X-chromosomale overerving en stambomen

• biologie
• MBO
• Studiejaar 1

het genotype voor een eigenschap bestaat steeds uit twee

1. allelen
2. genen
3. chromosomen
4. mensen

als twee allelen gelijk zijn, heet dit

1. heterozygoot
2. homozygoot
3. homoloog

Hoe groot is kans op een heterozygote nakomeling bij de kruising Aa x Aa?

1. 0%
2. 25%
3. 50%
4. 100%

Hoe groot is de kans op een dominant fenotype bij de kruising Aa x aa?

1. 0%
2. 25%
3. 50%
4. 100%

Geslachtschromosomen

Geslachtchromsomen

23e chromosomenpaar

XX = vrouw

XY = man

Een geslachtscel (eicel of zaadcel) bevat de helft van de chromosomen (23) en dus maar 1 geslachtschromosoom.

Geslachtchromsomen

X-chromosoom bevat meer informatie dan het Y-chromosoom

Overerving: 

Bij genen die op het geslachtschromosoom liggen, gelden er andere regels. Een man heeft maar 1 X-chromosoom terwijl de vrouw er 2 heeft

Geslachtchromsomen

Dominant X-chromosomaal allel 

Recessief X-chromosomaal allel 

Y-chromosoom                                     𝑌

Wanneer er een recessief X-chromsomaal allel aanwezig is, wordt er gesproken van een “draagster”.

X​A​​​​​

X​a​​

Vader heeft geen kleurenblindheid
Moeder is draagster van kleurenblindheid
​
Welke letters krijgt de vader?​

1. X​A​​Y
2. X​A​​X​A​​
3. X​a​​Y
4. X​A​​X​a​​

Vader heeft geen kleurenblindheid
Moeder is draagster van kleurenblindheid
​
Welke letters krijgt de moeder?​

1. X​A​​Y
2. X​A​​X​A​​
3. X​a​​Y
4. X​A​​X​a​​

Maak een kruisingsschema:
Vader heeft geen kleurenblindheid
Moeder is draagster van kleurenblindheid

Kruisingsschema

P   

Geslachtscellen 

X​A​​Y⋅X​A​​X​a​​

X​A​​,Y⋅X​A​​,X​a​​

Stamboomonderzoek

Mannen vierkant

Vrouwen cirkel

Recessief allel: gekleurd

Erfelijke ziekten

• Chromosoomafwijkingen
• Genafwijkingen