H3.3 Binding tussen moleculen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

H3.3 Bindingen tussen moleculen

Leerdoelen

Na afloop van de les kan je:

• het verband uitleggen tussen de molecuulmassa en de sterkte van de vanderwaalsbinding;
• het verband uitleggen tussen smelt- en kookpunt en de sterkte van de vanderwaalsbinding;
• het verschil uitleggen tussen ontleden en verdampen;
• verklaren waarom kookpunten van bepaalde moleculaire stoffen sterk afwijken;
• uitleggen wat een dipool‑dipoolbinding inhoudt;
• uitleggen wat waterstofbruggen zijn;
• aan de structuurformule van een stof herkennen of deze stof waterstofbruggen kan vormen.

Vanderwaals binding

Moleculen in vaste stoffen en vloeistoffen trekken elkaar aan. Deze aantrekkingskracht wordt vanderwaalskracht genoemd. De “binding” die dan ontstaat wordt vanderwaalsbinding genoemd. Een vanderwaalsbinding is niet een fysieke binding zoals een atoombinding.

Vanderwaalsbindingen komen voor tussen moleculen.

Vanderwaals binding

De sterkte van de vanderwaalsbinding hangt af van de massa van een molecuul.

Hoe groter de massa van een molecuul hoe sterker de vanderwaalsbindingen,

Hoe sterker de vanderwaalsbindingen hoe hoger het smeltpunt/kookpunt van een stof.

Electronegativiteit

Sommige elementen “trekken harder” aan het elektronen paar.

Hierdoor komt er meer van de beide elektronen aan de kant van dat element

De kracht waarmee een element trekt heet de electronegativiteit

Polaire binding

Dipool-dipool

• Een dipool is een molecuul waarvan de lading asymmetrisch is verdeeld. De ene kant is + en de andere kant is -.
• Dipool-dipoolbinding vindt plaats tussen + deel van dipoolmolecuul 1 en - deel van dipoolmolecuul 2.

Niet symmetrische moleculen

Waterstofbruggen

Waterstofbruggen

Waterstofbruggen

Waterstofbruggen

Waterstofbruggen

De waterstofbruggen

De waterstofbrug wordt ook H-brug genoemd

Het is een speciale, sterkere vorm van de dipool-dipool binding

We tekenen een waterstofbrug met een stippellijn

Ze komen voor bij:

-OH

-NH

Waterstofbruggen

Micro / Meso / Macro

Micro-niveau

Micro-niveau = deeltjes niveau. Dus op het niveau van atomen en moleculen.

Bij een vraag over het micro-niveau moet je altijd atomen, atoomgroepen of moleculen in je antwoord benoemen.

Meso-niveau

Meso-niveau = het niveau tussen het micro-niveau en het macroniveau in. Dit is wat je bijvoorbeeld onder een microscoop kunt zien.

Je ziet wel de vorm van een molecuul maar niet de afzonderlijke atomen.

Macro-niveau

Macro-niveau = het niveau dat je met het blote oog kunt zien, dus kunt waarnemen met je zintuigen.

Tijd voor een liedje:

Waterstofbruggen

Waterstofbruggen geven ijs een

kenmerkende structuur met veel 

lege ruimte, 

vandaar de lage dichtheid!

= meso-niveau

waterstofbrug (H - O)

Apolaire moleculen

Soms kunnen polaire bindingen in een molecuul elkaar precies tegenwerken (symmetrisch molecuul)

Er is dan netto geen dipool en het molecuul is apolair

Voorbeeld: CO₂ 

δ​−​​

δ​−​​

2δ​+​​

0

Huiswerk

Maak de volgende opdrachten:

Leer HS3.3 (blz. 78-82)

Maak de vragen 18 t/m 32 (blz. 83-85)

Kijk de opdrachten goed na, wanneer je ze gemaakt hebt.

Maak een notitie van de vragen die je niet snapte of waarvan je meer uitleg wil hebben.

Stel deze vragen de volgende les.