4 Formuleren 4.7 Twijfelwoorden als/dan - die/dat/wat - grootte/grote - kennen/kunnen, liggen/leggen

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1,2

4.7 Twijfelwoorden

Leerdoel

- Je weet in een aantal veelvoorkomende twijfelgevallen welke woorden je het best kunt gebruiken.

Twijfels?

Sommige woorden lijken op elkaar en worden nogal eens met elkaar verward. 

Twijfel je zelf over het juist gebruik van een woord? Zoek dat dan op internet --> beide? of beiden? 

Bijv. op Taaladvies.net of Onzetaal.nl

Als of dan?

Als = vergelijking die GELIJK is

Dan = vergelijking die NIET GELIJK is

Ik heb dezelfde trui als Mieke. 

Ik ben groter dan Jan. 

als...

Gebruik 'als' ook bij de uitdrukking 'keer zo...'

Vb.

Kyara geeft twee keer zo veel uit als Maarten.

als/dan + verwijswoord

Na als en na dan gebruik je de verwijswoorden:

ik - jij - hij - zij - wij - jullie - zij

Voeg het werkwoord toe om te controleren of je het juiste verwijswoord gebruikt.

Vb. Sep tekent beter dan ik (teken). (NIET DAN MIJ)

Vb. Jij typt sneller dan hij (typt). (NIET DAN HEM)

Maken

Blz. 329

Opdracht 1-2

Die, dat of wat?

Die --> om terug te verwijzen naar de-woorden en meervoud.

Dat --> om terug te verwijzen naar het-woorden.

Wat --> om terug te verwijzen naar

- onduidelijke woorden: alles, niets, iets, enige

- een volledige zin

- een overtreffende trap

Die, dat of wat?

Die --> De boeken die daar liggen, zijn van mij.

Dat --> Het boek dat daar ligt, is van mij.

Wat --> om terug te verwijzen naar

- onduidelijke woorden: Het enige wat hij wil, is slagen voor het examen.

- een volledige zin: De stagebegeleider gaf mij vrij, wat ik aardig vond.

- een overtreffende trap: Ik vind voorlezen het leukste wat er is. 

Maken

Blz. 330

Opdracht 3

Grootte of grote?

Grootte = formaat, omvang

Dit is een zelfstandig naamwoorden

Vb. De grootte van een poster.

Grote = een woord die uitdrukt wat is het zelfstandig naamwoord is

Dit is een bijvoeglijk naamwoord

Vb. De grote poster. 

Maken

Blz. 330

Opdracht 4

Kennen of kunnen?

kennen = iets weten, iets geleerd hebben

Vb. Ik ken de inhoud van hoofdstuk 1..

(ik ken - jij/zij/hij kent - wij/jullie/zij kennen)

Kunnen = in staat zijn om iets te doen

Vb. Ik kan die een drone besturen.

(ik kan - jij kunt - hij/zij kan - u kunt - wij/jullie/zij kunnen) 

Maken

Blz. 331

Opdracht 5

Liggen of leggen?

liggen = niet bewegen, iets beweegt niet, in rusttoestand

Vb. Ik lig op de bank.

(ik lig - jij/zij/hij ligt - wij/jullie/zij liggen)

leggen = in actie, iets doen

Vb. Ik leg het boek terug in de kast.

(ik leg - jij legt - hij/zij legt - u legt - wij/jullie/zij leggen) 

Maken

Blz. 331

Opdracht 6

Wil of wilt?

Ik wil          (wilde)

Jij/Je wilt   (wilde)               

U wilt       (wilde)

Hij/zij wil   (wilde)

Wij/jullie/zij willen   (wilden)

NIET WOU / WOUDEN

Maken

Blz. 332

Opdracht 7

Na of naar?

Na = achter, volgend op

Naar = een richting, een verwijzing maken

Vb met na: Na schooltijd, na de pauze, na het eten, even na tienen               

Vb met naar - richting: naar huis lopen, naar school gaan, met de rug naar de deur staan

Vb met naar - verwijziging: naar aanleiding van,  naar mijn mening, naar men zegt 

Maken

Blz. 333

Opdracht 8

Online zijn er extra opdrachten met feedback.