8 september

• Latijn
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Wat doen we vandaag?

• Herhalen grammatica van Hoofdstuk 7. 
• Lezen grammatica H. 8.
• Vertalen 8A, t/m zin 6. 
  

Grammatica: groep 3. 

• Zelfstandig naamwoorden groep 1: uitgang op -a
• Zelfstandig naamwoorden groep 2: uitgang op -us of -um
• Zelfstandig naamwoorden groep 3: uitgang op "iets anders".
• Maar: de genetivus eindigt altijd op -is.
• Leer van deze woorden dus naast de betekenis ook de genetivus! 
• Je vindt de stam door -is van de genetivus te halen

Grammatica: groep 3. 

• Enkelvoud      
• Nominativus:  rex                nomen
  
• Genitivus:         reg-is          nomin-is
  
• Dativus:             reg-i            nomin-i
  
• Accusativus:   reg-em       nomen
  
• Ablativus:         reg-e           nomin-e

Grammatica groep 3. 

• Meervoud
  
• Nominativus:    reg-es       nomin-a
  
• Genitivus:           reg-um     nomin-um
  
• Dativus:               reg-ibus   nomin-ibus
  
• Accusativus:     reg-es       nomin-a
  
• Ablativus             reg-ibus   nomin-ibus

Grammatica: groep 3. 

• Geslachten van de woorden van groep 3:
• Woorden die verwijzen naar een man of mannelijk dier zijn mannelijk
• Woorden die verwijzen naar een vrouw of vrouwelijk dier zijn vrouwelijk
• Woorden die eindigen op –os, –or of –er zijn meestal mannelijk 
• Woorden die eindigen op –o, –s of –x zijn meestal vrouwelijk 
• Woorden die eindigen op –us (genitivus op –eris of -oris) of –men
  (-minis) zijn onzijdig 

Grammatica: bijvoeglijk naamwoorden 

• Bijvoeglijk naamwoorden die eindigen op -us passen zich aan qua geslacht aan het woord waar het bij hoort
• Voorbeeld: bonus (m), bona (v), bonum (o)
• Deze bijvoeglijk naamwoorden worden dus verbogen via groep 1 of 2. 

Grammatica: bijvoeglijk naamwoorden 

• Er zijn bijvoeglijk naamwoorden die niet op -us eindigen, maar op "iets anders".
• Zij hebben dan een genetivus op -is.
• Zij volgen dus het rijtje van "groep 3".
• Uitzonderingen: Genetivus meervoud:  -ium
• Nominativus en Accusativus  Onzijdig. meervoud: -ia
• De mannelijke en vrouwelijke vorm is meestal hetzelfde, de onzijdige vorm kan afwijken. 

Grammatica: congruentie 

• Onthoud: 
• Een bijvoeglijk naamwoord past zich altijd aan in 
• Naamval, geslacht en getal aan het woord waar het bij hoort
• (Maar niet in uitgang!)
• (Het blijft dus "gaan" volgens de groep waar het bij hoort). 

0

Vragen gammatica?

Aanwijzend voornaamwoord

• hic, haec, hoc zijn aanwijdend voornaamwoorden. 
• Ze kunnen bijvoeglijk en zelfstandig worden gebruikt.

Aanwijzend voornaamwoord

• Bijvoeglijk gebruikt:
• Vertaal je hic, haec, hoc in het Nederlands met ‘deze’ of ‘dit’.
• hic, haec, hoc congrueert met het zelfstandig naamwoord waar het bij hoort.
  
• Voorbeeld:
• Iuppiter haec verba dixit.
• Jupiter zei deze woorden.

Aanwijzend voornaamwoord

• Zelfstandig gebruikt:
• Vertaal je hic, haec, hoc met ‘hij’, ‘zij’, ‘het’, ‘deze (dingen)’.
  
• Voorbeeld:
• Iuppiter haec dixit.
• Jupiter zei deze dingen.

Persoonlijk voornaamwoord

• Persoonlijke voornaamwoorden: ik, jij, wij, jullie
  
• In het Latijn: ego (ik), tu (jij), nos (wij) en vos (jullie).
• Deze persoonlijk voornaamwoorden worden net zoals zelfstandig naawoorden verbogen.
• Deze rijtjes staan in het boek.
• Let op: voor de genetivus is er een apart bijvoegelijk naamwoord. 

Falerii liberos curae alicuius magistri demandabant.

Is, qui valde doctus erat, filios principum erudiebat.

Mos ei magistro erat et in pace et in bello pueros a portis urbis trahere et cum eis ante urbem exercere.

Quodam die eos longius solito inter stationes hostium ad Camillum, ducem Romanorum, duxit.

Magister Camillo dixit: “Falerios Romanis trado,
quia vobis liberos principum do.”

Dux Romanorum ei respondit:

Ad non scelestum populum et imperatorem cum hoc scelesto munere venisti!

Sunt iura belli, sicut pacis.

Nos Romani haec solemus gerere.

Arma habemus non adversus hos liberos, sed adversus homines armatos.

Tu hos pueros novo scelere vicisti, sed ego Falerios virtute armisque vincam!

Deinde manus magistri post tergum illigavit et eum pueris tradidit.

Virgas quoque eis dedit.

Dum his virgis pueri proditorem verberant, eum in urbem egerunt.

Aan het werk. 

• Herhaal de grammatica van hoofdstuk 7.
• Lees de grammatica van H. 8.
• Vertaal 8A, t/m 6.
  

Dit is ook huiswerk.

Wat heb je vandaag geleerd?

Wat is nog onduidelijk?
Waar wil je meer over weten?