13.1 Eten

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2,3

H 13 dieren en planten

13.5

vorm kiezen afh van voedsel

Wat voor een soort kiezen heeft een planteneter?

1. Knipkiezen
2. Knobbelkiezen
3. Plooikiezen
4. Geen kiezen

planteneters

vleeseters

alleseters

planten

vlees

lange darmen

korte darmen

middellange darmen

knip kiezen

plooi kiezen

knobbel kiezen

planten en vlees

Fotosynthese

Glucose

Koolstofdioxide

Zuurstof

Water

Zonlicht

eencellige: endocytose

eencellige exocytose

osmose

osmose en diffusie

• Bij beide is sprake van passief transport: kost geen energie 
• Diffusie: stromen v opgeloste stoffen v hoge concentratie opgeloste stoffen naar lage concentratie opgeloste stoffen. 
• Gassen gaan bijvoorbeeld allemaal via diffusie. 
• Bij osmose zijn dit geen deeltjes die zich verplaatsen, maar water.  

osmotische waarde

Alle opgeloste stoffen bij elkaar noemen we de osmotische waarde van een oplossing. Een oplossing met lage osmotische waarde bevat dus weinig opgeloste stoffen (en relatief veel water) en een oplossing met een hoge osmotische waarde bevat veel opgeloste stoffen (en relatief weinig water).

osmotische waarde

actief en passief transport

Actief transport kost energie en gaat van een lage naar een hoge concentratie. Passief transport gaat van een hoge naar een lage concentratie en kost geen energie. Er zijn twee vormen van passief transport. Diffusie waarbij deeltjes zich verplaatsen en osmose waarbij water zich verplaatst.

hw bij 13.1

maak opdrachten 2 t/m 27

E = U+B+T+P
Ilse (14 jaar) is in de winter aan het hardlopen samen met haar
vader Jos (44 jaar).
Welke letter(s) van de energiebalans verschillen in grote van Ilse en Jos?

Hoe noemen we de onderdelen van het ademhalingsstelsel van een insect die zwart gekleurd zijn?

1. Kieuw
2. Snorkel
3. Stigma
4. Trachee

Wat is de juiste richting van diffusie?

1. A
2. B

In de kieuwen van een vis vindt gaswisseling plaats door diffusie. Welke uitspraak
over diffusie is juist?

1. Bij diffusie stroomt zuurstof van een lage naar een hoge concentratie.
2. Bij diffusie stroomt zuurstof van een hoge naar een lage concentratie.
3. Bij diffusie stroomt zuurstof van het bloed in de kieuw naar het water.
4. Diffusie vindt plaats in de kieuwboog.

Op welk punt is de verbranding gelijk aan de fotosynthese?

1. 0
2. P
3. Q
4. R