2: deel 2 van verlies naar winst 1800 - 1870

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Paragraaf 2: Van verlies naar winst 1800 - 1870

Leerdoelen:

1. Je kan omschrijven hoe de kolonie Nederlands-Indië werd bestuurd
2. Je kan benoemen welke kritiek er kwam op het cultuurstelsel
3. Je kan benoemen wie Multatuli is
4. Je kan omschrijven hoe het cultuurstelsel werd aangepast 
5. Je kan benoemen welke kritiek de liberalen hadden

Planning:

• opstarten (5 min)
• Uitleg (max 10 min) 
• Opdrachten maken (20 min) & huiswerk controle
• Quizje (10 min)
• Afsluiten (5 min) 

Bestuur kolonie

• Te weinig NL ambtenaren om heel NL-Indië te besturen
• Oplossing: duaal bestuur -->
• NL bestuur bestaat naast Indisch bestuur
• Het NL bestuur geeft opdrachten aan het Indisch bestuur, het Indische bestuur geeft dit door aan haar bevolking 

• Hoogste NL-Indië bestuurder = de gouverneur-generaal 

Kritiek op cultuurstelsel

1845-1850: Op java veel hongersnoden door misoogsten

• Kritiek:

1. NL overheid te veel bezig met winst, te weinig met de arme bevolking 

• Multatuli ( Eduard Douwes Dekker) schreef boek Max Havelaar
• Cultuurstelsel aangepast:

1. Cultuurprocenten afgeschaft 
2. Herendiensten verminderd 
3. Bevolking beschermen tegen uitbuiting 

• Kritiek Liberalen: Te veel dwangarbeid, moest weg. De overheid bemoeit zich te veel met de handel, ondernemers moeten dit zelf in de hand hebben 

Opdrachten maken 

Maak de volgende opdrachten:

Pagina 20: 16, 17, 18, 19, 20, 22

Dit is ook huiswerk voor donderdag. 

Tijdens het maken van de opdrachten:

• Je blijft op je plek zitten
• Je mag overleggen met de persoon naast je, je roept niet door de klas
• Als je wat wil vragen steek je je vinger op

Wanneer werd de VOC opgericht?

1. 1502
2. 1602
3. 1702
4. 1802

De VOC werd opgericht om concurrentie binnen de Republiek te voorkomen

1. juist
2. onjuist

Wanneer werd het cultuurstelsel ingevoerd?

1. 1630
2. 1730
3. 1830
4. 1930

Het cultuurstelsel is een systeem waarbij Javaanse boeren verplicht ..?.. deel van het land moesten gebruiken voor exportproducten voor Nederland

1. 1/3
2. 1/4
3. 1/5
4. 1/6

Welk begrip past bij de volgende omschrijving: Vergoeding voor de Indische boeren voor de gewassen die zij tijdens het cultuurstelsel verbouwden

1. Cultuurstelsel
2. Plantloon
3. cultuurprocenten
4. regenten

De Indische vorsten mochten een klein deel van de opbrengsten van het cultuurstelsel houden. Dit noemen wij...

1. Plantloon
2. geldeconomie
3. Herendiensten
4. cultuurprocenten

Een bestuur waarbij het Nederlands-Indische bestuur naast het Nederlandse binnenlandse bestuur bestaat noemen we ...

1. een duaal bestuursstelsel
2. een monarchie
3. een democratie
4. het cultuurstelsel

Wie was de hoogste bestuurder van Nederlands-Indië?

1. regenten
2. gouverneur
3. resident
4. gouverneur-generaal

Een van de kritiekpunten op het cultuurstelsel was dat de Nederlandse overheid zich te weinig bezig hield met winst maken

1. juist
2. onjuist

Liberalen vonden dat de overheid zich minder met de handel in Nederlands-Indië moest bemoeien

1. juist
2. onjuist