3.4 Stambomen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 3

3.4  Stambomen

Planning

1. Korte herhaling

2. Huiswerk bespreken: kruisingen

3. Theorie 3.4 Stambomen

Voor deze les een demonstratie met een kaars doen.

Misschien ook een pinda?

Fenotype en genotype

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

Dominante allel (het sterkst)= A

Recessieve allel (minder sterk)= a.

AA: Homozygoot dominant

Aa: Heterozygoot 

aa: Homozygoot recessief 

Wat zijn genen?

1. Genen zijn informatie die iets zeggen over huidskleur of oogkleur
2. Genen zijn delen van een chromosoom die coderen voor een eigenschap, van ieder gen het je twee allelen.
3. Genen zorgen voor je fenotype (hoe je er uit ziet)
4. Ze zijn allemaal goed

Het allel voor bruinhaar is dominant A. Het allel voor blond haar is recessief a.
Welke kleur haar heeft iemand met het genotype Aa?

1. Bruin
2. Blond
3. Lichtbruin

Wat is een intermediair fenotype?

1. Beide allelen komen niet tot uiting
2. Het fenotype is afhankelijk van het dominante allel
3. Er is geen dominant allel en geen recessief allel
4. Het fenotype is afhankelijk van het recessieve allel.

Leerdoel:

Je kunt uit een gegeven stamboom afleiden welke genotypen de ouders en/of nakomelingen hebben, welk allel dominant is en welk allel recessief is. 

3.4 Stambomen

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

Stap 1

Welk fenotype heeft iedereen?

Stap 2

Hoe is het mogelijk dat het één kind een andere fenotype heeft?

Wat zou dan het genotype van dit kind zijn? 

Stap 3

Schrijf in de stamboom op wat je weet over het genotype

Stap 4

Vul de stamboom zo veel mogelijk aan

Wie zijn mannen in deze stamboom?

1. Alle personen weergegeven met een vierkant
2. Alle personen weergegeven met een rondje

Het gen voor taaislijmziekte is ...

1. Dominant
2. Recessief
3. Kan ik niet uit deze stamboom halen

Persoon nummer 4 heeft als enige blauwe ogen (genotype is bb). De rest heeft bruine ogen. Van welke personen in deze stamboom kun je met zekerheid zeggen dat ze het genotype Bb hebben?

1. 1 en 2
2. 1 en 3
3. 2 en 3
4. 2 en 5

Huiswerk morgen

3.4 opdracht 1 t/m 6