3 vwo beeldspraak

Beeldspraak 3 vwo

1 / 35

Slide 1: Slide

NederlandsMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 3

This lesson contains 35 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

Lesson duration is: 45 min

Items in this lesson

Beeldspraak 3 vwo

Slide 1 - Slide

Zij is het derde wiel aan de wagen

Slide 2 - Slide

Vergelijking

Bij een vergelijking wordt iets uit de werkelijkheid/object
(mens, dier of ding) vergeleken met een beeld.
Ze staan dus beide in een zin en worden meestal aan elkaar gekoppeld met het woord 'als' (object en beeld)
Hij is zo bleek als een lijk.
werkelijkheid beeld
object

Slide 3 - Slide

Dat meisje is zo onschuldig als een lammetje

werkelijkheid beeld

Slide 4 - Slide

Metafoor

Bij een metafoor wordt het beeld alleen genoemd, de werkelijkheid wordt niet genoemd.

Het is hier een zwijnenstal, ruim op!
beeld

De werkelijkheid is bijvoorbeeld een slaapkamer.

Slide 5 - Slide

Metafoor

Dat schaap is er alweer ingetrapt.

Een reus van een kerel.

De overheid gaat snoeien in de uitgaven. (verminderen)

Het regent klachten bij de zorginstelling.

Slide 6 - Slide

Hoge bomen vangen veel wind

Slide 7 - Slide

Personificatie

Een levenloos ding wordt voorgesteld als een persoon.

Hoge bomen vangen veel wind.
Het gevaar loerde op elke straathoek.
De toekomst lacht je toe.

De huilende wind.

Slide 8 - Slide

Herhaling of Repetitio

Een woord, of deel van de zin wordt letterlijk herhaald.

– Plus geeft meer, veel meer.

Slide 9 - Slide

Opsomming of Enumeratio

Een reeks van woorden (die niet perse iets met elkaar te maken hoeven te hebben).

– Zing, vecht, huil, bid, lach, werk en bewonder (uit een liedtekst van Ramses Shaffy)

– Merel houdt van aardbeien, kersen, frambozen en bessen, kortom: van fruit

Slide 10 - Slide

Drieslag

Een bijzondere opsommingen (vaste combinatie) van drie woorden, zinnen of zinsdelen:

– Bloed, zweet en tranen

- Ik kwam, ik zag, ik overwon

Slide 11 - Slide

Climax

Een steeds sterker wordende reeks:

– Je hebt goed, je hebt beter, je hebt het beste (reclame van een advocatenkantoor)

Slide 12 - Slide

Omgekeerde climax

een steeds zwakker wordende reeks:

– Vorige week zag ik een fantastische film, nou ja, hij was mooi, ach, best wel goed eigenlijk.

Slide 13 - Slide

Tegenstelling

– Vierkant in de fles, rond op de tong (reclame van jeneverproducent)

Slide 14 - Slide

Even de neuzen tellen.

Slide 15 - Slide

Metonymie

De beeldspraak berust niet op een vergelijking, maar op een specifieke eigenschap van het object.

1 Je noemt een deel in plaats van het geheel

Even de neuzen tellen
2 Je noemt het geheel in plaats van een deel
Nederland moet nu eindelijk weer eens naar een EK.

Slide 16 - Slide

Metonymie

3 Je noemt het materiaal, maar je bedoelt het voorwerp
Hij won goud
4 Je noemt een aardrijkskundige naam, maar je bedoelt het
product dat daarmee verbonden is.

Ik eet het liefst Edammer

Slide 17 - Slide

Metonymie

5 Je noemt plaats/ruimte, maar je bedoelt de mensen die daar
zijn. De zaal gaf een enorm applaus.
6 Je noemt de producent, maar je bedoelt het product:
Mijn Nikes aantrekken
7 Je noemt de eigenschap, maar je bedoelt de persoon
Die lange

Slide 18 - Slide

Hyperbool

De inhoud van de mededeling wordt enorm vergroot.

Hij barst van het geld.

Ik word stapelgek van die man.

Ik verveel me dood.

Ik wacht al eeuwen

Slide 19 - Slide

Het lijkt alsof het een beetje heeft geregend.

Slide 20 - Slide

Understatement

- Met een understatement zwak je de mededeling af.

- Je zegt dat iets minder mooi, groot of belangrijk is dan in

werkelijkheid.

Slide 21 - Slide

Voorbeelden understatement

- Als je een één voor die toets hebt gekregen, zul je wel een paar

foutjes gemaakt hebben.

- Die regisseur heeft met zijn speelfilms ongetwijfeld een paar

centjes verdiend.

- Mijn steenrijke oom heeft een stulpje aan de Rivièra gekocht.

Slide 22 - Slide

Eufemisme

- Een eufemisme is een manier om iets verzacht uit te drukken. - Door een eufemisme te gebruiken kan je iets wat onaardig is

zeggen of schrijven zonder dat het onaardig, gruwelijk of vies

klinkt.

- Wij hebben thuis een interieurverzorgster (is een schoonmaakster)

- Ik ga het kleinste kamertje bezoeken (naar het toilet)

Slide 23 - Slide

Voorbeelden eufemisme

- Volgens mij is er aan jou een steekje los!

- De dierenarts heeft de hond laten inslapen.
- De directie wil het personeelsbestand afslanken.

- Hij is een bekende van de politie.

- Hij heeft te diep in het glaasje gekeken.

- Mensen met een achterstand tot de arbeidsmarkt.

Slide 24 - Slide

Litotes

– Een bijzondere vorm van het understatement is de litotes. Je ontkent het tegenovergestelde. Je zegt: Ze is bepaald niet dom; je bedoelt: Ze is slim.

Slide 25 - Slide

Asyndetische vergelijking

Dit is een vergelijking waarbij het verbindingswoord tussen beeld en object, bijvoorbeeld als, zoals, lijken, is weggelaten:

– Mark, die magere lat, zou wat beter moeten eten.

Slide 26 - Slide

Synesthesie

Dit is een combinatie van twee zintuiglijke indrukken, bijvoorbeeld de tastzin en het gehoor:

– de warme klanken van de hoorn.

- Schreeuwende kleuren

Slide 27 - Slide

Homerische vergelijking

Dit is een vergelijking waarbij het beeld breed is uitgewerkt; dit soort vergelijking komt veel voor in het werk van Homerus:

In een homerische vergelijking komt vrijwel altijd de volgende constructie voor van: Zoals …, zo …

– Rij na rij bewogen de Grieken zich voorwaarts. Zoals de golven der zee dicht na elkander aanrollen op de ruisende kust, gezweept door de wind uit het westen – (…) zo dicht opeen rukten de rijen gestaag in de strijd op. (Ilias IV)