zo ja, welke?

Guy de Maupassant : La Parure

Mathilde zou zo graag rijk zijn maar dat is ze niet. Ze is van bescheiden komaf en ook haar man verdient niet zoveel. De man van Mathilde neemt haar mee naar een mooi feest. Mathilde koopt een mooie jurk maar is niet tevreden  met haar outfit. Ze leent een mooie ketting met diamanten van een vriendin. Helaas verliest ze de ketting en koopt ze een andere voor haar vriendin. Hierdoor zit ze jarenlang in de schulden, ze komt er nooit meer bovenop. 

Regarde le fragment du film 'La parure' à la page suivante et réponds aux questions:

1. Mathilde loopt in het jardin du Luxembourg. Wie komt ze tegen?

2. Wat vertelt ze tegen die persoon?

3. Wat antwoordt de persoon?

4. Vind je dat de gezichtsuitdrukking van Mathilde klopt met wat ze te horen krijgt?

5. Wat drukt haar gezicht uit? 

1. Mathilde loopt in het jardin du Luxembourg. Wie komt ze tegen?
2. Wat vertelt ze tegen die persoon?
3. Wat antwoordt de persoon?
4. Vind je dat de gezichtsuitdrukking van Mathilde klopt met wat ze te horen krijgt?
5. Wat drukt haar gezicht uit?

la parure valt onder naturalisme. wat zijn de kenmerken hiervan?

Mathilde komt thuis van haar wandeling. Ze vertelt haar man wat er is gebeurd. Doe alsof je Mathilde bent en vertel in het Frans wat je hebt meegemaakt. Gebruik de passé composé.

Charles Baudelaire 1821-1867 

•  eerste moderne dichter. Hij is één van de belangrijkste dichters van de XIX-e eeuw, een eerste decadent, symbolist en een inspiratie voor de surréalisten.
  
• Baudelaire heeft geen fijne jeugd, zijn vader sterft als hij vijf jaar oud is en zijn moeder (een wees die veel armoede heeft gekend in haar jeugd) hertrouwt met Generaal Aupick (en komt zo in een soort krijgsadel terecht).Vanaf zijn tiende gaat Charles zijn stiefvader haten. Charles wil letteren gaan studeren, Aupick wil dat hij het leger in gaat, een compromis wordt een rechtenstudie in Parijs. Hij leidt een losbandig leven in Parijs en hij legt ook zijn literaire contacten. Aupick stuurt Charles op reis (op een boot naar Indië) zodat Charles niet meer blootgesteld wordt aan de verderfelijke invloed van Parijs. 
• Deze reis verandert het leven van de gevoelige sombere student.
• Zijn gedichtenbundel ‘les Fleurs du Mal’ (1857) werd gecensureerd en Baudelaire werd vervolgd wegens schending van de zeden. 6 gedichten mochten niet meer gepubliceerd worden. Pas in 1949 (!) wordt dit verbod opgeheven.
• Charles werkt ondertussen verder aan vertalingen van Edgar Allan Poe, bedenkt een nieuwe dichtvorm; het prozagedicht (1857-64) en schrijft zijn ervaringen met hash op in ‘Les paradis artificiels’.

In het werk van Baudelaire is de schrijver ook een ‘visionnaire’ maar de hij ziet de lezer ook als ‘ hypocrite lecteur, mon semblable, mon frère’.

Hij beschrijft de schoonheid van de liefde en erotiek maar ook de lelijkheid en het kwaad.

Baudelaire hield van de zelfkant van de maatschappij. HIj wordt gezien als eerste ‘moderne’dichter en vindt schoonheid in het moderne (stads)leven. Zijn werk PEINTRE DE LA VIE MODERNE getuigt hiervan.

Het werk van Baudelaire wordt modern, symbolistisch en zelfs (pre)surrealistisch genoemd.

le symbolisme

De kunstenaar probeert het ‘onzegbare’ uit te drukken middels eigen symboliek en metaforen uit de zichtbare wereld.

Symbolisten vinden het moeilijk te leven in een alledaagse werkelijkheid en worden vaak ‘poètes maudits’ genoemd (vervloekte dichters). Charles Baudelaire (zie slides uit XIX) wordt gezien als één van de eerste symbolisten vanwege zijn excentrieke rebelse natuur ; drugs, hoeren en de zelfkant van de maatschappij. Verboden gedichten en scherpe thema’s.

Paul Verlaine (1844-1896) en Arthur Rimbaud (1854-1891) (een stelletje) zijn vertegenwoordigers van het Symbolisme in Frankrijk. Paul Verlaine verlaat zijn rechtenstudie voor literatuur en zijn vrouw voor Arthur.

Hij komt in de gevangenis omdat hij Arthur heeft beschoten in een beschonken bui. Rimbaud schrijft na 1864 geen gedicht meer en Verlaine lijdt een tragisch leven en sterft arm en eenzaam.

Grote romantische auteurs zoals Lamartine, Hugo, Musset en Vigny hebben poésie gekozen om hun hoop, wanhoop, het lijden en geluk in uit te drukken. 

Dichters worden beschouwd als ‘visionnaires’ die als nobele taak hebben het volk te leiden naar betere tijden.

proza : de roman leent zich uitstekend voor de beschrijving van de verschillende staten van de geest en de natuur. Hugo doet de Middeleeuwen herleven (NdDP).

Theater : er is een strijd tussen ‘oud en nieuw theater’. Musset, Vigny en Hugo schrijven een nieuw soort werken en maken een eind aan de klassieke vorm.

Het Duitse Weltschmertz zie je in Frankrijk terug als Mal de siècle

Lamartine 1790-1869 : politiek man en dichter. Is in 1848 presidentskandidaat. Trekt zich terug uit de politiek, teleurgesteld in zijn idealisme.

Zijn ; méditations poétiques’ is revolutionair in de poésie.

In ‘Le LAC’ zou de dichter zijn geliefde na een jaar weer zien maar ze is ziek en zal spoedig sterven.

Thema’s als het verstrijken van de tijd, gebroken liefdes, het verdriet van de mens door het lot en de natuur als reflectie van menselijke emoties zien we terug in zijn melancholische poésie.