Hfdst 1 Gedrag par 1.5 ontwikkeling van gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Aangeboren 

Zuigreflex, grijpreflex, schrikreflex

Aangeleerd gedrag

zwaaien

hand geven

eten met mes en vork

Inprenten

Inprenten: het leren in een gevoelige periode. Gebeurt onbewust en het geleerde wordt niet meer vergeten. 

Voorbeeld bij mensen: een taal leer je het beste tussen je 2e en 10e levensjaar. Een vreemde taal leer je dus sneller in de kleutertijd, dan op de middelbare school!

https:

https:

Operant conditioneren. 

Aanleren van nieuw gedrag door beloning of straf. Er moet daadwerkelijk actie worden ondernomen.

Klassiek conditioneren 

Van een bestaande reflex wordt de prikkel veranderd. Voorbeeld: Speekselreflex: de oorspronkelijke prikkel is het zien of ruiken van voedsel. Aangeleerd wordt het reageren op een andere prikkel, bijvoorbeeld geluid. Het dier hoeft zelf niets te doen.

https:

Inzicht

Inzicht: leren door een oplossing te bedenken zonder dat dit is voorgedaan of zonder lukraak proberen.

v.b.: een wiskunde vraagstuk oplossen

Een aantal diersoorten vertonen ook inzicht.

Kijk in de TED Talk van Frans de Waal (volgende slide) naar inzicht bij olifanten van ongeveer 5.40'-8.05' 

https:

Filmpjes

Via biologiepagina zijn meer filmpjes te vinden over manieren van leren, kijk er maar eens naar.

Hier nog twee fragmenten uit de TED talk van Frans de Waal die leuk zijn om te bekijken (slide 21):

inlevingsvermogen: 9.32'-9.55'

en eerlijkheid: vanaf 13.51' (apen met komkommer en druif)

1. aangeboren gedrag
2. aangeleerd gedrag

Is voetbaltalent
aangeboren of aangeleerd?

1. Aangeboren
2. Aangeleerd

1. trial and error
2. imiteren
3. inzichtelijk leren
4. gewennen

Op welke manier kun je de vaardigheid het beste aanleren?
Een rebus oplossen

1. Beloning en straf
2. Imiteren
3. Inzicht
4. Oefenen

7. Skinner gaat er vanuit dat een positieve consequentie het gedrag versterkt. Dit noemt hij operant conditioneren.

1. Juist
2. Onjuist

Een pad wil een wesp opeten, maar wordt daarbij gestoken. Daarna krijgt de pad een zweefvlieg aangeboden die veel lijkt op een wesp. De pad laat deze zweefvlieg ongemoeid. Dit is 'n voorbeeld van

1. Trial en error
2. Klassieke conditionering
3. Operante conditionering
4. Inprenting

Operant conditioneren. 

Aanleren van nieuw gedrag door beloning of straf. Er moet daadwerkelijk actie worden ondernomen.

Klassiek conditioneren 

Van een bestaande reflex wordt de prikkel veranderd. Voorbeeld: Speekselreflex: Oorspronkelijke prikkel is het zien of ruiken van voedsel. Aangeleerd wordt het reageren op een andere prikkel, bijvoorbeeld geluid. Het dier hoeft zelf niets te doen.

1. Conditionering
2. Gewenning
3. Imitatie
4. Inprenting

Doen

Lees par 1.5 en maak de vragen 12 en vr 13 voor diegenen die wat extra willen.  Plus vragen van stencil 12 t/m 20.