§2.3 Inkomensverschillen in een land

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

De politiek overweegt voor volgend jaar een aantal maatregelen.
De huidige inkomensverdeling van het land is af te lezen uit
lorenzcurve c (zie bron).

Twee beweringen hierover.
I. Als de belastingen voor de hogere inkomens stijgen, wordt het curve b.
II. Als de belastingen voor een ieder met 2% stijgen, wordt het curve d.
Welke bewering(en) is/zijn juist?

1. Beide zijn juist
2. I is juist II is onjuist
3. I is onjuist II is juist
4. Beide zijn onjuist

Nivellerend

Denivellerend

BTW

Progressief belasting stelsel

Uitkeringen

Erfbelasting

Huursubsidie

Hypotheekrenteaftrek

Heffingskortingen

€100 voor iedereen

Ken je de productiefactoren, de betekenis en de bijbehorende beloning?

Natuur

Arbeid

Kapitaal

Onder-nemer-

schap

LOON

RENTE

WINST

PACHT

Hoe zat het ook alweer?

1. Er zijn 3 manieren om het BBP in een land uit te rekenen. welke zijn dat?
2. Hoe neemt de geldhoeveelheid in een land toe?

Vraag

Welke invloed hebben stickstofmaatregelen op het BBP?

Lesdoelen

Aan het eind van de les kun je:

Uitleggen welk factoren van invloed zijn op een hoger bbp (inkomen) in een land

Categoriale inkomensverdeling

• Geeft aan hoeveel procent van het totale inkomen wordt verdiend met de verschillende productiefactoren.
  

• Heeft invloed op de productie (% meer loon = hogere vraag, maar ook minder winst)

• Heeft ook invloed op ongelijkheid in een land (%lager loon = meer inkomen uit passief inkomen)

Voorbeeld

In Thailand zijn de lonen gemiddel laag ten opzichte van de beloningen voor andere productiefactoren zoals huur. Hierdoor wordt het verschil tussen rijk en arm nog groter

In Nederland stijgt de arbeidsinkomen quote van 80% naar 85%. Wat betekent dat voor de winst van bedrijven?

1. Die stijgt
2. Die blijft gelijk
3. Die daalt
4. Dat heeft geen invloed op de winst

Het netto binnenlands inkomen van een land is €550 miljard. Hiervan gaat €375 miljard naar de productiefactor arbeid.
Bereken de overige inkomensquote. Rond jouw antwoord af op 1 decimaal.

(550-375)/550 * 100= 31,8%

K & L

• Productie van een land wordt ook bepaald door
  
• Kapitaal en Labour (arbeid)
  
• Als die toenemen dan neemt de productie ook toe
  
• Niet altijd x 2!
  

• Verder is van invloed hoe efficiënt K en L worden benut
  
• Dit heet de factorproductiviteit 

Voorbeeld

• In plaats van twee kopieermachines en een arbeidskracht, neemt een bedrijf nu vier kopieermachines en twee arbeidskrachten. De nieuwe medewerker is niet goed geschoold en werkt niet zo snel als de ervaren medewerker.

Factorproductiviteit

A = Factorproductiviteit = (efficiëntie)

Neemt toe door:

• R&D (onderzoek & Innovatie)
• Goed onderwijs
• Open economie
• Instituties die goed werken (formele en informele regels)
• Infrastructuur, milieu, geografische ligging, politieke stabiliteit

Formele en informele instituties

Formeel = Wetten, bureaucratie, processen

Informeel = Hoe mensen met elkaar omgaan heeft invloed op de productiviteit. (zie tekst aan de linkerzijde)

Wat doet de overheid?

Structuurbeleid:

• Arbeidsmarktbeleid (Minimumloon, marktmacht bedrijven, vergrijzing)
• Innovatiebeleid (subsidies)
• Milieubeleid (subsidies, stikstofbeleid, milieuheffingen)

Opdracht

Wat: Opdracht 29, 32, 33, 36

Hoe: In je schrift. 

Tijd: 15 minuten (stiltemoment) 

Resultaat: Bespreken als dat nodig is

Klaar: Ga verder met opdrachten uit eerdere paragraven