VWO 1 h.7.1 grammatica herhaalles

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

7.1 Taalverzorging

Grammatica hww en zww

leerdoelen

• je kent het verschil tussen een hulpwerkwoord en een zelfstandig werkwoord.
  

• je herkent deze soorten werkwoorden in zinnen.

Wat doen we deze les?

• We bekijken de theorie van zelfstandige werkwoorden en hulpwerkwoorden opnieuw;

• We bespreken een deel van het huiswerk;

• Jullie oefenen met de theorie;

• Jullie gaan aan de slag met de opdrachten van deze paragraaf.

• In een zin heb je altijd een werkwoord nodig, anders is het geen zin.

• In veel zinnen heb je één werkwoord, in andere zinnen heb je twee of meer werkwoorden.

• Elke zin bevat één zelfstandig werkwoord ('belangrijkste') werkwoord. 

     In een zin met maar één werkwoord, is dus dat werkwoord een zww!

     De directeur vertrekt morgen naar Amerika.    

     Volgende week krijgen wij een puppy.

     Wanneer verhuizen ze?

vertrekt       krijgen

verhuizen

Er staat maar 1 werkwoord in de zin, dus het zijn zelfstandige werkwoorden

• Zijn er twee werkwoorden in de zin, dan heb je naast een zelfstandig werkwoord ook een hulpwerkwoord.
  

• Als er twee werkwoorden in de zin staan, dan is de pv altijd een hulpwerkwoord. (het woord is nodig om het gezegde te maken.

    De directeur wil morgen naar Amerika vertrekken.

    Volgende week zullen wij een puppy krijgen.

    Wanneer zijn ze verhuisd?

wil, zullen en zijn zijn hulpwerkwoorden.

vertrekken, krijgen en verhuisd zijn de zelfstandige werkwoorden

• Zijn er drie werkwoorden in de zin, dan heb je naast één zelfstandig werkwoord ook twee hulpwerkwoorden.

• Opnieuw is de pv het eerste hulpwerkwoord. 

• Je moet dan bepalen welke van de overgebleven werkwoorden het zww is en welk van de twee het hww is.

• Dat doe je door de pv uit de zin te halen en een nieuw zinnetje te vormen met de andere twee werkwoorden. Je krijgt dan een nieuwe pv in het zinnetje en dat is het tweede hww.

• Dat maakt het andere werkwoord dan zww.

De directeur zou morgen naar Amerika willen vertrekken.

                     pv (dus hww)

De directeur wil morgen naar Amerika vertrekken.

                pv (dus hww)                 overgebleven ww dus zww

Wanneer zullen ze gaan verhuizen?

                hww

Wanneer gaan ze verhuizen?

                hww          zww

Is het onderstreepte werkwoord een hulpwerkwoord of een zelfstandig werkwoord?

Mijn zus houdt van chocolade.

1. hulpwerkwoord
2. zelfstandig werkwoord

Is het onderstreepte werkwoord een hulpwerkwoord of een zelfstandig werkwoord?

Zij willen ons binnenkort opzoeken.

1. hulpwerkwoord
2. zelfstandig werkwoord

Is het onderstreepte werkwoord een hulpwerkwoord of een zelfstandig werkwoord?

Mijn ouders hebben ons huis verkocht.

1. hulpwerkwoord
2. zelfstandig werkwoord

Is het onderstreepte werkwoord een hulpwerkwoord of een zelfstandig werkwoord?

Pieter en Bram hebben hun spreekbeurt niet kunnen houden.

1. hulpwerkwoord
2. zelfstandig werkwoord

Pak je woordweb van zelfstandige werkwoorden erbij.

Kenmerken zelfstandig werkwoord

Zelfstandig werkwoord:

geeft de handeling aan

kan alleen in de zin staan

belangrijkste werkwoord in de zin

altijd maar één zelfstandig werkwoord in de zin

Pak je woordweb van hulpwerkwoorden erbij.

Kenmerken hulpwerkwoord

Hulpwerkwoord:

geeft geen handeling aan

meer hulpwerkwoorden in een zin

helpt bij het vormen van voltooid deelwoord en infinitief van het zelfstandig werkwoord

staat nooit alleen in de zin

• Maak het werkblad over zelfstandige werkwoorden en hulpwerkwoorden

   (Magister huiswerk vrijdag)

• klaar: Maak de zelftoets van grammatica (online)