H7.7 Voedselproductie

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Thema 7 Ecologie en Milieu

Basisstof 7 Voedselproductie

Leerdoelen

1. Je kent manieren waarop een optimale productie van voedsel wordt verkregen

2. Je kent oorzaken en gevolgen van eutrofiëring van water en mogelijke oplossing daarvoor

Hongersnood

Oorzaak?

Voedselproductie

• Voedselproductie nu: relatief sneller dan onze bevolkingsgroei
• Voedselproductie enorm efficiënt
• Grote akkers met monoculturen + grote bedrijven met intensieve veehouderijen

Voedselproductie: efficiënt maken

Voedselproductie: efficiënt maken

Invloed hebben op abiotische en biotische factoren.

Abiotische factoren:

• Mest
• Extra CO2
• Kassen

Biotische factoren:

• Bestrijding van ongedierte

Bescherming

Gewassen + vee beschermen tegen ziekten en plagen

Insecten kunnen je oogst kaal vreten en bacteriën en virussen kunnen je vee massaal laten sterven

Bestrijdingsmiddelen:

• Chemische bestrijdingsmiddelen
• Biologische bestrijdingsmiddelen

Chemische bestrijdingsmiddelen

Pesticiden: gewassen beschermen tegen insecten

Er zijn 2 verschillende soorten insecticiden:

• Niet-soort specifiek (dood alle insecten)
• Soort specifiek (dood één specifieke soort)

Problemen pesticiden?

Probleem insecticiden: resistentie

Probleem pesticiden: Accumulatie

Sommige pesticiden zijn persistent: kan niet of zeer langzaam natuurlijk worden afgebroken

De pesticiden hopen op door de voedselketen heen: Accumulatie

De biomassa neemt af in ieder trofisch niveau, maar de hoeveelheid pesticide blijft gelijk.

Toppredator krijgt hierdoor teveel pesticide binnen en kan ziek worden.

Biologische bestrijding: natuurlijke vijanden inzetten (bv. sluipwespen)

Bv. sluipwespen

Bemesting

Planten hebben mineralen nodig:

• nitraat, fosfaat, sulfaat, natrium, kalium, calcium

Mineralen verdwijnen uit de grond door uitspoeling, waarbij mineralen wegzakken met regenwater naar diepere lagen in de bodem.

Om de grond weer van genoeg mineralen te voorzien gebruiken boeren kunstmest of stalmest. Bij meer mest dan de planten op kunnen nemen is er sprake van overbemesting.

Welke groep organismen in de bodem breken organische stoffen af en zetten deze om in anorganische stoffen?

Eutrofiëring

Overbemesting kan leiden tot eutrofiëring van oppervlaktewater. 

Een deel van de mest spoelt met regen van het land af en komt terecht in oppervlaktewater.

De hoeveelheid mineralen in het oppervlaktewater neemt sterk toe

Eutrofiëring

Door deze mineralen kunnen algen snel vermenigvuldigen: waterbloei

Algen blokkeren het licht voor de bodemplanten --> geen fotosynthese

Bodemplanten gaan dood --> reducenten breken ze af + gebruiken zuurstof

GEVOLG?

Eutrofiëring: vissen gaan dood

Vooral door fosfaat en nitraat

Veredelen en fokken

Hoge voedselproductie verkrijgen:

- Planten of dieren met hoogste productie onderling voortplanten

- Gebruikt om genetische eigenschappen van organismen te veranderen

	Sterke toename van mineralen in het water
	Een sterke algengroei in het water
	Het selecteren op gunstige eigenschappen en onderling voortplanten van planten
	Het ophopen van gifstoffen door de voedselketen
	Vorm van bestrijding waarbij gebruik wordt gemaakt van natuurlijke vijanden

Zet de begrippen op de juiste plaats in de tabel.

Veredelen

Eutrofiëring

Waterbloei

Biologische bestrijding

Accumulatie

Oefenen

Maak opdracht 20, 23 en 26 van thema 6.

Klaar? Maak samenhang/

examenopdrachten van thema 5 en 6

Huiswerk

Maak opdracht 53 t/m 61

Noem een aantal eigenschappen waarop een boer planten kan selecteren om de opbrengst te verhogen.

Een teler heeft last van bladluis op zijn gewas. Hij zet lieveheersbeestjes in om de bladluizen op te eten. Dit is een voorbeeld van?

1. Vruchtwisseling
2. Accumulatie
3. Biologische bestrijding
4. Bio industrie