Thema 9 BS4

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Thema 9 BS4

voortgezette assimilatie

• vanuit de gevormde glucose worden andere, grotere organische moleculen gemaakt 
• Welke drie? 

voortgezette assimilatie:

volgorde uitleg:

glucose -> koolhydraten

aminozuren -> eiwitten 

lipiden -> vetten

voortgezette assimilatie:

volgorde uitleg:

glucose -> koolhydraten

aminozuren -> eiwitten 

lipiden -> vetten

Koolhydraten, binas 67

• Koolhydraten = suikermolecuul = saccharide
• Bestaat uit  C - H - O atomen
• Zoek op in binas!

1. Noem 2 voorbeelden van monosachariden , 2 disachariden en 2 polysachariden?
2. Wat is het verschil tussen een monosacharide en een discharide en een polysacharide?
3. Hoe herken ik een suiker aan zijn naam?

opbouw koolhydraten

naamgeving:

1

2

meer/veel

koolhydraten

Polysachariden

Wat is het verschil tussen alpha en beta glucose?

polysacchariden

koolhydraten opbouwen: sleep de termen naar de juiste plaats

opbouwen

 tot

opbouwen

 tot

polysacharide

monosachariden

disachariden

Aan de slag met koolhydraten

Thema 9 basisstof 4 

opdracht 32, 33 en 34 

voortgezette assimilatie:

volgorde uitleg:

glucose -> koolhydraten

aminozuren -> eiwitten 

lipiden -> vetten

Aminozuren, binas 67H1

• Planten kunnen uit glucose (+ stikstofhoudende ionen) aminozuren maken
• Dieren kunnen dit niet. 

Aminozuren, binas 67H1

• Planten kunnen uit glucose (+ stikstofhoudende ionen) aminozuren maken
• Dieren kunnen dit niet. 

• Voor mensen twee typen:
• Niet-essentiële aminozuren (kan je lichaam zelf maken uit andere aminozuren)
• Essentiële aminozuren (moet je binnenkrijgen via eten en drinken) 

Aminozuren, binas 67H1

• Hoe is een aminozuur opgebouwd?

Aminozuren, binas 67H1

Carboxygroep (= COOH)

Aminogroep (=NH2)

Centraal C-atoom (C)

Resgroep (R)

1. Welke aminozuren zijn essentieel voor mensen?
2. Hoe kan ik in mijn binas herkennen welke aminozuren essentieel zijn?

Welke stof komt vrij als je twee aminozuren aan elkaar koppelt?

twee aminozuren koppelen

peptidebinding

eiwitten opbouwen: sleep de termen naar de juiste plaats

opbouwen

 tot

opbouwen

 tot

di/tripeptiden

aminozuren

polypeptide

Structuur van eiwitten

primaire structuur = 1D

• aminozuurvolgorde
  

secundaire structuur  = 2D

• α-helix (spiraalvorm)
  

tertiaire structuur = 3D

• vouwing van spiraalvorm 

quarternaire structuur = 4D

• manier waarop meerdere polypeptideketens samen.                                         één eiwit vormen.

Structuur van eiwitten

primaire structuur = 1D

• aminozuurvolgorde
  

secundaire structuur  = 2D

• α-helix
  

tertiaire structuur = 3D

• vouwing van eiwit als geheel m.b.v. zwavelbruggen
  

quarternaire structuur = 4D

• eiwitcomplex (meerdere eiwitten bij elkaar)
  

denaturatie eiwitten

verlies van 3D (dus ook 4D structuur) waardoor deze hun functie niet meer kunnen uitvoeren 

Een enzym is een eiwit

• Denaturatie
  
• 3D structuur gaat verloren 

Aan de slag

Thema 9 stofwisseling in de cel 

Basisstof 4

35, 36, 39

voortgezette assimilatie:

volgorde uitleg:

glucose -> koolhydraten

aminozuren -> eiwitten 

lipiden -> vetten

Vetten

• Krijg je binnen in voeding + een teveel aan eiwitten en koolhydraten kan worden omgezet in vetten. 
• Dienen als bouwstof (in membranen), als brandstof en als reservestof. 
• Veel vetten zijn triglyceriden (binas 67G1)

Vetten 

Vetten worden ook wel lipiden genoemd

Meestal opgebouwd uit:

• glycerolmolecuul 

       3-C's en 3-OH's 

• 3 vetzuurmoleculen (triglyceride)

       keten CH3 groepen + COOH

vorming vetten

+ 3 H2O

Verzadiging vetten

• verzadigde vetten: heeft het maximale aantal waterstofatomen. Het vetzuur heeft een rechte vorm.

• (meervoudig) onverzadigde vetten: heeft niet het maximale aantal waterstofatomen --> bevat één of meerdere dubbele bindingen tussen C-atomen. Heeft vetzuur heeft geen rechte vorm. 

Wat zijn fosfolipen en waar vinden wij die in het lichaam?

vetten - fosfolipiden

• bestanddeel van celmembranen
• één vetzuur is vervangen door een fosfaatgroep
• vetstaarten hydrofoob
• 67G2

vetten

- fosfolipiden

Een celmembraan bestaat uit een dubbellaag fosfolipiden

vetten opbouwen: sleep de termen naar de juiste plaats

opbouwen

 tot

glycerol

triglyceride

losse vetzuren

Aan de slag 

Thema 9 

Basisstof 4

Opdracht 37 en 38