samenvatting optica Havo 3

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

samenvatting H2

Optica

vandaag behandelen we:

§2.1 Hoe werkt een lens?
§2.2 Afbeelden met licht
§2.3 Grote en kleine afbeeldingen
§2.4 Oog en bril
§2.5 Breking van licht
tijd over: test jezelf

§2.1 Hoe werkt een lens?

3 type lichstralen:
     -evenwijdig

     -convergerend
     -divergerend

§2.1 Hoe werkt een lens?

lens verbuigt lichtstralen
lenzen hebben altijd een brandpunt
creert een beeld van een voorwerp
bolle lens=positieve lens, convergeren
holle lens=negatieve lensen, divergeren

§2.1 Hoe werkt een lens?

Sterkere lens buigt licht meer

Bij een sterkere lens zit de brandpuntsafstand dichterbij

§2.1 Hoe werkt een lens?

Het belangrijkste kenmerk van een lens is de brandpuntsafstand f
Mensen gebruiken over het algemeen de lenssterkte S [dpt]
 

Waarin f in meters wordt gebruikt

S=​f​​1​​

§2.1 Hoe werkt een lens?

Fresnellens
Wanneer een sterke lens nodig is
maar niet genoeg ruimte

vb: vuurtoren, zoeklichten, bootverlichting.

§2.2 Afbeelden met licht

Voorwerp geeft/weerkaatst licht
Lichtstralen alle kanten op
Lens convergeert licht
Voorwerp scherp op beeldpunt
Beeldpunten vormen beeld

§2.2 Afbeelden met licht

bijzondere lichtstralen
0. hoofdas/lens/voorwerp tekenen
1. haaks op de lens
2. door midden lens

§2.2 Afbeelden met licht

bijzondere lichtstralen
1. haaks op de lens=>door brandpunt
2. door midden lens=>wordt niet gebroken
tekenen van beeld: beeld constructie

§2.3 Grote en kleinen beelden

lenzen voor beeld vergroten/verkleinen
vergroten: B is groter dan V
verkleinen: B is kleiner dan V

helderheid: groter beeld is evenveel licht over groter opp verdeeld

§2.3 Grote en kleinen beelden

Vergrotingsfactor N

formule 1:
N=B/V
formule 2:
N=b/v

§2.3 Grote en kleinen beelden

In & uitzoomen
Inzoomen, lens naar voren (grotere beeldafstand)
Brandpuntsafstand veranderen voor scherpstellen

§2.4 Oog & bril

Netvlies: vangt het beeld op

Pupil: opening in de iris, beperkt de lichtinval 

Ooglens: bepaald de lenssterkte

Accomoderen: met spieren de vorm van de ooglens aanpassen, waardoor de brandpuntsafstand verandert

Nabijheidspunt: korste afstand nog scherp zien

§2.4 Oog & bril

Oogafwijkingen:

     -Bijziend: dichtbij scherp, veraf wazig (negatieve bril)

       licht van veraf bundelt te vroeg, beeld minder convergeren

     -Verziend: veraf scherp, dichtbij scherp met concentratie (positieve bril)

       licht van dichtbij bundelt te laat, beeld meer convergeren

     -Oudziend: verslappen van spieren, moeite met accomoderen. (leesbril)

Verziend

Bijziend

§2.4 Oog & bril

Een virtuele beeld ontstaat wanneer de lichtstralen na de lens divergeren.

§2.5 Breking van licht

Lichtbreking: licht dat beweegt tussen 2 stoffen verandert van richting

Normaal: gestippelde lijn haaks op de scheidingslijn, waar de lichtstraal            Overgaat van stof 1 naar 2

Als licht van lucht naar glas gaat, breekt naar de normaal toe

Als licht van glas naar lucht gaat, breekt van de normaal af.

Lichtstraal door de normaal breekt niet

§2.5 Breking van licht

Door breking ontstaat een virtueel beeld

Als de lichtstraal door het glas heengaat verplaatst het beeld

Voor dun glas is deze verplaatsing minimaal

§2.5 Breking van licht

lichtbreking is kleur afhankelijk, handig voor kleurscheiding

blauw breekt sterker dan rood licht

prisma wordt gebruikt om de kleuren in een spectrum te verdelen

§2.5 Breking van licht

de breking van lucht naar een stof kan bepaald worden de grafiek

  1. Meet de hoek tussen het de lichtstraal en de normaal

  2. Zoek deze waarde op de X-as van de grafiek
  3. Kijk waar de hoek de lijn van je stof raakt
  4. kijk welke hoek op de Y-as hierbij hoort.
  5. teken onder deze hoek ten opzichte van
de normaal deze lijn

draai stap 2-4 om van stof naar lucht te gaan

Einde hoofdstuk 2

Jullie weten nu:

- 3 type lichtstralen en hoe lenzen dit beinvloeden

- Een beeld te vormen met de bijzondere lichtstralen

- Hoe een voorwerp groter of kleiner wordt afgebeeld, en dit te berekenen

- De basisfuncties van het oog en hoe brillen hierbij helpen

- Dat licht breekt door verschillende stoffen en wat de effecten hiervan zijn