grammatica h1

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1,2

Grammatica h1

Op je tafel:

boek 

schriften

etui

laptop

Denk aan de 3 minuten regel

Werkwoorden en werkwoordsvormen

Doel:

• Je weet wat WERKWOORDEN zijn;
• Je kent de vormen van een WERKWOORD;
• Je kunt een werkwoord vinden in een gegeven zin; 
• Je kunt met een gegeven werkwoord een goede zin maken; 
• Je kunt zelf een zin maken waarin je het werkwoord op de goede manier gebruikt.

Wat is een werkwoord?

Werkwoorden

- werkwoorden zijn doe-woorden. Ze vertellen je wat iemand of iets doet of wat er gebeurt;

- zonder werkwoord heb je geen goede zin. 

Samen oefenen

Maak de zin kloppend:

een verhaal leraar de vertelt mooi

Wat is er mis met deze zin?

Maak de zin kloppend, begin met het woordje de

Enkelvoud 

ik, hij, zij, mijn moeder, jij enz

Meervoud

wij, zij, jullie, de koks

Maak 1 zin met de het woord springen in meervoud

Maak 1 zin met het woord springen in enkelvoud

Tegenwoordige tijd en verleden tijd

tegenwoordige tijd = tijd van nu

verleden tijd = tijd van toen

Ik liep gisteren alleen.

1. tegenwoordige tijd
2. verleden tijd

Wij gingen eten.

1. tegenwoordige tijd
2. verleden tijd

Engels valt uit.

1. tegenwoordige tijd
2. verleden tijd

Aan de slag blok 1 grammatica

BBL: opdracht 9, 10, 11, 15, 16, 17

KBL:  opdracht 9, 11, 13, 14, 15, 17, 18, 20

TL: Instructie

Werkwoordsvormen TL

- staat er in een zin één werkwoord, dan is dat automatisch de persoonsvorm;

- staan er meer werkwoorden in de zin, dan weet je dankzij de tijdproef welke de persoonsvorm is;

- voor de overige werkwoorden geldt: het is een voltooid deelwoord en/of een heel werkwoord.

Vormen van een werkwoord TL

Er zijn meerdere werkwoordsvormen:

- persoonsvorm;

- hele werkwoord;

- voltooid deelwoord.

Persoonsvorm

- een werkwoord heeft verschillende persoonsvormen. Het past zich aan, aan wie of wat het doet;

- in iedere zin staat een persoonsvorm.

enkelvoud 1 ik                      meervoud 1 wij

                       2 jij                                            2 jullie

                       3 hij/zij/het                           3 zij

Hele werkwoord/ infinitief

- dat eindigt op -en;

- gelijk aan de meervoudsvormen.

Voorbeelden: lopen, denken, zeggen, spelen, lachen.

 

Voltooid deelwoord

- begint meestal met ge-, be- en ver-;

- eindigt op een -t, een -d of -en;

- dit is de werkwoordsvorm als er een persoonsvorm van de werkwoorden 'hebben', 'worden' of 'zijn' in de zin staat. 

Voorbeelden: gemaakt, verteld, gelachen.

Schrijf alle persoonsvormen op van het werkwoord 'maken'

Mijn tante heeft lasagne gemaakt.
Wat is de persoonsvorm in deze zin?

1. mijn tante
2. heeft
3. lasagne
4. gemaakt

Benoem het hele werkwoord in de zin:
Habib mag zijn opdracht later inleveren.

1. mag
2. zijn
3. opdracht
4. inleveren

'De jongste dochter heeft op vakantie een pizza gegeten.'
Het voltooid deelwoord in deze zin is:

1. de jongste dochter
2. heeft
3. gegeten
4. op vakantie

Wij gaven de buren een bosje bloemen.

De persoonsvorm is:

Benoem het hele werkwoord in de zin:
De tamme grasparkiet kan uren door de kamer vliegen.

Benoem het voltooid deelwoord in de zin:

De meester heeft symmetrie uitgelegd.

Aan de slag blok 1 grammatica

BBL: opdracht 9, 10, 11, 15, 16, 17

KBL:  opdracht 9, 11, 13, 14, 15, 17, 18, 20

Tl: opdracht 7, 9, 10, 12, t/m 16

Wat heb ik vandaag geleerd?

- ik weet wat WERKWOORDEN zijn; 

- ik ken de vormen van een WERKWOORD; 

- ik ken een WERKWOORD vinden in een gegeven zin;  

- ik ken met een gegeven WERKWOORD een goede zin maken;  

- ik ken zelf een zin maken waarin je het WERKWOORD op de goede manier gebruikt.